Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ πρόκειται να συναντηθούν έξω από το Λονδίνο για επίσημες συνομιλίες την Τετάρτη, στο πλαίσιο της 70ής επετείου της στρατιωτικής συμμαχίας.
Οι συνομιλίες θα λάβουν χώρα σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο κοντά στο Γουότφορντ, και ακολουθούν μια σειρά τελετών υποδοχής στη Ντάουνινγκ Στριτ και στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.
Μέχρι τώρα, η σύνοδος έχει επισκιαστεί από εντάσεις μεταξύ συμμάχων, και την Τρίτη σημειώθηκαν υψηλοί τόνοι μεταξύ του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, και του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν. Γενικότερα μιλώντας, αν και δεν τίθενται σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με το ίδιο το μέλλον της συμμαχίας, είναι έντονες οι διαφωνίες στους κύκλους της σχετικά με θέματα όπως η στάση της Τουρκίας (δεδομένης της προμήθειας των ρωσικών πυραύλων S-400, της επιχείρησης στη βόρεια Συρία και των προκλητικών ενεργειών της στην ανατολική Μεσόγειο), τα επίπεδα των αμυντικών δαπανών από τις χώρες- μέλη και οι πρόσφατες δηλώσεις του Γάλλου προέδρου Μακρόν πως η συμμαχία είναι «εγκεφαλικά νεκρή».
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του BBC, οι ηγέτες θα συγκεντρωθούν για μια «οικογενειακή φωτογραφία» και μετά θα έχουν μια επίσημη τρίωρη συνάντηση, που αναμένεται να ασχοληθεί με θέματα όπως οι κυβερνοεπιθέσεις και η στρατηγική πρόκληση από πλευράς της Κίνας. Ο οικοδεσπότης, Μπόρις Τζόνσον, αναμένεται να υπενθυμίσει στους ηγέτες του ΝΑΤΟ πως η δέσμευση για κοινή άμυνα είναι στην καρδιά της συμμαχίας και προστατεύει «περίπου ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους», υπό την αρχή του «ένας για όλους, όλοι για έναν».
Κατά την πρώτη ημέρα της συνόδου οι εντάσεις ήρθαν στην επιφάνεια: Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Εμανουέλ Μακρόν συναντήθηκαν για συνομιλίες και σε συνέντευξη Τύπου εξέφρασαν διαφωνίες σχετικά με τον ρόλο του ΝΑΤΟ, την Τουρκία και το ISIS. Οι σχέσεις μεταξύ του Τραμπ και του Μακρόν ήταν ήδη τεταμένες, λόγω της αντιπαράθεσης για τη φορολογία και το εμπόριο, καθώς και σχόλια του Γάλλου προέδρου τον προηγούμενο μήνα ότι η δέσμευση των ΗΠΑ στη συμμαχία μειώνεται. Ο Τραμπ, νωρίτερα την Τρίτη, είπε πως ο Γάλλος πρόεδρος έδειξε έλλειψη σεβασμού περιγράφοντας το ΝΑΤΟ ως «εγκεφαλικά νεκρό» και χαρακτήρισε τα εν λόγω σχόλια ως «κακιασμένα».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Θα το τραβήξει κι άλλο ο Ερντογάν ή θα μαζευτεί; Απαντήσεις εντός της σήμερον
ΝΑΤΟ: Ρωγμές και «κόντρες» στο επίκεντρο της δεύτερης ημέρας της συμμαχίας
Προς το συμφέρον της Τουρκίας να αναδιπλωθεί, το μήνυμα Μητσοτάκη στον Ερντογάν
Πώς «πάγωσε» και «ξεπάγωσε» ο ελληνοτουρκικός διάλογος για τα ΜΟΕ, μέσω διαρροών
Την Τρίτη ο Γάλλος πρόεδρος συμμετείχε επίσης σε συνάντηση στη Ντάουνινγκ Στριτ με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Μπόρις Τζόνσον. Μετά, ηγέτες συγκεντρώθηκαν στο Μπάκιγχαμ και στη Ντάουνινγκ Στριτ για την επίσημη υποδοχή. Ο Τραμπ και ο Τζόνσον είχαν επίσης διμερείς συνομιλίες την Τρίτη.
Δύο είναι τα βασικά ζητήματα της συνόδου: Οι αμυντικές δαπάνες και η στάση της Τουρκίας. Πριν φύγει για το Λονδίνο, ο Ερντογάν είχε δηλώσει πως θα αντιτεθεί σε ένα σχέδιο του ΝΑΤΟ για την άμυνα της Βαλτικής εάν η συμμαχία δεν στηρίξει την Τουρκία ενάντια στις κουρδικές πολιτοφυλακές στη Συρία, τις οποίες χαρακτηρίζει τρομοκρατικές οργανώσεις. Ωστόσο άλλοι ηγέτες, μεταξύ των οποίων ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, έχουν ξεκαθαρίσει πως είναι αντίθετοι σε κάτι τέτοιο, καθώς οι Κούρδοι μαχητές απώθησαν το ISIS από μεγάλο τμήμα της Συρίας, με τη βοήθεια ενός συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Όπως είπε ο Μακρόν, η Τουρκία «πολεμάει εναντίον εκείνον που πολέμησαν στο πλευρό μας εναντίον του ISIS» είπε την Τρίτη ο Γάλλος πρόεδρος- ο οποίος αναφέρθηκε και στην αγορά των S-400: «Πώς είναι δυνατόν να είσαι μέλος της συμμαχίας...και να αγοράζεις πράγματα από τη Ρωσία;». Επίσης ο Γάλλος πρόεδρος κατηγόρησε την Τουρκία ότι συνεργάζεται με υποχείρια του ISIS στη Συρία.
Όσον αφορά στις δαπάνες, από τότε που έγινε πρόεδρος το 2016, ο Τραμπ έχει αναφερθεί πολλάκις στις αμυντικές δαπάνες των άλλων χωρών του ΝΑΤΟ. Ο γγ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ανακοίνωσε δεσμεύσεις περί αύξησής τους εν όψει της συνόδου και συζήτησε το θέμα με τον πρόεδρο Τραμπ την Τρίτη, υποστηρίζοντας πως «σημειώνουμε πραγματική πρόοδο, κυρίως ως προς τον διαμοιρασμό των βαρών». Όπως είπε, ο Καναδάς και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν προσθέσει 130 δισ. δολάρια στους αμυντικούς προϋπολογισμούς από το 2016, και ο αριθμός αυτός θα φτάσει τα 400 δισ. ως το 2024.
Επίσης, στο πλαίσιο των συνομιλιών στο Γουότφορντ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπό τη Γερμανία και τη Γαλλία σκοπεύουν να προειδοποιήσουν τις ΗΠΑ ότι δεν θα δεχθούν να τους αντιμετωπίζουν ως εταίρους ήσσονος σημασίας. «Εφόσον επενδύουμε χρήματα και θέτουμε σε κίνδυνο τις ζωές των στρατιωτών μας θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σχετικά με τις θεμελιώδεις αρχές του ΝΑΤΟ», επεσήμανε ο Εμανουέλ Μακρόν στο Twitter, προσθέτοντας ότι «θα υπερασπιστώ τα συμφέροντα της Γαλλίας και της Ευρώπης».
(με πληροφορίες από BBC, Reuters, AFP, ΑΠΕ-ΜΠΕ)