Νέα στοιχεία για το μνημειακό οικοδόμημα που ανακαλύφθηκε το 2022 στο Σαμικό Ηλείας έφερε στο φως η φετινή ανασκαφική περίοδος.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Πολιτισμού, κατά τη διάρκεια της ανασκαφής αποκαλύφθηκε ναόσχημο κτιρίο καθ’ όλο το μήκος του, το οποίο ανέρχεται σε 28 μ., το δε πλάτος του είναι 9,50 μ. Ο ναός αποτελείται από δύο μεγάλους εσωτερικούς χώρους, ο καθένας με δύο εσωτερικούς κίονες στο άξονά του και από δύο προδόμους με δύο κίονες εν παραστάσι στις δύο όψεις του.
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, πρόκειται για έναν διπλό ναό που χρονολογείται πιθανότατα στον 6ο αιώνα π.Χ. Φαίνεται ότι γύρω στο 300 π.Χ./ αρχές του 3ου αι. π.Χ. η στέγη του αφαιρείται και οι κεραμίδες διαστρώνονται στο εσωτερικό του κτιρίου καλύπτοντας το αρχικό επίπεδο χρήσης, ενώ θεωρείται πιθανό ότι το κτίριο εγκαταλείφθηκε την περίοδο αυτή.
Στη δεύτερη αίθουσα, πάνω στο δάπεδο βρέθηκαν τα θραύσματα αρχαϊκού μαρμάρινου περιρραντηρίου διαμέτρου περίπου 1 μέτρου. Πρόκειται για σκεύος τελετουργικού καθαρισμού που μιμείται χάλκινη λεκάνη και είχε επισκευασθεί ήδη στην αρχαιότητα, όπως φανερώνουν οι μεταλλικοί σύνδεσμοι που συγκρατούν τα θραυσμένα τμήματά του.
Μαζί με το θραύσμα που ανακαλύφθηκε το 2022, το εντυπωσιακό σκεύος μπορεί πλέον να αποκατασταθεί σχεδόν στο σύνολό του.
Σημαντικό εύρημα της φετινής ανασκαφής είναι χάλκινο έλασμα που πιθανώς ήταν ανηρτημένο σε τοίχο του ναού.
Η απεικονιστική διαγνωστική εξέταση του αντικειμένου φανέρωσε ότι η μία όψη της χάλκινης πλάκας διασώζει μεγάλη επιγραφή, η οποία αναμένεται ότι θα αποκαλυφθεί πλήρως κατά τη συντήρησή της στο εργαστήριο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας.
Επίσης, αποκαλύφθηκε και τεκμηριώθηκε η πορεία ισχυρού τοίχου, που είχε εντοπίσει ήδη ο Wilhelm Dörpfeld στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο τοίχος πιθανώς αποτελεί το βόρειο άκρο του περιβόλου του ιερού του Ποσειδώνα.
Το ερευνητικό πρόγραμμα αποτελεί συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας με το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών, υπό την διεύθυνση των Δρ. Birgitta Eder και Δρ. Ερωφίλης-Ίριδας Κόλλια.