Με τη Ρωσία συνδέει δημοσιογραφική έρευνα τα περιστατικά εμφάνισης του αποκαλούμενου ως ″σύνδρομο Αβάνα”, μια μυστηριώδης ασθένεια που έχει επηρεάσει διπλωμάτες και το προσωπικό πρεσβειών των ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια.
Στην έρευνα των Insider, Spiegel και 60 Minutes του CBS γίνεται μάλιστα αναφορά σε μια συγκεκριμένη ρωσική υπηρεσία πληροφοριών.
Η Μόσχα ωστόσο έχει αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη ενώ αμερικανοί αξιωματούχοι επισήμως έχουν πει πως είναι απίθανο να ευθύνεται κάποιο κράτος.
Όμως, στην περυσινή σχετική έκθεση τους δεν έδωσαν καμία εναλλακτική εξήγηση, απογοητεύοντας όσους έχουν παρουσίασει το ”σύνδρομο Αβάνα”.
Αμερικανοί αξιωματούχοι αναγνώρισαν επίσης ότι υπήρχαν διαφορετικές αξιολογήσεις μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων υπηρεσιών πληροφοριών.
Το φαινόμενο πήρε το όνομά του από την πρωτεύουσα της Κούβας, Αβάνα - όπου εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα το 2016 - αν και η νέα έκθεση υποδηλώνει ότι τα πρώτα κρούσματα μπορεί να ήταν στη Γερμανία δύο χρόνια νωρίτερα.
Το προσωπικό αμερικανών πρεσβειών που έχει πληγεί- συμπεριλαμβανομένου προσωπικού του Λευκού Οίκου, της CIA και του FBI - παραπονέθηκε για ζάλη, πονοκεφάλους, δυσκολία συγκέντρωσης και έναν έντονο και επώδυνο ήχο στα αυτιά.
Έχουν γίνει περισσότερες από 1.000 αναφορές για τη μυστηριώδη ασθένεια, όπως αναφέρει το BBC που συνεργάζεται με το CBS στις ΗΠΑ, με δεκάδες περιπτώσεις να θεωρούνται ακόμη ανεξήγητες.
Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ έχουν εγκρίνει νομοθεσία που αποσκοπεί στην υποστήριξη των θυμάτων.
Οι υποψίες για την στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών “29155”
Εδώ και καιρό υπήρχε η υποψία ότι όσοι επηρεάστηκαν είχαν ”χτυπηθεί”από κατευθυνόμενη ενέργεια ή μικροκύματα που εκτοξεύτηκαν από κρυφές συσκευές - μια πιθανότητα που αναγνωρίστηκε σε προηγούμενη έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
Η νέα έρευνα των μέσων ενημέρωσης ισχυρίζεται ότι στελέχη μιας ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσία πληροφοριών - γνωστή ως 29155 - μπορεί να είχαν βάλει στο στόχαστρο τους αμερικανούς διπλωμάτεςν με όπλα «κατευθυνόμενης ενέργειας».
Υποστηρίζει ότι υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα μέλη της υπηρεσίας τοποθετούνταν σε πόλεις σε όλο τον κόσμο σε περιόδους που το προσωπικό των ΗΠΑ ανέφερε τα περίεργα περιστατικά.
Στο πλαίσιο της έρευνας, το The Insider - ένας ιστότοπος που εστιάζει στην Ρωσία - ανέφερε επίσης ότι οι αξιωματικοί της μονάδας 29155 είχαν ανταμειφθεί για το έργο τους που σχετίζεται με την ανάπτυξη ”μη θανατηφόρων ακουστικών όπλων”.
Ένας Αμερικανός στρατιωτικός ερευνητής που εξέταζε περιστατικά του ”συνδρόμου Αβάνα” είπε στο 60 Minutes ότι ο κοινός δεσμός μεταξύ των θυμάτων ήταν η Ρωσία.
Ο Γκρεγκ Έντγκριν εξήγησε: ″Όλοι, με κάποιο τρόπο, από διαφορετική θέση είχαν δουλέψει εναντίον της Ρωσίας. Επικεντρώθηκαν στη Ρωσία και τα πήγαν εξαιρετικά καλά”.
Είπε επίσης ότι ο πήχης που έχουν θέσει οι ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις αποδείξεις που αναζητούν για να αναγνωρίσουν πιθανή ρωσική εμπλοκή, είχε τεθεί πολύ ψηλά, καθώς η χώρα του δεν ήθελε να ”αντιμετωπίσει κάποιες πολύ σκληρές αλήθειες”.
Ένα θύμα του συνδρόμου, πράκτορας του FBI, είπε στο 60 Minutes για την εμπειρία της το 2021. ”Μπαμ, μέσα στο δεξί μου αυτί. Ήταν σαν σου κάνει τροχό ο οδοντίατρος αλλά πολύ πιο έντονο. Αυτό το συναίσθημα όταν πλησιάζει πολύ το τύμπανο του αυτιού σου...Κάπως έτσι είναι αλλά δέκα φορές πιο έντονο”.
Όπως είπε, τελικά λιποθύμησε και αργότερα είχε προβλήματα με τη μνήμη και τη συγκέντρωση.
Απαντώντας στην δημοσιογραφική έρευνα, αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν στο CBS News ότι θα ″συνεχίσουν να εξετάζουν προσεκτικά” την υπόθεση αλλά επανέλαβαν τη θέση τους ότι είναι ”απίθανο να ευθύνεται κάποιο εχθρικό κράτος”.
Η αντίδραση ΗΠΑ και Κρεμλίνου
Ωστόσο, τόνισαν πως σε καμία περίπτωση δεν αμφισβητούν ”τις πολύ πραγματικές εμπειρίες και τα συμπτώματα που ανέφεραν οι συνάδελφοί” και τα μέλη των οικογενειών τους.
Το δε Κρεμλίνο ως ήταν αναμενόμενο διέψευσε τα ευρήματα και τα συμπεράσματα της έρευνα.
″Αυτό δεν είναι καθόλου νέο θέμα. Για πολλά χρόνια, το θέμα του λεγόμενου ‘Συνδρόμου της Αβάνας’ έχει λάβει υπερβολικές διαστάσεις στον Τύπο και από την αρχή συνδέθηκε με κατηγορίες κατά της ρωσικής πλευράς”, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ σε δημοσιογράφους, ερωτηθείς για το θέμα.
″Αλλά κανείς δεν έχει δημοσιεύσει ή παρουσιάσει κάπου πειστικά στοιχεία για αυτές τις αβάσιμες κατηγορίες” όπως είπε. ”Άρα, όλα αυτά δεν είναι τίποτα περισσότερο από αστήρικτες και αβάσιμες κατηγορίες μέσων ενημέρωσης”.