Μπορεί η ακραία ζέστη και η ξηρασία να αφήνουν όλο και περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο διψασμένους, ωστόσο το υψηλής ποιότητας νερό -που ανβλύζει από μια πηγή στους πρόποδες των Ιμαλαΐων- έχει γίνει της μόδας μεταξύ των προνομιούχων του κόσμου, οι οποίοι πληρώνουν σχεδόν το ημερομίσθιο ενός Ινδού εργάτη για να το γευτούν το «νέκταρ».
Αυτό δεν είναι συνηθισμένο νερό. Θα ταξιδέψει εκατοντάδες μίλια σε μερικά από τα πιο πολυτελή ξενοδοχεία, εστιατόρια και τις πλουσιότερες οικογένειες της Ινδίας, οι οποίες πληρώνουν περίπου 6 δολάρια ανά μπουκάλι.
Αυτό το «εκλεπτυσμένο νερό» αντλείται όχι μόνο από τα Ιμαλάια αλλά κι από ηφαιστειακά πετρώματα στη Χαβάη, από παγόβουνα που έχουν πέσει από παγετώνες που λιώνουν στη Νορβηγία ή από σταγόνες πρωινής ομίχλης στην Τασμανία.
Οι γνώστες, μερικοί από τους οποίους σπουδάζουν για να γίνουν σομελιέ νερού, επιμένουν ότι αυτή η τάση δεν έχει να κάνει με σνομπισμό.
«Το νερό δεν είναι απλώς νερό», λέει ο Μικαελ Μάσα, ιδρυτής της Fine Water Society, μιας κοινοπραξίας μικρών εμφιάλωσης και διανομής παγκοσμίως. Ο ίδιος παρομοιάζει τους καταναλωτές νερού υψηλής ποιότητας με τους καλοφαγάδες που οδηγούν χιλιόμετρα για να βρουν ντομάτες ή ένα σπάνιο αλάτι. Κάποιοι πίνουν καλό νερό αντί για αλκοόλ.
«Το σωστό ποτήρι, η κατανάλωση στη σωστή θερμοκρασία, συδυάζοντας το με το φαγητό, το γλέντι - όλα αυτά τα πράγματα είναι σημαντικά».
Οι πλουσιότεροι αγοράζουν τόσο πολύ που «μάλλον κάνουν μπάνιο σε αυτό»
Καθώς ένα φορτηγό βγαίνει από το εργοστάσιο εμφιάλωσης του Μπουτάν, το οποίο λειτουργεί υπό την Veen Waters India, οι περίπου 40 εργαζόμενοι κάνουν ένα διάλειμμα για τσάι.
Στην πλαγιά ενός λόφου πίσω τους βρίσκεται μια μεταλλική πηγή, που κάποτε αποτελούσε πηγή γλυκού νερού για τους κατοίκους του κοντινού χωριού, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν ράβδους μπαμπού ως σωλήνες για να διοχετεύουν μέρος του καθαρού νερού που κυλούσε σταθερά σε κουβάδες που μετέφεραν στο σπίτι τους.
Τώρα αυτή η πηγή, την οποία η Veen αγόρασε από τον προηγούμενο ιδιοκτήτη πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, φυλάσσεται πίσω από μια κλειδωμένη πύλη για ασφάλεια.
Η εταιρεία εξάγει περίπου 20.000 κιβώτια - ή 240.000 φιάλες νερού στην Ινδία κάθε μήνα. Υπολογίζεται ότι έχουν αξιοποιήσει μόνο το 10% της δυνητικής αγοράς μέχρι στιγμής.
Τα φορτηγά συνεχίζουν το ταξίδι τους για να φτάσουν τελικά με το εμπόρευμά τους σε πολυτελή ξενοδοχεία και εστιατόρια πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, σε πόλεις όπως το Νέο Δελχί, το Πούνε και η Βομβάη, όπου βρίσκεται η έδρα της Veen.
Μερικές πλούσιες οικογένειες λαμβάνουν εβδομαδιαίες αποστολές. Ο επικεφαλής αστειεύεται ότι οι πλουσιότεροι των πλουσίων αγοράζουν τόσο πολύ που «μάλλον κάνουν μπάνιο σε αυτό».
Η Ινδία των αντιθέσεων και η 3ωρη παροχή νερού
Για πολλούς Ινδούς, ωστόσο, η ιστορία του νερού είναι πολύ διαφορετική, μεταξύ άλλων σε μια γειτονιά της Βομβάης, μια από τις μεγαλύτερες παραγκουπόλεις της Ασίας, γεμάτη με εργαζόμενες οικογένειες.
Εκεί, το νερό φτάνει στους αγωγούς μόνο μία φορά την ημέρα, από τις 6 έως τις 9 π. μ. περίπου, προκαλώντας μια αναταραχή δραστηριοτήτων αφού μέσα σε αυτές τις τρεις ώρες μαζεύεται όλη η γειτονιά για τις απαραίτητες τελετουργίες.
Άνδρες κάνουν μπάνιο σε ένα χώρο λουτρού. Τα ευδιάθετα πειράγματά τους είναι συνεχή καθώς προετοιμάζονται για την ημέρα. Άλλοι κάτοικοι βουρτσίζουν τα δόντια τους φτύνοντας οδοντόκρεμα στο νερό που τρέχει κατά μήκος των ανώμαλων τσιμεντόλιθων στο έδαφος. Γεμίζουν κουβάδες και ανακυκλωμένα μπουκάλια για να διατηρούν νερό στο σπίτι. Μερικές γυναίκες πλένουν αλουμινένιες κατσαρόλες και ρούχα.
Άλλοι πάλι είναι πιο απελπισμένοι, όπως μια μητέρα τεσσάρων παιδιών που ζει μαζί με τα παιδιά της σε μια σκηνή από μπλε πλαστικούς μουσαμάδες. Το νερό το παίρνει από έναν γείτονα -όταν αυτός βρίσκεται σε φιλανθρωπάις- ο οποίος το αντλεί από το δημόσιο σύστημα νερού χρησιμοποιώντας ένα λάστιχο κήπου.
Το συμπόσιο στην Αθήνα
Αυτό το σκηνικό ήταν σε πλήρη επίδειξη όταν τα μέλη της Fine Water Society συγκεντρώθηκαν τον Απρίλιο σε ένα κομψό ξενοδοχείο στην Αθήνα, Ελλάδα, για τον ετήσιο διεθνή διαγωνισμό γευσιγνωσίας και το συμπόσιό τους.
Με μπουκάλια και ποτήρια παρατεταγμένα μπροστά τους, κριτές από διάφορες χώρες δοκίμασαν διάφορες μάρκες, ρουφώντας γουλιές νερού και μερικές φορές φτύνοντας μπουκιές σε δοχεία, όπως κάνουν οι γευσιγνώστες κρασιού.
Συζητούν για την «παρθενία» ή την αγνότητα. Μαθαίνουν για το «terroir», το περιβάλλον από το οποίο προέρχεται το νερό. Συγκρίνουν τα συνολικά διαλυμένα στερεά ή TDS.
Τα νερά με χαμηλό TDS μοιάζουν περισσότερο με το νερό της βροχής που δεν έχει αγγίξει τη γη. Τα νερά με υψηλό TDS - όπως το μεταλλικό νερό Vichy από ιαματικές πηγές στη Γαλλία και την Καταλονία - έχουν ισχυρή περιεκτικότητα σε μεταλλικά στοιχεία που μπορεί να περιλαμβάνουν ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο ή νάτριο, μεταξύ άλλων.
Ορισμένα εστιατόρια σε χώρες όπως η Ισπανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πλέον μενού που συνδυάζουν το φαγητό με συγκεκριμένα είδη εκλεκτού νερού. Ένα πιο τολμηρό μεταλλικό νερό, για παράδειγμα, θα μπορούσε να προταθεί ως συνοδευτικό για μια ψητή μπριζόλα. Πιο λεπτό βρόχινο νερό μπορεί να συνδυαστεί με ψάρια.
Ωστόσο, η εμπορευματοποίηση του νερού και όσων επωφελούνται από αυτό είναι πιθανό να γίνει πιο αμφιλεγόμενη, δεδομένου ότι υπάρχουν χώρες όπως η Ινδία, η οποία έχει το 18% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά μόνο το 4% του νερού, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Η έλλειψη νερού εξακολουθεί να προκαλει διαμαρτυρίες και συγκρούσεις. Το καλό νερό είναι σίγουρα ένα εμπόρευμα, αν και οι γνώστες του και όσοι το εμφιαλώνουν συχνά μιλούν για τη σημασία του σεβασμού και της διατήρησης ενός ολοένα και πιο πολύτιμου πόρου.