«Αν το γνωρίζουν οι NYT, δεν βλέπω πως μπορεί να είναι μυστικό ένα τέτοιο κέντρο κράτησης» ήταν η απάντηση του κυβερνητικού εκπροσώπου σχετικά με το ρεπορτάζ των New York Times περί «μυστικού κέντρου κράτησης» προσφύγων και μεταναστών στα ελληνικά σύνορα, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 10 Μαρτίου.
«Δεν υπάρχει κανένα μυστικό κέντρο κράτησης στην Ελλάδα. Ολα είναι διαφανή και σύμφωνα με τους διεθνείς κι εγχώριους κανόνες» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Πέτσας.
Το ρεπορτάζ που υπογράφουν τέσσερις συντάκτες, αναφέρεται σε ένα μυστικό κέντρο κράτησης, στο οποίο συγκεντρώνονται μετανάστες και πρόσφυγες πριν σταλούν πίσω στην Τουρκία, χωρίς να τους δοθεί η ευκαιρία να κάνουν αίτηση χορήγησης ασύλου.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο, πρόκειται για ένα από τα πολλά σκληρά μέτρα που έχουν ληφθεί με σκοπό να σφραγιστούν τα σύνορα της Ευρώπης, τα οποία σύμφωνα με τους ειδικούς συνιστούν κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου.
Πολλοί μετανάστες και πρόσφυγες δηλώνουν σε συνεντεύξεις τους ότι τους συνέλαβαν, τους πήραν όλα τα υπάρχοντα, τους χτύπησαν και τους έστειλαν στην Τουρκία, χωρίς να τους δοθεί η ευκαιρία να ζητήσουν άσυλο ή να μιλήσουν σε δικηγόρο, με μια παράνομη διαδικασία γνωστή ως επαναπροώθηση, τονίζεται στο ρεπορτάζ.
Οι συντάκτες του άρθρου υποστηρίζουν ότι μέσω ενός συνδυασμού αναφορών στο έδαφος και ανάλυσης δορυφορικών εικόνων από το forensic analysis, επιβεβαίωσαν την ύπαρξη του μυστικού κέντρου στη βορειοανατολική Ελλάδα και συγκεκριμένα στον Πόρο Έβρου.
Το κρυφό κέντρο κράτησης
Πολλοί μετανάστες είπαν σε συνεντεύξεις ότι είχαν συλληφθεί, απογυμνωθεί από τα υπάρχοντά τους, κτυπήθηκαν και εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα χωρίς να τους δοθεί η ευκαιρία να ζητήσουν άσυλο ή να μιλήσουν σε δικηγόρο, σε μια παράνομη διαδικασία γνωστή ως επαναπροώθηση.
Όταν οι Τούρκοι αξιωματούχοι άρχισαν να στέλνουν πρόσφυγες και μετανάστες με λεωφορεία στα σύνορα με την Ελλάδα στις 28 Φεβρουαρίου, ένας Κούρδος από τη Συρία με το όνομα Σομάρ αλ-Χουσεΐν εξασφάλισε θέση σε ένα από τα πρώτα λεωφορεία.
Ο αλ-Χουσεΐν, εκπαιδευμένος μηχανικός λογισμικού, πέρασε εκείνο το βράδυ στη βροχή, στην όχθη του ποταμού Έβρου.Νωρίς το επόμενο πρωί έφτασε στην ελληνική πλευρά με ένα φουσκωτό γεμάτο με άλλους πρόσφυγες.
Ωστόσο, το ταξίδι του τελείωσε μια ώρα αργότερα, σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι NYT, επικαλούμενοι συνέντευξή του. Σύμφωνα με όσα ισχυρίζεται ο ίδιος, συνελήφθη από Έλληνες συνοριοφύλακες και μεταφέρθηκε, μαζί με όλους τους υπόλοιπους πρόσφυγες που βρίσκονταν στη βάρκα, σε χώρο κράτησης. Όπως διαπίστωσε αργότερα, με τη βοήθεια του κινητού του, ο χώρος αυτός βρισκόταν ήταν μερικές εκατοντάδες μέτρα ανατολικά του συνοριακού χωριού Πόρος.
Ο χώρος αποτελούταν κυρίως από τρεις αποθήκες με κόκκινα στέγαστρα, που ήταν πίσω από έναν αγροτικό δρόμο και η διαρρύθμιση του χώρου δημιουργούσε το σχήμα U. Εκατοντάδες άλλοι πρόσφυγες περίμεναν έξω από αυτό. Ο αλ-Χουσεΐν και δεκάδες άλλοι πρόσφυγες βρέθηκαν σε ένα δωμάτιο.
Οι έλληνες φρουροί, σύμφωνα πάντα με τον αλ-Χουσεΐν, του πήραν το τηλέφωνο, ώστε να μην μπορέσει να επικοινωνήσει και αγνόησαν τα αιτήματά του για άσυλο και επικοινωνία με μέλη και αξιωματούχους των Ηνωμένων Εθνών. «Για αυτούς είμαστε σαν ζώα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο αλ-Χουσεΐν αναφερόμενος στους έλληνες φρουρούς.
Μετά από μια νύχτα κατά την οποία δεν έφαγε και δεν ήπιε τίποτα, την 1η Μαρτίου, ο αλ-Χουσεΐν και δεκάδες άλλοι πρόσφυγες οδηγήθηκαν πίσω στον ποταμό Έβρο, όπου, σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι έλληνες αστυνομικοί τους μετέφεραν πίσω στην τουρκική πλευρά σε ένα μικρό ταχύπλοο.
Όπως επισημαίνουν οι συντάκτες, η περίπτωση του αλ-Χουσεΐν είναι μια από τις πολλές περιπτώσεις προσφύγων, που έχουν δώσει παρόμοιες αποδείξεις κρατήσεων και απελάσεων, ωστόσο η δική του μαρτυρία ήταν η πιο λεπτομερής.
Με τη διασταύρωση των σχεδίων, τις περιγραφές και τις δορυφορικές συντεταγμένες που παρείχε ο αλ-Χουσεΐν, οι Times μπόρεσαν να εντοπίσουν το εν λόγω κέντρο κράτησης – στη γεωργική γη μεταξύ Πόρου και ποταμού Έβρου.
Σύμφωνα πάντα με όσα αναφέρονται στο δημοσίευμα, ένας πρώην έλληνας αξιωματούχος εξοικειωμένος με τις αστυνομικές επιχειρήσεις επιβεβαίωσε την ύπαρξη του χώρου, το οποίο δεν ταξινομείται ως χώρος κράτησης αλλά χρησιμοποιείται ανεπίσημα σε περιόδους υψηλών προσφυγικών ροών.