Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και το τέλος του χρόνου και όλοι νιώθουμε λίγο εξαντλημένοι. Είναι αυτονόητο ότι τα τελευταία δύο χρόνια ήταν δύσκολα και εξακολουθούμε να αισθανόμαστε τις επιπτώσεις της πανδημίας. Κι όταν πιστέψαμε ότι η ζωή θα ξαναγίνει φυσιολογική, η παραλλαγή Ομικρον αποφάσισε να ... κάνει παιχνίδι...
Εκτός της πανδημίας, αυτή η εποχή του χρόνου τείνει να είναι ούτως ή άλλως αγχωτική, καθώς οι προθεσμίες πολλαπλασιάζονται και μετατίθονται, οι καφέδες και οι βραδιές με φίλους γεμίζουν το ημερολόγιο και υπάρχει μια τεράστια πίεση να γίνουν όλα μέχρι τις 25 Δεκεμβρίου, λέει η προπονήτρια ευεξίας και η ιδρύτρια της Head Plan Denise, Κένι Μπερν.
«Ο φόρτος εργασίας, οι οικονομικοί περιορισμοί και η πίεση να κάνουμε τα τέλεια Χριστούγεννα είναι μόνο μερικοί από τους κοινούς παράγοντες άγχους», συμπληρώνει στην HuffPost UK. «Αλλά ας μην ξεχνάμε έναν μεγάλο στρεσογόνο παράγοντα για εμάς όλα τα τελευταία δύο χρόνια: η πανδημία και η αβεβαιότητα που φέρνει παίζει τεράστιο ρόλο στο πώς νιώθουμε».
Πώς η πανδημία επηρέασε το να νιώθουμε εξαντλημένοι;
Με τόσους πολλούς από εμάς να δουλεύουμε ξανά από το σπίτι, τα θολά όρια μεταξύ προσωπικού και επαγγελματικού (χώρου) είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο νιώθουμε αυτή την έντονη εξουθένωση, λέει η Μπερν. Και αν έχουμε παιδιά που έχουν σταλεί στο σπίτι από το σχολείο για να απομονωθούν (λόγω Covid), αυτό προσθέτει επιπλέον πίεση.
«Είναι πολύ πιο δύσκολο να κλείσουμε τους διακόπτες κι (έτσι) είμαστε σε μια κατάσταση πάντα ενεργοί», λέει.
«Δεν προκαλεί έκπληξη αν σκεφτεί κανείς πόσοι από εμάς κάνουμε ταχυδακτυλουργικά πολυάσχολα ωράρια εργασίας, βιντεοκλήσεις, εκπαίδευση στο σπίτι και δουλειές του σπιτιού καθημερινά και πολλές από τις δραστηριότητες που κάναμε για την απαλλαγή από το στρες, όπως η προγραμματισμένη ετήσια άδεια, τα μαθήματα γυμναστηρίου, η ελεύθερη κοινωνικοποίηση δεν αποτελούν πλέον επιλογή για πολλούς από εμάς. Πολύ απλά - δεν χαλαρώνουμε ή δεν κάνουμε διακοπές όπως πριν και απλά δεν ξέρουμε πώς σε αυτούς τους καιρούς του Covid».
Ο Isa Welly, ο οποίος είναι διατροφολόγος και προπονητής ευεξίας, λέει ότι η πανδημία σημαίνει ότι οι περισσότεροι από εμάς ζούμε σε διαρκές στρες.
«Ζούμε με φόβο και με άγνωστο το αύριο. Και το σώμα μας ανταποκρίνεται σε αυτή την αίσθηση κινδύνου με την αντίδραση αντίδραση ”πάλης ή φυγής”», λέει. «Αλλά όταν παραμένουμε σε αυτήν την κατάσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό επηρεάζει πραγματικά την ψυχική και σωματική μας υγεία. Και νομίζω ότι είναι δίκαιο να πούμε ότι ήμασταν όλοι σε αυτή την κατάσταση και τώρα νιώθουμε εντελώς κουρασμένοι από όλο αυτό».
Ποια είναι τα σημάδια της εξάντλησης;
Η Μπερν λέει ότι τα σημάδια της υπερκόπωσης περιλαμβάνουν:
Αισθάνόμαστε κουρασμένοι και αποστραγγισμένοι τις περισσότερες φορές
Συχνοί πονοκέφαλοι ή μυϊκοί πόνοι
Νιώθουμε αβοήθητοι, παγιδευμένοι και ηττημένοι
Απώλεια κινήτρων
Αποχώρηση από τις ευθύνες
Απομόνωση από τους άλλους
Αναβλητικότητα, χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να γίνουν τα πράγματα
Τι μπορούμε να κάνουμε όταν νιώθουμε υπερκόπωση;
Η Μπορν μοιράζεται 5 τακτικές αντιμετώπισης:
1 . Ας καταγράψουμε τα πάντα
«Και εννοώ τα πάντα… αυτό το ραντεβού για τα μαλλιά που έχουμε στριμώξει, το ταξίδι για ψώνια της τελευταίας στιγμής, αυτή την επικείμενη προθεσμία. Ο σχεδιασμός με αυτόν τον τρόπο είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι μειώνει το άγχος. Είναι μια διαδικασία γνωστή ως ”προληπτική αντιμετώπιση”», λέει.
Όταν προγραμματίζουμε γεγονότα που αντιλαμβανόμαστε ως δυνητικά αγχωτικά, (αυτό) μπορεί στην πραγματικότητα να προκαλέσει αισθήματα προσμονής αντί για υπερένταση, προσθέτει η ίδια.
«Και μαντέψτε τι θα γίνει μετά; Η προσμονή του γεγονότος, είτε πρόκειται για μια συνάντηση εργασίας είτε για μια μεγάλη προθεσμία, μπορεί να προκαλέσει αυξημένη παραγωγικότητα και απόδοση που μπορεί να κάνει πιο πιθανό να πετύχουμε τους στόχους μας – και το μόνο που κάναμε ήταν να το γράψουμε και να το πραγματοποιήσουμε», λέει.
2. Ας ελέγξουμε αυτά που μπορούμε
Όταν είμαστε εξαντλημένοι και πελαγωμένοι, μπορεί να νιώθουμε ότι πολλά είναι έξω από τον έλεγχό μας – επομένως επικεντρωθούμε στα πράγματα που μπορούμε να επηρεάσουμε.
«Το μυστικό για να παραμείνουμε ψύχραιμοι, ήρεμοι και μαζεμένοι αυτόν τον Δεκέμβριο; Να φροντίζουμε τα βασικά: αυτό σημαίνει να κοιμόμαστε πολύ, να τρεφόμαστε με φαγητό και νερό και να φροντίζουμε να κινείται το σώμα μας», λέει η Μπερν. «Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν ένα ακόμη σημείο στη λίστα με τις ατελείωτες υποχρεώσεις, αλλά αυτά τα ”προπαρασκευαστικά βήματα” θα κάνουν όλες αυτές τις άλλες καθημερινές εργασίες και ενέργειες πιο εύκολο να γίνουν».
3. Οι τελετουργίες στην θέση τους
Οι καθημερινές τελετουργίες είναι οι δραστηριότητες που μας επιτρέπουν να είμαστε ο καλύτερος εαυτός μας σε κάθε μέρα. (Αυτές) θα μπορούσε να ήταν να γράψουμε στο ημερολόγιο ευγνωμοσύνης, να ξεκινήσουμε το πρωί με διαλογισμό ή να επαναλάβουμε επιβεβαιώσεις.
«Όταν δίνουμε προτεραιότητα στην ευημερία μας με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να οξύνει τη νοοτροπία μας, να προστατεύσει την ενέργειά μας και να μας δώσει μια υγιή δόση προοπτικής που διασφαλίζει ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το άγχος με πιο θετικό τρόπο», λέει η Μπερν.
4. Ας μάθουμε να λέμε «όχι»
«Η λέξη έχει μόνο τρία γράμματα, αλλά είναι φορτωμένη με αρνητικούς συνειρμούς και το να την λέμε συχνά συνοδεύεται από μια παράπλευρη σειρά ενοχής, ντροπής και αμηχανίας», λέει η Μπερν. «Σε τελική ανάλυση, σε κανέναν από εμάς δεν αρέσει να νιώθει ότι απογοητεύουμε τους άλλους. Αλλά εδώ είναι το θέμα: όταν λέμε ναι όταν θέλουμε πραγματικά να πούμε όχι, αυτό που λέμε πραγματικά είναι ”ο χρόνος και η ενέργειά μου δεν έχουν σημασία”».
Εάν το «όχι» μας κάνει στα αλήθεια να νιώθουμε φόβο, ας δοκιμάσουμε πρώτα να εξασκηθούμε με τους φίλους και την οικογένειά μας. Ίσως νιώθουμε πιο άνετα προσθέτοντας μια εξήγηση επίσης. Εάν συμβαίνει αυτό, ο Μπερν συνιστά να δοκιμάσουμε φράσεις όπως: «Ακούγεται υπέροχο, αλλά έχω πολλά να κάνω αυτή τη στιγμή και θέλω να διατηρήσω την ενέργειά μου» ή «θα ήθελα να βοηθήσω, αλλά νιώθω πολύ κουρασμένος τώρα αμέσως».
5. Να είμαστε ευγενικοί με τον εαυτό μας
«Κάθε Χριστούγεννα άνθρωποι σε όλο τον κόσμο στήνουν ένα δέντρο στα σπίτια τους. Φροντίζουν πολύ να βάζουν όμορφα στολίδια στο δέντρο, να ξεμπερδεύουν τα φώτα που αναβοσβήνουν και να τοποθετούν ένα λαμπερό χρυσό αστέρι στην κορυφή του δέντρου. Αλλά καθώς η ζωή γίνεται πιο έντονη από την 1η Δεκεμβρίου (και μετά), φροντίζουμε τόσο καλά τον εαυτό μας;» ρωτάει ο Μπερν.
«Ακριβώς όπως αυτό το χριστουγεννιάτικο δέντρο, τα προγράμματά μας ενόψει των Χριστουγέννων συνοδεύονται αναπόφευκτα με μερικά επιπλέον στολίδια και μπορούν να αποτελέσουν πηγή άγχους αντί για γιορτή. Τα καταφέραμε ένα ολόκληρο έτος με σκαμπανεβάσματα, περάσαμε σχεδόν 12 μήνες δοκιμασιών και δοκιμασιών και βγήκαμε από την άλλη μεριά - τόσο το καλύτερο για αυτό. Υπάρχουν μόνο μερικές επιπλέον εβδομάδες μεταξύ ημών και του τέλους του έτους και όπως έχουμε επιβιώσει από όλα όσα είχαν να προσφέρουν οι προηγούμενοι 11 μήνες, θα τα καταφέρουμε και αυτή τη στιγμή».