Ένα εικοσιτετράωρο μετά τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, για τα οφέλη της συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά και την επισήμανσή του ότι η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί τη ρητορική των Σκοπίων ώστε να μην υπερβαίνουν τα συμφωνηθέντα, ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ δηλώνει στον Guardian ότι «στο παρελθόν θυσιάσαμε την πραγματικότητά μας για τη μυθολογία. Τώρα θυσιάζουμε τη μυθολογία για την πραγματικότητα και η πραγματικότητα είναι αυτό που πραγματικά έχει σημασία», καθώς οι πολιτες της χώρας προετοιμάζονται να ψηφίσουν για την αλλαγή ονόματος.
Στο δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί στο τέλος του μήνα θα ρωτηθούν οι πολίτες εάν είναι πρόθυμοι να προσθέσουν τη λέξη «Βόρεια» στο επίσημο όνομα της χώρας, καθιστώντας την έτσι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Η αλλαγή αυτή αποτελεί το κύριο μέρος μιας συμφωνίας μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Ελλάδας που υπογράφηκε από τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών τον Ιούνιο. Η Ελλάδα είχε επί μακρόν εμποδίσει την ένταξη της χώρας με την ονομασία «Μακεδονία» στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, υποστηρίζοντας ότι το όνομα του βόρειου γείτονά της αποτελεί άδικη οικειοποίηση του ονόματος της βόρειας ελληνικής περιοχής της Μακεδονίας.
«Για πολλούς -γράφει ο Guardian- στο εσωτερικό της «Μακεδονίας», η αλλαγή του ονόματος είναι ένα λεπτό ζήτημα. Ο Nικόλα Ντιμιτρόφ, υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, ο οποίος πέρασε μήνες σε διαπραγματεύσεις με τον Έλληνα ομόλογό του, αναφέρει ότι θα ανοίξει ένα νέο δρόμο για το μικρό έθνος των περίπου 2 εκατομμυρίων ανθρώπων, το οποίο αγωνίστηκε από τότε που έγινε ανεξάρτητο μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας. «Έχουμε χάσει μια γενιά. Είμαι 45 ετών, ήμουν 18 ετών όταν η ”Μακεδονία” έγινε ανεξάρτητη. Κατά κάποιον τρόπο αυτή είναι η δεύτερη ευκαιρία για τη γενιά μας να το κάνει», ανέφερε σε συνέντευξή του στον Guardian, στο γραφείο του στο κέντρο των Σκοπίων.
Οι κυβερνητικοί επικριτές λένε ότι η διατύπωση του ερωτήματος στο δημοψήφισμα αποτελεί χειραγώγηση, αλλά η υπουργός Άμυνας, Radmila Sekerinska, δήλωσε ότι είναι σωστή η διατύπωση του ερωτήματος σε δύο μέρη. «Εάν υπήρχε η ευκαιρία να μπουν στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ χωρίς τη συμφωνία με την Ελλάδα, όλοι θα ενθουσιάζονταν», σημειώνει. «Η άρνηση της σύνδεσης μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και της συμφωνίας είναι παράλογη». Δυτικοί διπλωμάτες υποστηρίζουν ότι μια ψήφος υπέρ του ναι, ακόμη και αν η προσέλευση είναι κάτω από το όριο του 50% που απαιτείται για να τεθεί σε ισχύ, θα είναι εντολή αλλαγής.
Ο κυβερνών συνασπισμός θα πρέπει να πείσει περίπου 10 βουλευτές από το VMRO να ψηφίσουν μαζί τους για να επιτύχουν την πλειοψηφία των δύο τρίτων που απαιτείται για συνταγματική αλλαγή. Οι αξιωματούχοι του VMRO είναι εξαγριωμένοι για το ότι η χώρα θα πρέπει να αλλάξει το όνομά της όχι μόνο στις διεθνείς επικοινωνίες αλλά και εσωτερικά, με τα διαβατήρια, τα ονόματα των υπουργείων και όλες τις άλλες αναφορές στη «Μακεδονία» να αντικαθίστανται από το «Βόρεια Μακεδονία».
«Θα είχαν καλύτερη συμφωνία εάν είχαν αφήσει τους Έλληνες να την γράψουν οι ίδιοι, γιατί πιθανότατα οι Έλληνες θα ήταν λίγο ντροπιασμένοι να πάρουν για τον εαυτό τους τα πάντα», δήλωσε ο Aleksandar Nikoloski, αντιπρόεδρος του VMRO, σε μια συνέντευξη στην εφημερίδα. Εκτός από την προσπάθεια προσεταιρισμού της αντιπολίτευσης, οι αξιωματούχοι στα Σκόπια παρακολουθούν τη Μόσχα κατά τη διάρκεια της εκστρατείας.
Η Ρωσία δήλωσε ανοιχτά ότι αντιτίθεται στην προσχώρηση της χώρας στο ΝΑΤΟ και έχει κατηγορηθεί ότι εργάζεται στο παρασκήνιο προσπαθώντας να ανατρέψει τη συμφωνία. Η Ελλάδα απέλασε πρόσφατα Ρώσους διπλωμάτες, κατηγορώντας τους ότι δωροδόκησαν αντιπάλους της συμφωνίας. Οι δυτικές χώρες πιέζουν έντονα για την επιτυχία της συμφωνίας, με την Άγκελα Μέρκελ να επισκέπτεται τα Σκόπια το περασμένο Σαββατοκύριακο...
(Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ)