Με βραχνή φωνή και κάποιες φορές εμφανιζόμενος να χάνει τον ειρμό των σκέψεων και του λόγου του, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Ντόναλντ Τραμπ στο πρώτο τους ντιμπέιτ εν όψει των εκλογών του Νοεμβρίου, καθώς ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος έλεγε ανακρίβειες σχετικά με θέματα όπως η οικονομία, η μετανάστευση και ο ρόλος του στην επίθεση στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021.
Η εμφάνιση του Μπάιντεν, ειδικά στην αρχή του ντιμπέιτ, φάνηκε να αποκρυσταλλώνει τους προβληματισμούς πολλών Αμερικανών όσον αφορά στο κατά πόσον είναι σε θέση, σε ηλικία 81 ετών, να αναλάβει μια νέα προεδρική θητεία. Επίσης, πυροδότησε έναν νέο γύρο συζητήσεων εντός και εκτός των Δημοκρατικών σχετικά με το αν θα έπρεπε να αποσυρθεί η υποψηφιότητά του, καθώς πολλοί στο κόμμα του φοβούνται πως ο Τραμπ μπορεί να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.
Ο Μπάιντεν επιτέθηκε επανειλημμένα στον Τραμπ, επιχειρώντας να τον προκαλέσει σε μια σειρά θεμάτων, ενώ ο 78χρονος Τραμπ δεν παραδέχτηκε ξεκάθαρα πως θα αποδεχτεί το αποτέλεσμα των εκλογών του Νοεμβρίου. Ωστόσο, αυτό που συζητείται περισσότερο μετά το ντιμπέιτ είναι η εμφάνιση του Μπάιντεν, με συμμάχους του Τραμπ να κηρύσσουν νίκη ενώ στελέχη των Δημοκρατικών εκφράζουν αμφιβολίες ως προς το αν ο Μπάιντεν θα έπρεπε να είναι αυτός που θα διεκδικήσει την προεδρία στις εκλογές.
«Νομίζω πως ο πανικός έχει εδραιωθεί» είπε στο CNN ο Ντέιβιντ Άξελροντ, που είχε διατελέσει σύμβουλος του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, αμέσως μετά το ντιμπέιτ. «Και νομίζω ότι θα ακούσετε συζητήσεις που, δεν ξέρω αν θα οδηγήσουν κάπου, μα θα υπάρξουν συζητήσεις σχετικά με το αν θα έπρεπε να συνεχίσει». Ο Σαΐντ βαν Τζόουνς, άλλο ένα στέλεχος των Δημοκρατικών, είπε πως «δεν τα πήγε καθόλου καλά». Η επίσης Δημοκρατική Ρόζμαρι ΝτεΆντζελις είπε πως ο Μπάιντεν έδινε τις σωστές απαντήσεις μα «δεν είχε τη “σπίθα” που χρειαζόμασταν απόψε...αυτή θα είναι η πρόκληση καθώς προχωρούμε προς τα εμπρός. Είναι μόνο Ιούνιος, είναι η πρώτη, μα μπορεί να συνεχίσει; Αυτή θα είναι η πρόκληση».
Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, μιλώντας στο CNN μετά το ντιμπέιτ, προσπάθησε να υπερασπιστεί την επίδοση του προέδρου, αν και παραδέχτηκε πως υπήρξε ζήτημα. «Δεν ήταν καλή η αρχή, μα υπήρξε δυνατός τερματισμός» είπε σχετικά.
Ερωτηθείς για την επίδοσή του, ο Μπάιντεν είπε σε δημοσιογράφους νωρίς την Παρασκευή πως «πιστεύω ότι τα πήγαμε καλά», μα πρόσθεσε ότι είχε «πονόλαιμο». Ερωτηθείς για τους προβληματισμούς των Δημοκρατικών ως προς την εμφάνισή του είπε «όχι, είναι δύσκολο να συζητάς με έναν ψεύτη».
Ο Μπάιντεν άρχισε τη βραδιά με βραχνή φωνή, καθώς επιχειρούσε να υπερασπιστεί τις επιδόσεις του στην οικονομία και να επικρίνει τον Τραμπ. Όπως μετέδωσε το Associated Press, άτομο ενήμερο για το θέμα είπε ότι ήταν κρυωμένος, προσθέτοντας πως είχε βρεθεί αρνητικός στην Covid-19. Φάνηκε να χάνει τον ειρμό των σκέψεών του ενώ έδινε μια απάντηση, περνώντας από τα φορολογικά στην υγεία, σε κάποια φάση χρησιμοποιώντας τη λέξη «Covid». Επίσης μπερδεύτηκε στο θέμα των δικαιωμάτων άμβλωσης, ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα για τους Δημοκρατικούς.
Παρόλα αυτά άρχισε να δίνει πιο ξεκάθαρες απαντήσεις καθώς το ντιμπέιτ προχωρούσε, εξαπολύοντας επιθέσεις στον Τραμπ για θέματα όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής: «Η μόνη υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα είναι η κλιματική αλλαγή, και δεν έκανε τίποτα για αυτήν» είπε. Επίσης, τον κατηγόρησε για τον ρόλο και τη στάση του σχετικά με τα γεγονότα στο Καπιτώλιο.
Ο Τραμπ και ο Μπάιντεν είχαν μια αναμέτρηση εν μέσω ενός κλίματος κόπωσης μεταξύ των ψηφοφόρων, που φαίνονται απογοητευμένοι και από τους δύο. Ωστόσο το ντιμπέιτ υπογραμμίζει τις ριζικά διαφορετικές θέσεις τους σε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων, και τη βαθιά εχθρότητα μεταξύ τους. Ο Μπάιντεν σε κάποια φάση αναφέρθηκε στον γιο του, Μπο, που υπηρέτησε στο Ιράκ πριν πεθάνει από καρκίνο στον εγκέφαλο, και αποδοκίμασε τον Τραμπ που έχει αναφερθεί ότι χαρακτήρισε τους Αμερικανούς που σκοτώθηκαν σε πολεμικές συγκρούσεις «κορόιδα και χαμένους»- ο Μπάιντεν είπε σε μια φάση «ο γιος μου δεν ήταν χαμένος, δεν ήταν κορόιδο. Εσύ είσαι κορόιδο, εσύ είσαι χαμένος».
Ο Τραμπ είπε ότι ποτέ δεν είπε κάτι τέτοιο (του αποδόθηκε από τον πρώην προσωπάρχη του) και καταφέρθηκε κατά του Μπάιντεν για τη χαοτική απόσυρση από το Αφγανιστάν, κάνοντας λόγο για την «πιο αμήχανη ημέρα στην ιστορία της ζωής της χώρας μας». Ο ίδιος είχε συμφωνήσει στην απόσυρση με τους Ταλιμπάν ένα χρόνο πριν φύγει από τον Λευκό Οίκο.
Ο Μπάιντεν αναφέρθηκε επίσης στην καταδίκη του Τραμπ για την υπόθεση της Στόρμι Ντάνιελς, λέγοντας πως «έχεις την ηθική ενός γατιού του δρόμου» με τον Τραμπ να απαντά πως «δεν έκανα σεξ με πορνοστάρ». Όταν ερωτήθηκε για τον πληθωρισμό, ο Μπάιντεν τον απέδωσε στην κατάσταση που παρέλαβε από τον Τραμπ εν μέσω της πανδημίας Covid-19. Όπως είπε, όταν ο Τραμπ έχασε την προεδρία, «τα πράγματα ήταν χαοτικά», με τον Τραμπ να διαφωνεί, λέγοντας πως επί της θητείας του στον Λευκό Οίκο «όλα ήταν εκπληκτικά». Σημειώνεται πως όταν ο Τραμπ έφυγε από τον Λευκό Οίκο η χώρα μαχόταν ακόμα ενάντια στην πανδημία.
Το ζήτημα της ηλικίας
Πριν το ντιμπέιτ, περίπου 6 στους 10 ενήλικες στις ΗΠΑ έλεγαν ότι ανησυχούσαν πως ο 81χρονος Μπάιντεν είναι πολύ μεγάλος σε ηλικία για να είναι πρόεδρος, σύμφωνα με δεδομένα της Gallup τον Ιούνιο. Μόνο 18% είχαν αντίστοιχες ανησυχίες για τον 78χρονο Τραμπ. H δημοσκόπηση έδειξε πως η ηλικία του Μπάιντεν ανησυχούσε και τους Δημοκρατικούς: το 31% δήλωναν πολύ προβληματισμένοι. Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει δείξει πάντως πρόθυμος να εγκαταλείψει την κούρσα.
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, υψηλόβαθμα στελέχη των Δημοκρατικών, δωρητές και σύμβουλοι δωρητών δηλώνουν σοκαρισμένα από την εμφάνιση του προέδρου, για την οποία είπαν ότι έχει οδηγήσει στην έναρξη συζητήσεων περί αντικατάτασής του- ωστόσο αναγνωρίζουν ότι οι πιθανότητες απόσυρσης του Μπάιντεν είναι λίγες. Ένα στέλεχος των Δημοκρατικών που είναι εκλεγμένος αξιωματούχος είπε πως πολλοί Δημοκρατικοί στο Κογκρέσο είχαν πανικοβληθεί και ότι κάποιοι θέλουν νέο υποψήφιο.
«Ο Τζο Μπάιντεν είχε να κάνει ένα πράγμα και δεν το έκανε...να διαβεβαιώσει την Αμερική πως είναι ικανός για αυτή τη δουλειά σε αυτή την ηλικία. Και απέτυχε» είπε στο MSNBC η πρώην γερουσιαστής Κλερ ΜακΚάσκιλ. Σύμβουλοι υψηλόβαθμων Δημοκρατικών που θεωρούνται ενδεχόμενοι υποψήφιοι το 2028 έλαβαν μηνύματα προβληματισμού από δωρητές, σύμφωνα με άτομα ενήμερα για τις συζητήσεις.
Εάν ο Μπάιντεν αποσυρόταν πριν το εθνικό συνέδριο των Δημοκρατικών τον Αύγουστο, θα άλλαζαν δραματικά τα δεδομένα, καθώς όποιος ήθελε θα ήταν ελεύθερος να εγκαταλείψει δεσμεύσεις προς τον Αμερικανό πρόεδρο κατά την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση και να υποστηρίξει νέο υποψήφιο. Εάν αποσυρόταν μετά το συνέδριο, το ποιος θα πάρει το χρίσμα θα αποφασιζόταν σε ειδική συνάντηση της Εθνικής Επιτροπής των Δημοκρατικών.
Όπως μετέδωσε η αμερικανική έκδοση της HuffPost, τουλάχιστον δύο στελέχη των Δημοκρατικών απάντησαν με εικόνες όταν τους ζητήθηκε να περιγράψουν πώς ένιωσαν. Ένας δημοσκόπος έστειλε φωτογραφία ενός προπονητή του μπέιζμπολ να ακουμπά το χέρι του σε σήμα για αλλαγή παίκτη, ενώ ένα άλλο στέλεχος απάντησε με gif ενός χαρακτήρα anime με τάσεις αυτοκτονίας. Πάντως και οι δύο φάνηκαν αρνητικοί απέναντι στην ιδέα της απόσυρσης Μπάιντεν, επειδή δεν θα επιθυμούσαν να είναι υποψήφια η Κάμαλα Χάρις. Ένα τρίτο στέλεχος περιέγραψε το ντιμπέιτ ως «κακό σε επίπεδο Τζον Φέτερμαν, μα ακόμα χειρότερο», αναφερόμενος στην εμφάνιση του γερουσιαστή της Πενσιλβάνια σε φάση που ανάρρωνε μετά από εγκεφαλικό. Το ίδιος στέλεχος ζήτησε να αναλάβει η Χάρις.
Ο Στιβ Σμιντ, πρώην στέλεχος των Ρεπουμπλικανών και πολέμιος του Τραμπ, ζήτησε να αναλάβει η Γκρέτσεν Γουΐτμερ, κυβερνήτης Μίτσιγκαν, με τον Γουές Μουρ, κυβερνήτη Μέριλαντ, υποψήφιο αντιπρόεδρο. «Ο Μπάιντεν θα είναι πρόεδρος μίας θητείας. Έχει ακόμα την ευκαιρία να δει να ορκίζεται ένας Δημοκρατικός» έγραψε στο Χ. Η Κέιτ Μπέντινγκφιλντ, πρώην διευθύντρια επικοινωνίας του Μπάιντεν, είπε πως «ήταν μια πραγματικά απογοητευτική επίδοση στο ντιμπέιτ από τον Τζο Μπάιντεν. Δεν νομίζω υπάρχει άλλος τρόπος να το πούμε...το μεγαλύτερο ζήτημά του ήταν να δείξει στον αμερικανικό λαό πως είχε την ενέργεια, την αντοχή- και δεν το έκανε».
Σε κάθε περίπτωση, είναι τεράστια η αβεβαιότητα ως προς το πώς θα έμοιαζε ένα σχέδιο αντικατάστασης του Μπάιντεν ως υποψηφίου, ειδικά δεδομένων των δεσμεύσεων αντιπροσώπων- οπότε το πιο πιθανό είναι πως οι Δημοκρατικοί δεν θα μπορούσαν να τον αντικαταστήσουν αν δεν αποσυρόταν. Μετά είναι άγνωστο πώς θα διασφαλιζόταν μια τακτική διαδοχή και το αν θα είχε στήριξη η Χάρις ή αν θα ακολουθούσε μια αναμέτρηση μεταξύ πολλών επίδοξων υποψηφίων.
Η καμπάνια Μπάιντεν πάντως τονίζει πως ο πρόεδρος δεν σχεδιάζει να δώσει τέλος: «Ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι ο μόνος άνθρωπος που έχει νικήσει τον Ντόναλντ Τραμπ. Θα το ξανακάνει» είπε σύμβουλος της καμπάνιας Μπάιντεν, προσθέτοντας πως «ο Τραμπ δεν έδωσε στους ψηφοφόρους λόγους να τον ψηφίσουν απόψε. Στα θέματα ο αμερικανικός λαός είναι με τον Τζο Μπάιντεν...φυσικά και δεν εγκαταλείπει». Επίσης, αρκετοί άλλοι Δημοκρατικοί λένε πως τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα- η Ρεμπέκα Κατζ, στέλεχος των Δημοκρατικών, έγραψε στο Χ πως «οι αναποφάσιστοι διαφέρουν από την μεγάλη πλειονότητα αυτών που γράφουν tweets αυτή τη στιγμή...οι αναποφάσιστοι είναι μάλλον ακόμα αναποφάσιστοι».
Με πληροφορίες από Associated Press, HuffPost US, Wall Street Journal