Όταν η αδελφή του Μαρκ Ζούκερμπεργκ άρχισε να διερευνά τον online αντιφεμινισμό ανακάλυψε ότι ακροδεξιές ομάδες ανδρών επικαλούνται την κλασική αρχαιότητα για να στηρίξουν τις θέσεις τους.
Σε συνέντευξη της στον Guardian, με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της με τίτλο «Not All Dead White Men: Classics and Misogyny in the Digital Age» (εκδόσεις Harvard University Press), η Ντόνα Ζούκερμπεργκ εξηγεί ότι δεν μπορούσε να φανταστεί ότι, θα περνούσε δύο χρόνια συγκεντρώνοντας στοιχεία σε μία «άκρη» του διαδικτύου που είναι γνωστή ως «the manosphere» και αφορά τη «σκοτεινή συμμαχία» μεταξύ ανδρών που αυτοαποκαλούνται ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ανδρών, incels (ακούσια άγαμοι άνδρες), ακροδεξιών και ένθερμων υποστηρικτών του Make America Great Again, του γνωστού συνθήματος του Τραμπ.
Η 31 ετών Ντόνα είναι η τρίτη από τις τέσσερις αδελφές του Μαρκ Ζούκερμπεργκ και η μόνη που δεν εργάζεται στον τομέα της νέας τεχνολογίας. Ο αδελφός της είναι ο συνιδρυτής και CEO του Facebook, η μεγαλύτερη αδελφή της Randi «εντάχθηκε» στο Facebook το 2004 και έκτοτε έχει τη δική της καριέρα στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, ενώ η μικρότερη αδελφή της Arielle, έχει εργαστεί για την Google.
Αντίθετα, η επιλογή της Ντόνα ήταν οι κλασικές σπουδές -έχει PhD από το Πανεπιστήμιο Πρίνστον- και εκδίδει το ηλεκτρονικό περιοδικό Eidolon στο οποίο δημοσιεύονται επιστημονικά δοκίμια για τον ελληνορωμαϊκό κόσμο από καθηγητές πανεπιστημίου, ερευνητές και φοιτητές.
Μέχρι που το καλοκαίρι του 2015, η Ντόνα παρατήρησε ένα πρωτοφανές «traffic» προς ένα post με τίτλο «Why is stoicism having a cultural moment?», οπότε και επιχείρησε να δώσει μία εξήγηση. Τα αποτελέσματα την εξέπληξαν: Άνδρες -ή πιο σωστά, μισογυνιστές- δήλωναν ενθουσιασμένοι με τους κλασικούς θέλοντας υπό το πρόσχημα μίας ψευδο-πνευματικότητας να στηρίξουν τα μανιφέστα μίσους κατά των γυναικών, επί της ουσίας διαστρέφοντας τη φιλοσοφία του αρχαίου κόσμου, καθώς «τα κλασικά κείμενα στρεβλώνονται και απογυμνώνονται από το context».
Και δεν είναι μόνο ο μισογυνισμός. Όπως λέει η Ντόνα «υπάρχουν online κοινότητες που υπάρχουν κάτω από την ομπρέλα αυτού που γνωρίζουμε ως Red Pill, στις οποίες άτομα μοιράζονται την απέχθεια τους για τις γυναίκες, τους μετανάστες και τους ανθρώπους διαφορετικού χρώματος. Ανακάλυψα με έκπληξη ότι επικαλούνται σε μεγάλο βαθμό προσωπικότητες του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου, όπως και κείμενα για να στηρίξουν το ιδεολόγημα της λευκής αρρενωπότητας».
Οι Red Pillers έχουν πάρει το όνομα τους από μια σκηνή της ταινίας The Matrix, όπου ο Morpheus (Laurence Fishburne) προσφέρει στον Νέο (Keanu Reeves) την επιλογή να πάρει το κόκκινο ή το μπλε χάπι και να φτάσει είτε σε μια οδυνηρή αλήθεια, είτε στη μακάρια άγνοια.
Όσο για την περίπτωση της «αναβίωσης» του στωικισμού, η Ντόνα Ζούκερμπεργκ ανακάλυψε ότι επικαλούνταν τη φιλοσοφική σχολή των ελληνιστικών χρόνων για να εξηγήσουν «τον πόνο και τις κακουχίες που οι λευκοί δυτικοί άνδρες υποφέρουν στον 21ο αιώνα» -οι οποίοι επιπλέον, δεν είναι θυμωμένοι, αλλά θεωρούν εαυτούς καταπιεσμένους.
«Είναι αναμφισβήτητο ότι τα social media επέτρεψαν να συμβεί αυτό. Δημιούργησαν την ευκαιρία σε άνδρες με αντι-φεμινιστικές ιδέες να μεταδίδουν τις απόψεις τους σε περισσότερους παρά ποτέ και να διαδίδουν θεωρίες συνωμοσίας, ψέματα και παραπληροφόρηση. Τα social media έχουν εκτοξεύσει τον μισογυνισμό σε εντελώς νέα επίπεδα βίας και μολυσματικότητας» σημειώνει η Ντόνα Ζούκερμπεργκ
Και μπορεί μία τέτοια δήλωση να αφορά το προφανές, αλλά όταν γίνεται από την αδελφή του Ζούκερμπεργκ, είναι αν μη τι άλλο, τολμηρή.
«Το Facebook είναι το μεγαλύτερο από τα social media, αλλά παρά το γεγονός ότι είναι καθοριστικής σημασίας για το modus operandi -τον τρόπο λειτουργίας τους- τα μέλη του Red Pill χλευάζουν τα social media» σημειώνει, ενώ γράφει στο βιβλίο της ότι συχνά ειρωνεύονται κατά τρόπο προσβλητικό και απαξιωτικό τον αδελφό της.
Σύμφωνα με τον Guardian, αυτό μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά ελάχιστα απαλλάσσει τον ίδιο τον Ζούκερμπεργκ και το Facebook από τις ευθύνες για τον ρόλο που έπαιξε επιτρέποντας σε «θυμωμένους άνδρες» να πυροδοτούν ο ένας την οργή του άλλου online.
(Με πληροφορίες από Guardian)