Ντόρα Μάαρ: Η ζωή και το έργο της ερωμένης του Πικάσο στην Tate Modern

Συναντά τον Πικάσο το 1935 στα γυρίσματα της ταινίας του Ζαν Ρενουάρ «Το έγκλημα του κυρίου Λανζ» και γοητεύεται.
Open Image Modal
Ντόρα Μάαρ
twitter

Η Tate Modern του Λονδίνου παρουσιάζει αναδρομική έκθεση για τη ζωή και το έργο της πρωτοπόρου φωτογράφου, ζωγράφου και ποιήτριας Ντόρα Μάαρ (1907 - 1997), της γυναίκας η οποία υπήρξε μούσα και ερωμένη του Πάμπλο Πικάσο -μία σχέση απολύτως καθοριστική για την εξέλιξη των δύο δημιουργών- μέσα από 250 φωτογραφίες της. 

Η Ενριέτ Θεοδώρα Μάλκοβιτς, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, κόρη Κροάτη αρχιτέκτονα, γεννήθηκε στο Παρίσι, αλλά σε ηλικία τριών ετών έφυγε με τους γονείς της για το Μπουένος Άιρες, όπου και έζησε μέχρι τα 19 της χρόνια. Επιστρέφοντας στη γαλλική πρωτεύουσα υιοθετεί το ψευδώνυμο Ντόρα Μάαρ και ξεκινά σπουδές στη Σχολή Καλών Τεχνών, ενώ παρακολουθεί μαθήματα φωτογραφίας. Λίγο αργότερα, θα ταξιδέψει στη Βαρκελώνη και στη συνέχεια στο Λονδίνο, για να φωτογραφίσει τις συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης στην Ευρώπη μετά το Κραχ του 1929 στις ΗΠΑ. 

Η Ντόρα συναντά τον Πάμπλο Πικάσο το 1935 στα γυρίσματα της ταινίας του Ζαν Ρενουάρ «Το έγκλημα του κυρίου Λανζ» (ενώ τραβούσε φωτογραφίες), γοητεύεται από τον ήδη καθιερωμένο ζωγράφο, αλλά τυπικά η γνωριμία έρχεται λίγες ημέρες αργότερα μέσω του κοινού τους φίλου, ποιητή Πολ Ελιάρ.

Η γνωριμία τους είναι θρυλική: Ο Πικάσο ζητά από τη Ντόρα να του δώσει τα γάντια της για να τα βάλει στη βιτρίνα όπου κρατούσε φυλαγμένα σημαντικά προσωπικά αντικείμενα του.

Η σχέση τους θα κρατήσει εννέα ολόκληρα χρόνια, ωστόσο ο τυραννικός με τις γυναίκες του Πικάσο, δεν θα τερματίσει την επίσης σημαντική σχέση του με την ξανθιά καλλονή Μαρί - Τερέζ Βαλτέρ, μητέρα της κόρης του, Μάγια. 

Η Ντόρα Μάαρ θα φωτογραφίσει τα στάδια δημιουργίας του διάσημου έργου του «Γκερνίκα» (1937) και θα ποζάρει για τον εραστή της. Ένας από τους πιο γνωστούς πίνακες του (με τη Μάαρ) είναι «Η Γυναίκα που κλαίει», ενώ μαζί θα πειραματιστούν με τη φωτογραφία. 

Η σχέση θα τερματιστεί τυπικά το 1943, αλλά θα συνεχιστεί επεισοδιακά τα τρία επόμενα χρόνια και ενώ η Ντόρα είναι σε απόλυτη κατάρρευση. Μάλιστα, κάποια στιγμή την αναλαμβάνει ο διάσημος Γάλλος ψυχαναλυτής Ζακ Λακάν. 

Ο Πικάσο της αγοράζει ένα σπίτι στο Μενέμπρ της Προβηγκίας. Η Μάαρ θα ζήσει για χρόνια απομονωμένη και θα αφιερωθεί στη ζωγραφική, τη θρησκεία και τη φιλοσοφία.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα έζησε σε ένα διαμέρισμα στην αριστερή όχθη του Σηκουάνα, ενώ το ζωγραφικό της έργο της αναγνωρίστηκε μετά θάνατο. 

Open Image Modal
NBC via Getty Images

Την έκθεση, η οποία εγκαινιάστηκε στις 20 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει έως τις 15 Μαρτίου 2020, συνδιοργανώνουν η Tate Modern, το Centre Pompidou (Παρίσι) και το Μουσείο J. Paul Getty Museum (Λος Άντζελες).