Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε χθες Παρασκευή ότι σταμάτησε την τελευταία στιγμή στρατιωτικά πλήγματα εναντίον του Ιράν μετά την κατάρριψη ενός αμερικανικού μη επανδρωμένου στρατιωτικού αεροσκάφους διότι θα προκαλούσαν τον θάνατο 150 ανθρώπων και πρόσθεσε ότι είναι ανοικτός σε συνομιλίες με την Τεχεράνη.
Το περιστατικό ενέτεινε τους φόβους για μια άμεση στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των δύο μακροχρόνιων εχθρών. Ωστόσο η απόφαση του Αμερικανού προέδρου να ακυρώσει μια σχεδιασμένη επίθεση εναντίον τριών στόχων αφήνει να εννοηθεί, όπως εκτιμούν αναλυτές, ότι επιθυμεί διπλωματική λύση στην ένταση που ολοένα και οξύνεται τις τελευταίες εβδομάδες.
«Δεν επιζητώ τον πόλεμο και αν γίνει θα πρόκειται για μια καταστροφή που όμοιά της δεν έχετε ξαναδεί. Όμως δεν επιθυμώ να κάνω κάτι τέτοιο», τόνισε ο Τραμπ σε συνέντευξή του που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό δίκτυο NBC News χθες Παρασκευή το βράδυ.
Ιρανικές πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι ο Τραμπ είχε προειδοποιήσει την Τεχεράνη μέσω του Ομάν ότι επίκειται αμερικανική επίθεση. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ από την πλευρά του διέψευσε τις πληροφορίες αυτές. «Οι αναφορές ότι ένα μήνυμα μεταφέρθηκε χθες το βράδυ στους Ιρανούς μέσω ενός καναλιού του Ομάν είναι εντελώς λανθασμένες. Οι αναφορές αυτές είναι καθαρή ιρανική προπαγάνδα», υπογράμμισε η Μόργκαν Όρταγκους εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο Twitter.
Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος σε μια σειρά πρωινά tweets χθες δήλωσε ότι δεν βιάζεται να εξαπολύσει επίθεση εναντίον του Ιράν και ότι οι αμερικανικές κυρώσεις που έχουν στόχο τον περιορισμό του πυρηνικού και βαλλιστικού προγράμματος της Τεχεράνης αποφέρουν αποτελέσματα.
«Είχαμε οπλίσει και ήμασταν έτοιμοι να ανταποδώσουμε την περασμένη νύκτα σε τρεις διαφορετικούς στόχους, όταν ρώτησα, πόσοι θα πεθάνουν», έγραψε ο Τραμπ. «150 άνθρωποι, κύριε, ήταν η απάντηση από έναν sτρατηγό», πρόσθεσε.
«Δέκα λεπτά πριν από το πλήγμα το σταμάτησα, δεν ήταν αναλογική απάντηση στην κατάρριψη ενός μη επανδρωμένου drone. Δεν βιάζομαι, ο στρατός μας έχει ανοικοδομηθεί, είναι καινούργιος και είναι έτοιμος να αναλάβει δράση, μακράν ο καλύτερος στον κόσμο».
Ο Τραμπ έγραψε ακόμη πως οι αμερικανικές κυρώσεις που επιβάλλονται στο Ιράν έχουν αποτέλεσμα και, χωρίς να αναφέρει λεπτομέρειες, δήλωσε πως περαιτέρω κυρώσεις προστέθηκαν την Πέμπτη το βράδυ.
Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Μπόλτον, ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και η διευθύντρια της CIA Τζίνα Χάσπελ και η υπόλοιπη ομάδα του Τραμπ τάσσονταν υπέρ ενός ανταποδοτικού πλήγματος, επεσήμανε ανώτερο στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης.
«Υπήρχε πλήρης ομοφωνία μεταξύ των συμβούλων του προέδρου και της ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας υπέρ μιας προσήκουσας απάντησης στις δραστηριότητες του Ιράν. Ο πρόεδρος έλαβε την τελική απόφαση», πρόσθεσε ο ίδιος.
Η απόφαση του Τραμπ να ακυρώσει την επίθεση την τελευταία στιγμή προκάλεσε διαφορετικές αντιδράσεις.
Η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, η Δημοκρατική Νάνσι Πελόζι, εξέφρασε την ικανοποίησή της.
«Ένα πλήγμα με τέτοιου μεγέθους παράπλευρες απώλειες θα ήταν πολύ προκλητικό και χαίρομαι που ο πρόεδρος δεν το έκανε», είπε σε δημοσιογράφους η Πελόζι. Επανέλαβε επίσης το αίτημά της να ζητήσει ο Τραμπ την έγκριση του Κογκρέσου προτού προχωρήσει στην ανάληψη στρατιωτικής δράσης εναντίον της Τεχεράνης.
«Πιστεύουμε ότι υπάρχουν πολλές επιλογές (...) που ενδεχομένως θα ήταν πιο χρήσιμες», πρόσθεσε.
Ωστόσο ο Μάικλ Μακόφσκι, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου που είναι πλέον επικεφαλής του Εβραϊκού Ινστιτούτου για την Εθνική Ασφάλεια της Αμερικής, εκτίμησε ότι ο Τραμπ υπονομεύει την αξιοπιστία των ΗΠΑ.
«Ο Τραμπ έδωσε την εντύπωση ότι δείλιασε», ανέφερε ο Μακόφσκι σε ανακοίνωσή του.
Εξάλλου, αφού πήρε συνέντευξη από τον Αμερικανό πρόεδρο για την εκπομπή “Meet the Press” του NBC, ο ανταποκριτής του τηλεοπτικού δικτύου Τσακ Τοντ δήλωσε ότι ο Τραμπ εξήγησε πως δεν θέτει προϋποθέσεις για συνομιλίες με το Ιράν και πως είναι διατεθειμένος να συνομιλήσει με τον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ροχανί ή τον ανώτατο πνευματικό ηγέτη του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ.
Απειλές για την ασφάλεια Αμερικανών στο Ιράκ
Οι αμερικανικές δυνάμεις προετοιμάζονται να απομακρύνουν σχεδόν 400 ανθρώπους που εργάζονται στην Lockheed Martin Corp και τη Sallyport Global εξαιτίας απειλών για την ασφάλειά τους, δήλωσαν ιρακινές στρατιωτικές πηγές χθες Παρασκευή. Οι πηγές δεν διευκρίνισαν τι είδους είναι αυτές οι απειλές. Τρεις βάσεις στο Ιράκ όπου σταθμεύουν Αμερικανοί στρατιώτες έχουν δεχθεί επίθεση την τελευταία εβδομάδα, χωρίς καμία οργάνωση να έχει αναλάβει την ευθύνη. Τοπικοί αξιωματούχοι κατηγόρησαν σιιτικές πολιτοφυλακές για μία από τις επιθέσεις.
Ο Αμερικανός πρόεδρος συνομίλησε χθες με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν για τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και την αγορά πετρελαίου, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
«Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τον καθοριστικό ρόλο της Σαουδικής Αραβίας στην εγγύηση της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή και στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Συζήτησαν επίσης για την απειλή που θέτει η συμπεριφορά του ιρανικού καθεστώτος που επιδιώκει την κλιμάκωση», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Χόγκαν Γκίντλεϊ.
Η Ουάσινγκτον ζήτησε επίσης τη διεξαγωγή τη Δευτέρα μιας κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το Ιράν.
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ δήλωσε χθες ότι τόσο εκείνη όσο και οι άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες «ανησυχούν για την κατάσταση και στηρίζουν τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις, μια πολιτική λύση για μια πολύ τεταμένη κατάσταση».
Κάποιες παγκόσμιες αερογραμμές ανακοίνωσαν ότι αλλάζουν τα δρομολόγιά τους προκειμένου να αποφεύγουν τον ιρανικό εναέριο χώρο πάνω από το Στενό του Χορμούζ, ενώ η αμερικανική ομοσπονδιακή υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας απαγόρευσε σε όλες τις αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες να εκτελούν πτήσεις που περνούν από τμήματα μιας περιοχής πάνω από τη θάλασσα στο Στενό του Χορμούζ και στον Κόλπο του Ομάν, που ελέγχεται από τις ιρανικές αρχές.
Μήνυμα του Τραμπ στο Ιράν
Η είδηση για το μήνυμα του Τραμπ προς το Ιράν, το οποίο παραδόθηκε μέσω του Ομάν, έγινε γνωστή λίγη ώρα αφού οι New York Times ανέφεραν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ανέστειλε την τελευταία στιγμή τις αμερικανικές επιθέσεις εναντίον ενός ιρανικού ραντάρ και συστοιχιών πυραύλων.
«Στο μήνυμά του ο Τραμπ δήλωνε ότι τάσσεται κατά ενός πολέμου με το Ιράν και ότι επιθυμεί να συνομιλήσει με την Τεχεράνη για διάφορα ζητήματα», επεσήμανε Ιρανός αξιωματούχος στο Reuters.
«Έδωσε ένα μικρό χρονικό περιθώριο για να λάβει απάντηση, όμως η άμεση απάντηση του Ιράν ήταν ότι εναπόκειται στον ανώτατο πνευματικό ηγέτη Χαμενεΐ να αποφασίσει για το θέμα».
Άλλος Ιρανός αξιωματούχος δήλωσε: «Ξεκαθαρίσαμε ότι ο ηγέτης είναι αντίθετος σε συνομιλίες, όμως ότι το μήνυμα θα του δοθεί ώστε να αποφασίσει». «Ωστόσο είπαμε στον αξιωματούχο του Ομάν ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του Ιράν θα έχει περιφερειακές και διεθνείς επιπτώσεις», τόνισε.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)