Tου Γιώργου Σταμάτη, Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας
Η διασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης σε κατάλληλη και προσιτή στέγη για κάθε πολίτη, συνιστά βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και τελεί σε άμεση συνάρτηση με την εξασφάλιση του ελάχιστου επιπέδου αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Η έννοια της έλλειψης στέγης ως πολυεπίπεδης κατάστασης κρίσης αναδείχθηκε στη χώρα μας εντονότερα την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Πέραν της υλικής αποστέρησης και της έντονης οικονομικής επισφάλειας, οι άστεγοι συνάνθρωποί μας αντιμετωπίζουν μια σειρά εμποδίων, δυσμενών διακρίσεων και στιγματιστικών συμπεριφορών, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή πρόσβασή τους σε κατοχυρωμένα δημόσια αγαθά, όπως η πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στην εκπαίδευση, στην εργασία και η ισότιμη συμμετοχή τους σε όλες τις κοινωνικές δραστηριότητες.
Στο πλαίσιο της καταπολέμησης του φαινομένου της αστεγίας, κομβικός είναι ο ρόλος των φορέων της κοινωνίας των πολιτών και ιδίως των ίδιων των ανθρώπων που βιώνουν το πρόβλημα και τις πολλαπλές διακρίσεις που έχει ως κοινωνικό επακόλουθο.
Μια ιδιαίτερα αξιόλογη και ενθαρρυντική προσπάθεια είναι εκείνη του Λεωνίδα Κουρσούμη, ο οποίος βρέθηκε για 23 μήνες άστεγος επειδή έχασε τη δουλειά του της περίοδο της κρίσης στον εκδοτικό οίκο που εργαζόταν, αλλά με κίνητρο το όραμά του και τις επαγγελματικές του δεξιότητες, εμπνεύστηκε τον τρόπο για να βρει τη λύση και να βοηθήσει τον εαυτό του, αλλά και άλλους άστεγους συμπολίτες του.
Το Μάρτιο του 2019, ο Λεωνίδας με τους συνοδοιπόρους του ξεκίνησαν σε μια αποθήκη της οδού Πειραιώς τη λειτουργία του παλαιοβιβλιοπωλείου των αστέγων, ενός χώρου που ο καθένας μπορεί να βρει και να αγοράσει σε πολύ χαμηλή τιμή βιβλία σύγχρονα, έργα κλασικών συγγραφέων, αλλά και πολύ παλιές και σπάνιες εκδόσεις που δεν υπάρχουν πλέον στην αγορά ή σε βιβλιοθήκες. Διατίθεται επίσης ένας μεγάλος όγκος από σημειώσεις συγγραφέων, ημερολόγια, φωτογραφίες και slides.
Η προσπάθεια της δυναμικής αυτής παρέας αγκαλιάστηκε γρήγορα από τον κόσμο της Αθήνας, οι οποίοι εξόπλιζαν την αποθήκη με νέα βιβλία και αγόραζαν αυτά που υπήρχαν εκεί. Τέσσερεις άστεγοι συνάνθρωποί μας δημιούργησαν μόνοι τους μια δεύτερη ευκαιρία για εκείνους και για άλλους ανθρώπους, δραπετεύοντας από το κοινωνικό σκοτάδι της αστεγίας, διεκδικώντας και πάλι το θεμελιώδες δικαίωμα στην εργασία, την επανένταξη, τη ζωή, με όρους αξιοπρέπειας και σεβασμού στην προσωπικότητα τους και τη δουλειά τους.
Ενώ όλα είχαν πάρει το δρόμο τους, το αναπάντεχο ξέσπασμα της πανδημίας ανάγκασε το παλαιοβιβλιοπωλείο να μείνει κλειστό για αρκετούς μήνες.
Καταφέρνοντας να υπερκεράσει τα διαρκώς αναφυόμενα εμπόδια, «Ο Ανέστιος, Το Παλαιοβιβλιοπωλείο των Αστέγων» λειτουργεί ως ΑμΚΕ και στεγάζεται πλέον σε έναν σύγχρονο και φιλόξενο χώρο στην οδό Γραβιάς 9 – 11 στα Εξάρχεια. Από της 31 Μαΐου οι τέσσερεις πρώην άστεγοι εργαζόμενοι του παλαιοβιβλιοπωλείου «Ο Ανέστιος» υποδέχονται το κοινό, το οποίο έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα από 90.000 τίτλους βιβλίων ποικίλου περιεχομένου, από εγκυκλοπαίδειες μέχρι παραμύθια, από ξενόγλωσσα βιβλία μέχρι κείμενα γραμμένα στην καθαρεύουσα. Η συντροφιά του «Ανέστιου» συνεχώς διευρύνεται, αφού πρόκειται σύντομα να προστεθούν άλλοι δύο εργαζόμενοι. Η ιστοσελίδα του είναι υπό κατασκευή, ενώ στα άμεσα σχέδια βρίσκονται η δημιουργία e_shop, καθώς και ψηφιακής βιβλιοθήκης και αναγνωστηρίου που θα διευκολύνουν τους αναγνώστες στην προσωπική τους αναζήτηση του κατάλληλου βιβλίου και στις ερευνητικές τους δραστηριότητες.
Η ξεχωριστή αυτή συλλογική πρωτοβουλία συνιστά μια έμπρακτη απόδειξη, ότι η κοινωνική ενσωμάτωση των συμπολιτών μας, που για κάποιο λόγο έχουν βρεθεί σε ευάλωτη κατάσταση, επιτυγχάνεται μέσα από την αμφίδρομη ενεργοποίηση και συνεργασία, με όρους αλληλεγγύης και αμοιβαίου σεβασμού.
Είναι στο χέρι όλων μας να μετατρέψουμε τον «Ανέστιο» σε ένα στέκι αναφοράς για τους βιβλιόφιλους της πόλης, έτσι ώστε περισσότεροι συνάνθρωποί μας να βγουν από το κοινωνικό περιθώριο της αστεγίας εντασσόμενοι ενεργά στην κοινωνία και να αποτελέσει πρότυπο για τη δημιουργία ανάλογων κοινωνικών πρωτοβουλιών προώθησης της κοινωνικής συμπερίληψης.
Μαζί με τον ″Ανέστιο″ την περίοδο του covid-19 στείλαμε σε όλες τις δομές αστέγων στην χώρα βιβλία από το βιβλιοπωλείο του για να έχουν και εκεί την δική τους βιβλιοθήκη...την δική τους γωνιά σκέψης..
Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που με τιμάει με τη φιλία του ένας άνθρωπος ο οποίος στηρίχθηκε στις δυνάμεις του για να ξεπεράσει το αδιέξοδο που παρουσιάστηκε σε συγκεκριμένη στιγμή στη ζωή του. Ένας φίλος μεγαλόψυχος και ταπεινός.
Ένας Άνθρωπος δίπλα σε όποιον έχει ανάγκη που η αγάπη του για το βιβλίο τον έκανε να σταθεί και πάλι στα πόδια του και μαζί του και εμείς ως κοινωνία παίρνοντας δύναμη από την ευγένεια και την μεγάλη του καρδιά.
Φίλε μου Λεωνίδα, φίλε μου καλέ, συνέχισε να μας δείχνεις το δρόμο...Ο Άνέστιος ήρθε για να μείνει..με στέγη αυτή την φορά!