Οι θωρακισμένες μαύρες λιμουζίνες οι οποίες μεταφέρουν τον δικτάτορα της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν, στις αποστολές του στο εξωτερικό έχουν γίνει πλέον σήμα κατατεθέν. Ωστόσο, πίσω από αυτά τα πολυτελή αυτοκίνητα - με τα οποία είθισται να μετακινούνται πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες - κρύβεται ένα απίστευτα οργανωμένο δίκτυο λαθρεμπόρων, που τα μεταφέρουν μέσω εταιρειών - «φαντασμάτων» και μυστικών αποστολών .
Τα υπερσύγχρονα θωρακισμένα σεντάν ταξιδεύουν με πτήσεις από την βορειοκορεατική πρωτεύουσα Πιονγκγιάνγκ στη Σιγκαπούρη, το Ανόι, το Βλαδιβοστόκ και όπου αλλού χρειαστεί, προκειμένου να εξασφαλίζουν ασφάλεια στις μετακινήσεις του Κιμ, κατά τη διάρκεια συνόδων κορυφής με τον Πρόεδρο Τραμπ ή τον Ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν.
Πολλές φορές, πλάι στο αυτοκίνητο εμφανίζεται μια φάλαγγα σωματοφυλάκων να το συνοδεύει με τζόγκινκ.
Πρόκειται για τα κορυφαία ίσως μοντέλα της Mercedes-Benzes - την Maybach S600 Pullman Guard και την Maybach S62 - που κοστίζουν μέχρι και 1,6 εκατομμύρια δολάρια το καθένα. Και ο Κιμ τα χρησιμοποιεί εντελώς απροκάλυπτα, παρά τις κυρώσεις των Ηνωμένων Εθνών που αποσκοπούν στην απαγόρευση πολυτελών αγαθών στη Βόρεια Κορέα.
Τα πανάκριβα δυτικά οχήματα φτάνουν στην ελίτ της Βόρειας Κορέας μέσω ενός πολύπλοκου συστήματος μεταφορών από λιμάνια, μυστικών ναυτιλιακών αποστολών και εταιρειών-«φαντασμάτων», σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Προηγμένων Μελετών Αμυνας, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού με έδρα την Ουάσιγκτον που ψάχνει για δίκτυα λαθρεμπόρων, σε συνεργασία με τους New York Times.
Μετά από αίτημα της κυβέρνησης του Προέδρου Τζορτζ Μπους, τα Ηνωμένα Εθνη επέβαλαν κυρώσεις το 2006 για να κρατήσουν τα πολυτελή προϊόντα μακριά από τη Βόρεια Κορέα.
Ωστόσο, από το 2015 έως το 2017, 90 χώρες χρησιμοποιήθηκαν ως πηγές/τροφοδότες ειδών πολυτελείας για τους Βορειοκορεάτες, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη από το Κέντρο Προηγμένων Μελετών Αμυνας. Επιπλέον, τα δίκτυα και οι αλυσίδες εφοδιασμού διέρχονται από τα εδάφη ορισμένων χωρών - μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και των αμερικανών συμμάχων τους, μεταξύ των οποίων είναι η Κίνα, η Ρωσία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Τόσο ο πρόεδρος της Κίνας Σι-Τζιπινγκ όσο και ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας Μουν Τζε-ιν επιβιβάστηκαν στην Mercedes-Benz του Κιμ, κατά τις πρόσφατες επισκέψεις τους στην Πιονγκγιάνγκ.
Για τους αξιωματούχους που επιδιώκουν την επιβολή των κυρώσεων, είναι σημαντικό να εντοπιστεί η παράνομη διακίνηση των ειδών πολυτελείας - ειδικά σπάνιων αντικειμένων όπως τεθωρακισμένα αυτοκίνητα - επειδή η Βόρεια Κορέα χρησιμοποιεί παρόμοιες τεχνικές για να αποκτήσει τεχνολογία διπλής χρήσης για το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων. Οι αναλυτές λένε ότι η Βόρεια Κορέα συνεχίζει να εμπλουτίζει ουράνιο για να αυξήσει το οπλοστάσιό της, το οποίο υπολογίζεται σε 30-60 κεφαλές.
«Οταν πρόκειται για παραβιάσεις των κυρώσων, η Βόρεια Κορέα βασίζεται σε μια πολύπλοκη αλλά μικρή ομάδα αξιόπιστων ατόμων που μετακινούν τα αγαθά που απαιτούνται από το κράτος, είτε πρόκειται για είδη πολυτελείας είτε για εξαρτήματα για πυραύλους, είτε για την οργάνωση του εμπορίου των πόρων», δήλωσε ο Νιλ Γουάτς, εμπειρογνώμονας ναυτιλίας και πρώην μέλος της επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την επιβολή κυρώσεων στην Βόρεια Κορέα, μιλώντας για τα πρότυπα παράνομου εμπορίου στη χώρα.
Η επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών αναφέρθηκε στην ετήσια έκθεσή της φέτος την εμφάνιση των λιμουζίνων της Mercedes-Benz και της Rolls-Royce στην Πιονγκγιάνγκ. Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Κιμ Γιονγκ Ουν βγήκε από μια λιμουζίνα Rolls-Royce Phantom για να χαιρετήσει τον υπουργό Εξωτερικώνμ Μάικ Πομπέο.
Το ταξίδι που έκανε ένα ζευγάρι τεθωρακισμένων σεντάν Mercedes Maybach S600 από την Ευρώπη στην Ανατολική Ασία δείχνει πώς λειτουργούσε ένα από τα δίκτυα μεταφοράς πολυτελών εμπορευμάτων. Το Κέντρο Προηγμένων Μελετών Αμυνας και οι New York Times εντόπισαν την πορεία τους μέσα από πέντε χώρες, χρησιμοποιώντας υλικό ανοιχτών πηγών, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων αποστολών και δορυφορικών εικόνων.
Συνεντεύξεις με αξιωματούχους και στελέχη επιχειρήσεων επιβεβαίωσαν ορισμένες λεπτομέρειες της λειτουργίας του δικτύου. Τον Φεβρουάριο, αξιωματούχοι της Νότιας Κορέας κατέσχεσαν ένα ρωσικό πλοίο που μετέφερε τα αυτοκίνητα.
Το ταξίδι ξεκίνησε από το λιμάνι του Ρότερνταμ της Ολλανδίας. Τον Ιούνιο του 2018, δύο σφραγισμένα εμπορευματοκιβώτια, καθένα από τα οποία περιείχαν μια Mercedes αξίας 500.000 δολαρίων, μεταφέρθηκαν με φορτηγό σε ναυτιλιακό σταθμό, σύμφωνα με τα αρχεία καταγραφής φορτίου. Βρισκόταν υπό την επιμέλεια της Κινεζικής Cosco Shipping Corporation αλλά δεν ήταν σαφές ποιος είχε αγοράσει αρχικά τα αυτοκίνητα αυτά. Η Daimler, η μητρική εταιρεία της Mercedes, λέει ότι η Mercedes διεξάγει ελέγχους ιστορικού στους πιθανούς αγοραστές των οχημάτων για να εξασφαλίσει ότι δεν θα πωληθούν σε παραβάτες κυρώσεων.
Τα αυτοκίνητα ταξίδεψαν με πλοίο για 41 ημέρες μέχρι το Νταλιάν, στη βορειοανατολική Κίνα. Τα εμπορευματοκιβώτια εκφορτώθηκαν μετά την άφιξη του πλοίου στις 31 Ιουλίου και παρέμειναν στο λιμάνι μέχρι τις 26 Αυγούστου. Στη συνέχεια μεταφορτώθηκαν σε πλοίο με προορισμό την Οσάκα της Ιαπωνίας. Από εκεί, τοποθετήθηκαν σε ένα σκάφος για ένα τριήμερο ταξίδι στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας, όπου έφτασαν στις 30 Σεπτεμβρίου.
Τότε ήταν που οι μυστικές διεργασίες κορυφώθηκαν. Τα εμπορευματοκιβώτια μεταφέρθηκαν εντός μιας ημέρας από την άφιξή τους στο DN5505, ένα φορτηγό πλοίο με σημαία Τόγκο - ένα έθνος της Δυτικής Αφρικής - και κατευθύνθηκε προς το λιμάνι Νακόντκα στην ανατολική Ρωσία.
Σε αυτό το σημείο, τα αυτοκίνητα ανέλαβε η Do Young Shipping, μια εταιρεία που είναι νηολογημένη στα νησιά Μάρσαλ και έχει στην ιδιοκτησία της το DN5505 και ένα άλλο πλοίο, το πετρελαιοφόρο Katrin με σημαία Παναμά.
Ο ιδιοκτήτης της εταιρείας δεν φαίνεται από την εγγραφή της, αλλά συνδέεται άμεσα με έναν ρώσο επιχειρηματία, τον Ντανίλ Κάζατσουκ, από έγγραφα και συνεντεύξεις.
Τα στελέχη της Han Trade και της AIP Korea, των ναυτιλιακών εταιρειών της Νότιας Κορέας που συνεργάστηκαν με τα δύο πλοία, δήλωσαν ότι ο Κάζατσουκ είναι ο ιδιοκτήτης των πλοίων. Τα έγγραφα που έλαβε το Κέντρο Προηγμένων Αμυντικών Μελετών δείχνουν ότι ο Κάζατσουκ αναφέρθηκε ως ιδιοκτήτης του Katrin για περίπου ένα μήνα το 2018.
Το πλοίο με τα αυτοκίνητα, το DN5505, αρχικά ονομάστηκε Xiang Jin, αλλά μετονομάστηκε σε DN5505 και η κυριότητά του μεταφέρθηκε από εταιρεία που είχε εγγραφεί στο Χονγκ Κονγκ στην Do Young στις 27 Ιουλίου, λίγες μέρες πριν τα δύο οχήματα φτάσουν στο Νταλιάν.
Αφού έφυγε από το Μπουσάν την 1η Οκτωβρίου μαζί με τα αυτοκίνητα , τα ίχνη του πλοίου χάθηκαν - το σύστημα αυτόματης αναγνώρισης σταμάτησε να μεταδίδει σήμα. Αυτή είναι συνηθισμένη πρακτική των πλοίων που θέλουν να αποφεύγουν τις κυρώσεις.
Το σήμα παρέμεινε ανενεργό για 18 ημέρες. Οταν εξέπεμψε ξανά, το πλοίο βρισκόταν στα νερά της Νότιας Κορέας. Είχε ξεκινήσει το ταξίδι επιστροφής για το Μπουσάν, αλλά φορτωμένο με 2.588 μετρικούς τόνους άνθρακα, το οποίο αργότερα εκφόρτωσε σε άλλο λιμάνι της Νότιας Κορέας. Τα τελωνειακά αρχεία στη Νότια Κορέα έδειξαν ότι το πλοίο είχε παραλάβει τον άνθρακα στο λιμάνι Νακόντκα, σύμφωνα με την έκθεση του Κέντρου Προηγμένων Μελετών Αμυντικής Πολιτικής.
Αυτή η πόλη - λιμάνι βρίσκεται δίπλα στο Βλαδιβοστόκ, όπου εδρεύει ο Κάζατσουκ. Δεδομένα σχετικά με την κίνηση των πλοίων και τα στελέχη των ναυτιλιακών εταιρειών ανέφεραν ότι το πλοίο είχε αναφέρει τον Νακόντκα ως προορισμό του μετά την αναχώρηση με τα αυτοκίνητα από το Μπουσάν.
Η έκθεση δεν αναφέρει με βεβαιότητα τι συνέβη εκεί με τα δύο αυτοκίνητα. Αλλά οι ερευνητές λένε ότι τα οχήματα θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν μεταφερθεί και αεροπορικώς από τη Ρωσία στη Βόρεια Κορέα.
Στις 7 Οκτωβρίου, τρεις αεροπορικές πτήσεις από την Air Koryo, την κρατική αεροπορική εταιρεία της Βόρειας Κορέας, έφτασαν στο Βλαδιβοστόκ, σύμφωνα με βίντεο και στοιχεία παρακολούθησης των πτήσεων. Αυτή ήταν η ίδια ημέρα που ο Κιμ επέβαινε για πρώτη φορά στην Rolls-Royce, με την οποία μετέβη στη συνάντησή του με τον Μάικ Πομπέο, στην Πιονγκγιάνγκ.
Τα αεριωθούμενα αεροσκάφη είναι ακριβώς τα ίδια αεροπλάνα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά οχημάτων του Κιμ εκτός Βόρειας Κορέας.
«Δεδομένης της μεγάλης χωρητικότητας των αεροπλάνων και του ρόλου τους στη μεταφορά των τεθωρακισμένων λιμουζίνων του Κιμ Γιονγκ Ουν, είναι πιθανό να έχουν φορτώσει αυτά τις Mercedes», ανέφερε η έκθεση.
Σε τηλεφωνική συνέντευξη, ο Κάζατσουκ ναγνώρισε ότι ήταν υπεύθυνος για το πλοίο DN5505, αλλά αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για την αποστολή των αυτοκινήτων ή να πει πώς ή αν τα είχε μεταφέρει στη Βόρεια Κορέα.
«Αυτό είναι το επιχειρηματικό απόρρητο της εταιρείας μου», είπε. «Γιατί πρέπει να πω σε όλους πού αγόρασα αυτά τα αυτοκίνητα και σε ποιον έδωσα τα αυτοκίνητα;» διερωτήθηκε.
Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να συνδέει τον Κάζατσουκ με το κίνημα της παροχής στρατιωτικής τεχνολογίας ή προϊόντων προς τη Βόρεια Κορέα, αλλά οι ειδικοί επί των διεθνών κυρώσεων λένε ότι η ρωσική Απω Ανατολή είναι ένα κοινό σημείο διέλευσης για λαθραία εμπορεύματα που πηγαίνουν προς και από τη Βόρεια Κορέα.
Τον Φεβρουάριο, οι αρχές της Νότιας Κορέας κατέσχεσαν το DN5505 και το Katrin σε ξεχωριστές επιχειρήσεις, λόγω υποψίας παραβιάσεων των κυρώσεων. Το DN5505 είχε αγκυροβοληθεί στο Ποχάνγκ της Νότιας Κορέας, μεταφέροντας περισσότερους από 3.200 τόνους άνθρακα μετά την πλεύση του από την Νακόντκα. Αξιωματούχοι δήλωσαν πως το πλοίο διερευνήθηκε για τη μεταφορά άνθρακα από τη Βόρεια Κορέα. Το άλλο πλοίο, το Katrin, κατηγορήθηκε ότι έφερε πετρελαϊκά προϊόντα στη Βόρεια Κορέα.
Ο Κάζατσουκ δήλωσε ότι ως πλοιοκτήτης δεν ήταν υπεύθυνος για το τι μετέφεραν τα πλοία. Είπε, επίσης, ότι οι αρχές της Νότιας Κορέας πιθανόν να είχαν «φυτέψει» αποδείξεις στα πλοία.
Υπάρχει, όμως, και άλλη σχέση μεταξύ των πλοίων του και των διερευνώμενων παραβιάσεων των κυρώσεων. Το περασμένο φθινόπωρο, όταν το DN5505 άφησε το φορτίο με τον άνθρακα στο Ποχάνγκ, στο ταξίδι επιστροφής μετά την εκφόρτωση των δύο αυτοκινήτων, μια εταιρεία που ονομάζεται Enermax Korea πήρε στην κατοχή της τον άνθρακα.
Η επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών ερεύνησε την εταιρεία Enermax, που είναι εγγεγραμμένη στη Νότια Κορέα, για παραβιάσεις κυρώσεων.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Enermax φαίνεται πως ήταν ο τελικός αποδέκτης του βορειοκορεατικού άνθρακα που προοριζόταν να μεταφερθεί τον Απρίλιο του 2018 στα ύδατα της Ινδονησίας από ένα βόρειοκορεατικό πλοίο, το Wise Honest, σε ένα ρωσικό φορτηγό πλοίο. Οι ινδονησιακές αρχές έθεσεαν υπο κράτηση το Wise Honest την 1η Απριλίου.
Η Enermax είχε υπογράψει συμβόλαιο για να αγοράσει τον άνθρακα από μια εταιρεία που έχει εγγραφεί στο Χονγκ Κονγκ, αλλά δήλωσε στην επιτροπή ότι αγόρασε ινδονησιακό άνθρακα από κάποιον που εμφανιζόταν να είναι τοπικός μεσίτης στην Ινδονησία. Η σύμβαση πώλησης εκτιμούσε πως η αξία του άνθρακα ανερχόταν σε σχεδόν 3 εκατομμύρια δολάρια. Τον Μάιο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν ότι κατέσχεσαν το πλοίο.
Τα στελέχη της Enermax δήλωσαν ότι η συμφωνία με τον Ινδονήσιο μεσίτη χάλασε και τα χρήματα δεν άλλαξαν χέρια. Είπαν, επίσης, ότι νόμιζαν πως ο άνθρακας που παραδόθηκε στη Νότια Κορέα από το DN5505 τόσο τον περασμένο Οκτώβριο - αμέσως μετά την εκφόρτωση των Mercedes - όσο και τον Φεβρουάριο ήταν ρωσικός. Οπως τόνισαν, ο Κάζατσουκ τους είπε ότι ο άνθρακας ήταν από τη Ρωσία.
Οι αρχές της Νότιας Κορέας έχουν κατασχέσει τουλάχιστον έξι πλοία από τα τέλη του 2017 λόγω υποψιών για παραβιάσεις κυρώσεων. Τον περασμένο μήνα άρχισε να κoμματιάζει το Katrin. Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η αποσυναρμολόγηση έγινε μετά από αίτημα του Κάζατσουκ, ο οποίος δεν ήθελε να συνεχίσει να πληρώνει τέλη για το κατασχεμένο πλοίο.
Πηγή: New York Times