Πρωταρχικό χαρακτηριστικό της χρονικής περιόδου 2008-2017 υπήρξε η εκκωφαντική αδράνεια στο ονοματολογικό ζήτημα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (πλέον κατά τα ορισθέντα της συμφωνίας «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας»), δεδομένης της άκαμπτης στάσεως της εθνικιστικής κυβερνήσεως του Νίκολα Γκρούεφσκι. Εντούτοις, η πολιτική αλλαγή που σημειώθηκε στο όμορο κράτος τον Μάιο του 2017, με την ανάληψη της εξουσίας από τον Ζόραν Ζάεφ και το κόμμα του «Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Μακεδονίας», σήμανε την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα. Η θετική ανταπόκριση της ελληνικής δικομματικής κυβερνήσεως «ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ» στο κάλεσμα των Σκοπίων για διαπραγματεύσεις οδήγησε σε μία σειρά διπλωματικών διαβουλεύσεων, αποτέλεσμα των οποίων υπήρξε η υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, την 17η Ιουνίου 2018.
Η στάση της πλειονότητας τόσο του ελληνικού λαού όσο και των πολιτών της γείτονος χώρας ήταν επικριτική, εκδηλώνοντας την αντίθεσή των μέσω πληθώρας διαδηλώσεων και συλλαλητηρίων. Παρόμοιο κλίμα επικράτησε και στην παγκόσμια πολιτική σκηνή, προϊόντος του ανταγωνισμού ισχύος μεταξύ των υπερσυστημικών δρώντων επί το γεωσύμπλοκο της χερσονήσου του Αίμου.
Το θεωρητικό υπόβαθρο επί του οποίου στηρίζεται η παρούσα γεωπολιτική ανάλυση σε επίπεδο υπερσυστημικών δρώντων είναι εκείνο της αγγλοσαξονικής γεωπολιτικής σχολής με υπόδειγμα αυτό του Αμερικανού γεωγράφου, θεωρητικού της Στρατηγικής και καθηγητή του Πανεπιστημίου του Yale, NicholasJ. Spykman, κατά τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε μέσω των προσεγγίσεων του Zbigniew Brzezinski και η μεθοδολογική προσέγγιση αυτή της Σύγχρονης Συστημικής Γεωπολιτικής Αναλύσεως.
“Τα αμερικανικά συμφέροντα και η «αυτόνομος» προς τον αγγλοσαξονικό άξονα γερμανική εξωτερική πολιτική επί της χερσονήσου του Αίμου: “The flag follows the trade””
Η Συμφωνία των Πρεσπών αναμφίβολα αποτελεί βήμα σταθερότητας και προόδου για τις ΗΠΑ. Η θέση αυτή εξεφράσθη αναλυτικώς και ρητώς διά στόματος του Πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα, Τζ. Πάιατ, ο οποίος έσπευσε να συγχαρεί τις δύο πλευρές κατά την ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, τον Μάρτιο του 2019. Παρουσιάζοντας την Συμφωνία ως το έναυσμα για την αποκατάσταση του ιστορικού ρόλου της Θεσσαλονίκης στην περιοχή των Βαλκανίων, επισήμανε τον θετικό απότοκο που έχουν να απολάβουν και οι δύο πλευρές σε οικονομικό επίπεδο, εξάροντας όμως ως σημαντικότερη επίτευξη τη σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής (U.S. Embassy & Consulate in Greece, 2019). Στο ίδιο πνεύμα κυμάνθηκαν και οι δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, σχετικά με το δημοψήφισμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών που έλαβε χώρα στη πΓΔΜ τον Σεπτέμβριο του 2018, υπενθυμίζοντας στον γειτονικό λαό ότι η παρούσα Συμφωνία ισοδυναμεί, εν ολίγοις, με το εισιτήριο τόσο για την Βορειοατλαντική Συμμαχία όσο και για την Ηνωμένη Ευρώπη ( Δρούγκα, 2018).
Η επίτευξη μίας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ, η οποία θα επέλυε τα χρόνια ζητήματα σχετικά με το ονοματολογικό και τα επιμέρους του, αποτελεί πάγια στόχευση της αμερικανικής διπλωματίας. Αναπόσπαστο και υψίστης σημασίας παράδειγμα της αμερικανικής εμπλοκής στην περιοχή καθίσταται η αποκάλυψη από τον ιστότοπο WikiLeaks του αποχαρακτηρισμένου επίσημου τηλεγραφήματος της Πρέσβειρα των ΗΠΑ στη πρωτεύουσα της γειτονικής χώρας, Τζίλιαν Μιλοβάνοβιτς[1], εντός του οποίου γίνεται εκτενέστατη αναφορά σχετικά με τους διαπραγματευτικούς στόχους της πΓΔΜ επί προεδρίας Τσερβενκόφσκι, ενώ βρισκόταν στον πρωθυπουργικό θώκο της χώρας ο εθνικιστής Γκρούεφσκι. Συγκεκριμένα, στο παρόν εμπιστευτικό έγγραφο, το οποίο φέρει την ημερομηνία της 29ης Ιουλίου 2008, παρατίθενται οι «απαιτήσεις» της πΓΔΜ στις οποίες ευδιακρίτως η προηγούμενη κυβέρνηση έθετε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» και την αναγνώριση «μακεδονικής» ταυτότητας και γλώσσας (και όχι «βόρειο-μακεδονικής»). Συνεπώς, δύναται κανείς να υποστηρίξει ευλόγως ότι η Συμφωνία των Πρεσπών ικανοποιεί στο έπακρο τις εκφραζόμενες προ δεκαετίας θέσεις της πΓΔΜ στις οποίες είχε καταλήξει, με απώτερο σκοπό την ένταξη της χώρας στις ευρωατλαντικές συμμαχίες, γεγονός το οποίο ταυτίζεται με τις αμερικανικές βλέψεις στην περιοχή της Βαλκανικής.
Η επιθυμία για εξάπλωση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στην περιοχή της πΓΔΜ είναι γεγονός του οποίου οι ρίζες εντοπίζονται ήδη στο 1991, αμέσως μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του γειτονικού κράτους. Η κρίση του Κοσόβου, η οποία είχε ως άμεση συνέπεια τον εκτοπισμό 360.000 Αλβανοκοσοβάρων και την προσφυγοποίησή τους στα εδάφη του κράτους των Σκοπίων αποτέλεσε οπωσδήποτε παράγοντα αποσταθεροποίησης στο εσωτερικό της χώρας, καθώς η ίδρυση του Αλβανικού Απελευθερωτικού Στρατού (Albanian National Liberation Army-NLA) και η ένοπλη δράση του, η οποία αποσκοπούσε στην ανεξαρτητοποίηση των περιοχών που κυριαρχούσαν οι αλβανόφωνοι, είχε ως συνέπεια την κρίση ασφαλείας στην επικράτεια της νεοσύστατης τότε πΓΔΜ (Κασκαρέλης, 2017, σελ.75). Όπως αναφέρει ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ κατά την περίοδο 2000-2004, η παρουσία των νατοϊκών δυνάμεων στο όμορο κράτος σημειώνεται ήδη από τα χρόνια της Συμφωνίας της Οχρίδας μεταξύ της σκοπιανής κυβερνήσεως και των ανταρτών Αλβανοκοσοβάρων του NLA για τη διακοπή του εμφυλίου πολέμου (Κασκαρέλης, 2017, σελ.80-81). Η τοποθέτηση περί εμπλοκής του ΝΑΤΟ στα εσωτερικά της τότε πΓΔΜ εξαιτίας του φόβου που διέτρεχε την σκοπιανή κυβέρνηση για τη δημιουργία μίας Μεγάλης Αλβανίας μέσω των διεκδικήσεων του αλβανοκοσοβαρικού στοιχείου στο εσωτερικό της χώρας ευσταθεί πλήρως, εφόσον κάτι τέτοιο θα σήμαινε την εδαφική συρρίκνωση του κράτους και τον ενδεχόμενο αφανισμό του.
Ο διαδραματιζόμενος, λοιπόν, ρόλος του ΝΑΤΟ και, κατ’ επέκτασιν, των ΗΠΑ στην περιοχή των Βαλκανίων ως εγγυητή ασφαλείας και σταθερότητας λαμβάνει χώρα ήδη κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στα έτη 1999 και 2017, καθώς η νατοϊκή εξάπλωση είχε ως συνέπεια την ένταξη στους κόλπους της 13 νέων κρατών-μελών, πολλά εκ των οποίων ανήκαν μέχρι πρότινος στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας και, ουσιαστικώς, στη σφαίρα επιρροής της αποδομημένης Σοβιετικής Ένωσης[2]. Κατά αυτόν τον τρόπο, οι ΗΠΑ είχαν κατορθώσει σε διάστημα λιγότερο των 20 ετών να συμπεριλάβουν υπό την «κηδεμονία» τους, μία σειρά κρατών τα οποία είτε βρίσκονται εξαιρετικά κοντά στην Ρωσία είτε γειτνιάζουν με εκείνη, με κύριο αποτέλεσμα τον περιορισμό του ζωτικού χώρου της ρωσικής οικονομίας και επιρροής (Μάζης, 2017). Η εξωτερική αυτή πολιτική εντατικοποιημένης περίσφιγξης της Ρωσίας και αποκλεισμού της από τα ζωτικής σημασίας μέρη τόσο στην Ανατολική Ευρώπη όσο και στη Βαλκανική Χερσόνησο μέσω της δράσεως του ΝΑΤΟ βασίζεται στη θεωρία του Nicholas J. Spykman περί του Αναχωματικού Δακτυλίου (Rimland), η οποία και συνεχίσθηκε από τον Z. Brzezinski, και τη γεωστρατηγική πρόταση του George Kennan, διπλωμάτη των ΗΠΑ στη Σοβιετική Ένωση και υποστηρικτή της θεωρίας του Spykman (Spykman, 2004, σελ.90-109).
Η διακαής προσπάθεια για απεξάρτηση των Βαλκανικών κρατών (και της υπόλοιπης Ευρώπης) από την ρωσική παραγωγή ενέργειας μέσω προγραμματισμού κατασκευής ενεργειακών αγωγών δίχως την μεσολάβηση της Ρωσίας (επί παραδείγματι, Trans Adriatic Pipeline -TAP, Trans Anatolian Natural Gas Pipeline -TANAP, East Med Pipeline, Poseidon Pipeline και Nabucco Pipeline) δύναται να αποδοθεί στην έντονη ανησυχία των εκπροσώπων των αγγλοσαξονικών συμφερόντων για μετατροπή της ενεργειακής εξάρτησης σε πολιτική επιρροή της Ρωσίας επί των δέσμιων αυτών κρατών της Γηραιάς Ηπείρου (Μάζης, 2017).
Το κράτος των Σκοπίων, παρά το γεγονός ότι είναι μικρό εδαφικά και σχετικά αδύναμο οικονομικά και αμυντικά εν συγκρίσει με τα όμορα κράτη του, κατέχει αξιοπρόσεκτη θέση βαρύνουσας σημασίας στο γεωπολιτικό διάδρομο Ανατολής-Δύσης (Μέρτζος, 2012, σελ.39), γεγονός το οποίο είναι αντιληπτό από τους ιθύνοντες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, δεδομένου ότι ενδεχόμενη καταστροφή του, στην επικράτεια του οποίου τα τελευταία χρόνια εδράζονται τεράστια οικονομικά συμφέροντα αμερικανικής προελεύσεως, θα σήμαινε και την επακόλουθη αποσταθεροποίηση της ήδη εύθραυστης περιοχής της Βαλκανικής Χερσονήσου. Δεν είναι διόλου τυχαίο, άλλωστε, ότι στα σύνορα της τότε ΠΓΔΜ με το Κοσσυφοπέδιο, οι ΗΠΑ έχουν κατασκευάσει ήδη από το 1999 την στρατιωτική βάση Bondsteel (Army Technology) ενώ παράλληλα στα Σκόπια έχουν ανεγείρει την μεγαλύτερη σε ευρωπαϊκό έδαφος τεθωρακισμένη βάση ηλεκτρονικής κατασκοπείας και παρεμβολών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα επίσημης υποστήριξης των θέσεων της εθνικιστικής κυβέρνησης του απερχόμενου Γκρούεφσκι αλλά και της αμέριστης υποστήριξης σε βάθος χρόνου εκ μέρους των ΗΠΑ προς το γειτονικό κράτος αποτελεί ένα τεύχος[3] του επίσημου περιοδικού του U.S. Department of the State ονόματι «STATE» στο οποίο κάνει αφιέρωμα στην «Μακεδονία» την οποία χαρακτηρίζει ως το μαργαριτάρι των Βαλκανίων ενώ εν συνεχεία δεν διστάζει να ταυτίσει την αρχαιοελληνική ιστορία της Μακεδονίας με το τιτο-σταλινικής προελεύσεως κρατιδιακό μόρφωμα.
Η εργαλειοποίηση του ΝΑΤΟ για λογαριασμό των επιδιώξεων των ΗΠΑ στην περιοχή και γενικότερα, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ακολουθείσας από την εκάστοτε αμερικανική κυβέρνηση πολιτικής γραμμής μετά την πτώση του διπολισμού και της λήξης του Ψυχρού Πολέμου, της οποίας η περιγραφή έγινε με ακρίβεια από τον Αμερικανό Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, Zbigniew Brzezinski. Συγκεκριμένα, βασικοί άξονες της πολιτικής αυτής είναι:
Ι. Εφαρμογή επιθετικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία και αρμόζει στις βλέψεις μίας παγκόσμιας υπερδύναμης.
ΙΙ. Υποβάθμιση του ρόλου που διαδραματίζει ο ΟΗΕ.
ΙΙΙ. Αντικατάσταση του ΟΗΕ από ένα εμφανώς ενισχυμένο ΝΑΤΟ σε γεωπολιτικό/γεωστρατηγικό επίπεδο.
ΙV. Η ενδυνάμωση των εταιρικών περιφερειακών δυνάμεων [pivotalstates] (Μάζης, 2018, σελ.846| Brzezinski, 1998, σελ. 60-61, 130-147).
Συμπερασματικά, αποτελεί κοινό τόπο το αδιαπραγμάτευτο της γεωστρατηγικής θέσης της πΓΔΜ για τα αμερικανικά δεδομένα, καθώς η εδραίωση της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή είναι πάγιος στόχος. Τα αμερικανικά κελεύσματα περί επιβολής της τάξης και της ομαλότητας στην περιοχή εκπορεύονται από τη θέληση για ανεμπόδιστη διεξαγωγή των ενεργειακών και οικονομικών διεργασιών στους διερχόμενους από την προσδιοριζόμενη περιοχή άξονες: τον γεωστρατηγικό/ενεργειακό άξονα Ευξείνου-Αδριατικής και τον γεωοικονομικό άξονα Πορτ Σαΐντ-Ρότερνταμ. Παράλληλα, δύναται να λογισθεί κανείς ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ προς την πΓΔΜ διά της ένταξής της, στη Βορειοατλαντική Συμμαχία αποπειράται να επιτύχει προληπτικώς ανάσχεση της εν δυνάμει επέκταση της επιρροής οποιουδήποτε και παντός ανταγωνιστή, με σαφή αναφορά στην γερμανική δραστηριότητα στην περιοχή ( Μάζης, 2018, σελ.850-851).
Οι τακτικές της Καγκελαρίας στην περιοχή ως προϊόν της πολιτικής οικονομικού ιμπεριαλισμού.
Η προσπάθεια αυτονομιστικής δράσης της Γερμανίας σχετικά με τις ΗΠΑ στο γεωπολιτικό «παίγνιο ισχύος» του ονοματολογικού ζητήματος πρέπει να ληφθεί ιδιαιτέρως υπ’ όψιν. Στην προκειμένη περίπτωση, ο ρόλος του ευρωπαϊκού αναθεωρητικού πόλου διεθνούς ισχύος διαδραματίζεται από τη Γερμανία, καθώς η Καγκελαρία εξετάζει το ζήτημα της Συμφωνίας των Πρεσπών οπωσδήποτε από την ίδια οπτική γωνία με τις ΗΠΑ, δεδομένου ότι και οι δύο επιθυμούν την ένταξη της πλέον «Βόρειας Μακεδονίας» στην αγγλοσαξονική σφαίρα επιρροής (μέσω Ε.Ε., ΝΑΤΟ), αλλά φροντίζει να εκμεταλλευθεί τα αποτελέσματα προς ίδιον όφελος. Η υποστήριξη για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας και της πΓΔΜ εκ μέρους της Γερμανίας εκφράσθηκε ποικιλοτρόπως, με αποκορύφωμα την επίσκεψη της Καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ στην πρωτεύουσα της γειτονικής χώρας, εν καιρώ του δημοψηφίσματος της 30ης Σεπτεμβρίου (DeutscheWelle, 2018). Αξιοσημείωτο, εντούτοις, υπήρξε το γεγονός ότι κατά την επίσημη επίσκεψή της στη πΓΔΜ η Γερμανίδα Καγκελάριος έθεσε εκτός συνομιλιών τον τότε Πρόεδρο, Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος είχε εκφρασθεί δημοσίως αρνητικά προς την Συμφωνία.
Η αυτονομιστική εξωτερική πολιτική της Γερμανίας συγκριτικά με τις ΗΠΑ είναι πλέον ευδιάκριτη, κυρίως μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τράμπ στην προεδρεία των ΗΠΑ. Επί παραδείγματι, σφοδρή υπήρξε η αντίδραση της γερμανικής κυβερνήσεως σχετικά με τις αμερικανικές κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων και εταιρειών γερμανικών και ευρωπαϊκών συμφερόντων που εδράζονται στη ρωσική επικράτεια, γεγονός το οποίο εξόργισε τον γερμανικό επιχειρηματικό κόσμο (Deutsche Welle, 2017). Συμπληρωματικώς προς την γερμανική αντίδραση ως προς τον εμπορικό «πόλεμο» που κήρυξε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας, Μπρουνό Λεμέρ, δήλωσε ευθαρσώς ότι όλες οι χώρες της Ε.Ε. δεν πρόκειται να διαπραγματευθούν υπό πίεση, την ώρα που ο απερχόμενος Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, είχε προειδοποιήσει τις ΗΠΑ για επιβολή δασμών προς τα αμερικανικά προϊόντα, ως αντίμετρα (South China Morning Post, 2018). Στο ευρύτερο, λοιπόν, πλαίσιο των εσωτερικών ανταγωνισμών στον αγγλοσαξονικό χώρο, η Γερμανία παρουσιάζεται ως η χώρα η οποία επιδιώκει να χειραφετηθεί από την αμερικανική ηγεμονική στάση, γνωρίζοντας την δική της ηγετική θέση εντός του πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αποδοχή της Συμφωνίας των Πρεσπών ως την καλύτερη δυνατή λύση στο ζήτημα μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ, αποτελεί τμήμα ενός πλέγματος γερμανικών συμφερόντων τα οποία περιλαμβάνουν στο σχέδιο πραγμάτωσης το γεωγραφικό σύμπλοκο της Βαλκανικής. Με σκοπό την περάτωση αυτών, η Γερμανία επιθυμεί την επιτυχή επέκταση της κυριαρχίας της στα βαλκανικά κράτη σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, καθώς η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί επουσιώδη ζωτικό χώρο για τις γερμανικές βλέψεις στον χώρο της οικονομίας και της ενέργειας. Χρησιμοποιώντας κατ’ αυτόν τον σκοπό την Ε.Ε. ως το άρμα για την επίτευξη των στόχων της, η Γερμανία επιδιώκει την ένταξη της πλέον «Βόρειας Μακεδονίας» στην ευρωπαϊκή οικογένεια και, εν συνεχεία, στην σφαίρα της γερμανικής επιρροής και κατίσχυσης. Απαραίτητο συστατικό στα γερμανικά σχέδια καθίσταται αναμφίβολα ο αλυτρωτικός «Μακεδονισμός» της γειτονικής χώρας (Μάζης, 2018). Δεν είναι, συνεπώς, τυχαίο το γεγονός ότι η Συμφωνία των Πρεσπών δεν αρκέστηκε μόνο στην επίλυση του ονοματολογικού ζητήματος αλλά, τουναντίον, προχώρησε και στην αναγνώριση «μακεδονικής» γλώσσας και εθνότητας!
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω, είναι πρέπουσα η εξέταση της προσπάθειας αναμόχλευσης και εργαλειοποίησης του σκοπιανού εθνικισμού σε συσχετισμό με την ενθάρρυνσή του μετά τας βοηθείας και τας ευλογίας των γερμανικών «υπηρεσιών». Η ανακάλυψη μίας εθνότητας στην περιοχή ήταν απαραίτητη για την εξυπηρέτηση των γερμανικών επιταγών. Εκμεταλλευόμενη, λοιπόν, την τιτοσταλινικής εμπνεύσεως περίπτωση της γείτονος, η γερμανική εξωτερική πολιτική αποπειράται σήμερον την αποσταθεροποίηση της περιοχής και την παρουσία της σε αυτή ως εγγυήτρια δύναμη. Σύμφωνα με εκτίμηση της Φεντεραλιστικής Ενώσεως Ευρωπαϊκών Εθνοφυλετικών Ομάδων (εκπροσωπείται στο Συμβούλιο του εδράζοντος στην Γερμανία Ευρωπαϊκού Κέντρου Μειονοτήτων), σε ολόκληρη την Ευρώπη διαβιούν 101.412.000 μειονοτικών ατόμων που έχουν ως αναπόσπαστο δικαίωμα την προστασία της εθνοτικής/γλωσσικής τους ταυτότητας, ενώ σε περίπτωση κρίσης των σχέσεων μεταξύ της μειονότητας και του κυρίαρχου έθνους-κράτους, τότε η εθνοτική μειονότητα φέρει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και απόσχισης, εφόσον η προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων προηγείται του σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας, σύμφωνα πάντα με τους γερμανικής προελεύσεως «έγκυρους ειδήμονες» ( Μάζης, 2019, σελ.35-40). Η γερμανικής επινόησης ανορθόδοξη τακτική ανακάλυψης εθνοτήτων (κοινώς, τεχνιτών εθνογενέσεων) οπωσδήποτε βρίσκει αντίκρισμα στην περίπτωση των Σκοπίων, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μειονοτήτων έλαβε χώρα το 1996, τρία χρόνια πριν την διάλυση της, τουλάχιστον, πολυεθνοτικής Γιουγκοσλαβίας. Συνδυαστικά με τα προαναφερόμενα στοιχεία, δεν πρέπει να περάσει καθόλου απαρατήρητη η απαράδεκτη αναφορά σε ρεπορτάζ της γερμανικής εφημερίδας Süd deutsche Zeitung για καταπιεσμένη «μακεδονική»(sic!) μειονότητα σε χωριά της Βόρειας Ελλάδας καθώς και για μυστική «μακεδονική»(sic!) κουλτούρα της καταπιεσμένης «μακεδονικής»(sic!) μειονότητας της Έδεσσας(Süd deutsche Zeitung, 2018). Παρομοίως, με περίσσια σοβαρότητα πρέπει να συνεξετασθούν οι δηλώσεις του επικεφαλής του σλαβόφωνου κόμματος στην Ελλάδα ονόματι «Ουράνιο Τόξο», Παύλου Βοσκόπουλου, λίγες ώρες πριν την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από την ελληνική Βουλή (Τα Νέα, 2019). Σύμφωνα, λοιπόν, με τα παραπάνω πεπραγμένα και δοθέντος της υπαρκτής στήριξης της θεωρίας περί «εθνοτικών μειονοτήτων» από ευρωπαϊκό οργανισμό, πόσο πιθανή είναι άραγε η έγερση αξιώσεων στην ελληνική επικράτεια για ύπαρξη (και με τη γερμανική βούλα) καταπιεσμένης «μακεδονικής» μειονότητας;
Η χρήση του σκοπιανού «ταυτοτικού μακεδονισμού» από πλευράς της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής στα Βαλκάνια αιτιολογείται από την άκρατη θέλησή της για έλεγχο επί τη περιοχή. Έχοντας ήδη τεθεί η Σερβία ως υποψήφιο κράτος μέλος της Ε.Ε., η επίλυση του χρόνιου ζητήματος μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ δίνει την ευκαιρία στην Γερμανία να εντάξει την πΓΔΜ στην ευρωπαϊκή συμμαχία με την νέα της ονομασία ως «Βόρεια Μακεδονία», στην οποία αναγνωρίζεται τόσο η «μακεδονική» εθνότητα (και όχι υπηκοότητα εφόσον δεν αναγράφεται citizenship) όσο και η «μακεδονική» γλώσσα. Επακολούθως, η Γερμανία θα έχει επιτύχει όχι μόνο τον «εξευρωπαϊσμό» των κρατών εκείνων που μεσολαβούν μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδος, γεγονός που ισοδυναμεί απολύτως με την είσοδο των εδαφών αυτών στην γερμανική επίβλεψη, αλλά και την εφαρμογή εκβιαστικής πολιτικής εις βάρος της Ελλάδας μέσω του απειλητικού «μακεδονισμού» των Σκοπίων. Επομένως, ο γεωγραφικός χώρος ο οποίος εκτείνεται από το Αιγαίο Πέλαγος/Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τον λιμένα του Ρότερνταμ της Ολλανδίας θα αποτελεί πλέον μία ασφαλής ευρωπαϊκή ζώνη στην οποία θα είναι εφικτή η εξυπηρέτηση των οικονομικών και ενεργειακών συμφερόντων μίας Γερμανίας που εξελίσσεται σταδιακώς σε ηπειρωτική δύναμη-ευρωκυρίαρχο (Μάζης, 2018), επιτυγχάνοντας την επιθυμητή αυτονομία της από την αμερικανική βούληση και τον έλεγχο της, κατά τον Friedrich Ratzel, πάλαι ποτέ Mitteleuropa (Στογιάννος , 2017, σελ.459-488).
Σε ενδεχόμενη υλοποίηση των γερμανικών βλέψεων, η Γερμανία θα προχωρήσει, σε συνεργασία με την ενεργειακή σύμμαχο Ρωσία, στην κατασκευή ενός ρωσο-ιρανο-γερμανικού ενεργειακού αγωγού μέσω του ευρωπαϊκού (τότε) άξονα Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας-Σερβίας-Κροατίας, δεδομένης της μέχρι τώρα υφισταμένης φιλικής σχέσης μεταξύ Τουρκίας-Ρωσίας (Μάζης, 2018). Είναι εμφανές ότι οι γερμανορωσικές σχέσεις στηρίζονται σε μία αμφίδρομη σχέση «win-win», η οποία χαρακτηρίζεται από εμπιστοσύνη και αμοιβαίο συμφέρον. Η αναδυόμενη Γερμανία έχει αποδείξει την εξαιρετική της ενεργειακής φύσεως συνεργασία με την Ρωσία, καθώς ο σχεδιαζόμενος αγωγός μεταξύ των δύο κρατών Nord Stream II, ο οποίος πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία στις αρχές του 2020, θα έχει την ικανότητα διπλασιασμού της μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη σε 110.000.000.000 κυβικά μέτρα ετησίως, παρακάμπτοντας την πλέον γεωπολιτικώς στραμμένη προς τον Λευκό Οίκο Ουκρανία (Sam Meredith, 2019).
Στα μακρόπνοα σχέδια της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής σχετικά με την περιοχή της Βαλκανικής Χερσονήσου περιλαμβάνεται η κατασκευή του σχεδιαζόμενου καναλιού ζεύξεως των ποταμών Αξιού-Μοράβα-Δούναβη με σκοπό την εμπορευματική σύνδεση της διεθνώς αναγνωρισμένη spot αγοράς υδρογονανθράκων του λιμένος του Ρότερνταμ με το Αιγαίο Πέλαγος, ενισχύοντας την μεταφορά προϊόντων στις αγορές της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης (Μάζης, 2019, σελ. 51-77). Συν τοις άλλοις, υποστηρίζεται ότι ένα τέτοιο μελλοντικό σχέδιο πλωτότητας των παραπάνω ποταμών θα αποτελέσει εναλλακτική και προτιμότερη οδό για μεταφορά πετρελαιοειδών από τη Μέση Ανατολή, εξασφαλίζοντας την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, αλλά και εμπορευμάτων διαμέσου της OBOR (One Belt One Road).
Αντί επιλόγου
Βάσει των ανωτέρω, η Γερμανία θα επιδιώξει την επιβολή της ισχύος της στην περιοχή με σκοπό την προστασία των συμφερόντων της και κρατώντας τον Άξονα Αιγαίου-Ρότερνταμ υπό γερμανοσαξονική επιρροή, με την μορφή της παροχής ασφάλειας στην περιοχή της Βαλκανικής, ως εγγυήτρια δύναμη της σταθερότητας αλλά ακόμη και ως προστάτιδα των επινοημένων «εθνικών μειονοτήτων» της περιοχής.
Η ανεμπόδιστη πραγματοποίηση της προαναφερόμενης κατασκευής στην περιοχή της Βαλκανικής πρόκειται να αποδείξει την απώλεια της αμερικανικής ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδίως στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και την ανάδυση της γεωπολιτικής ισχύος της ιδιαιτέρως αγχίνου Γερμανίας και τον εμπορικών της σχέσεων όχι μόνο με τη Ρωσία αλλά και με την Κίνα, η οποία κάνει αισθητή την παρουσία της στη Χερσόνησο του Αίμου μέσω του «Νέου Δρόμου του Μεταξιού».
[1]Κατά την χρονική περίοδο 2005-2008. Τρέχουσα Πρέσβειρα των ΗΠΑ στη γείτονα είναι η Κέιτ Μαρί Μπερνς.
[2]1999: Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία.
2004: Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία.
2009: Αλβανία, Κροατία.
2017: Μαυροβούνιο.
[3]Το τεύχος Απριλίου 2010.
(τέλος 1ου μέρους)
Βιβλιογραφία
Κασκαρέλης Βασίλης, (2017) «Η Τέλεια Καταιγίδα: Το ΝΑΤΟ μετά την 11η Σεπτεμβρίου», Αθήνα ,Εκδόσεις Μεταίχμιο .
Μέρτζος Ι. Νικόλαος, (2012) «Το Μακεδονικό Παίγνιο Γεωπολιτικής», Θεσσαλονίκη ,Εκδόσεις Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.
Μάζης Θ. Ιωάννης, (2018) «Γεωπολιτικά Ζητήματα στην Ευρυτέρα Μέση Ανατολή και την Μεσόγειο- Τόμος ΙΙ», Αθήνα, Εκδόσεις Λειμών.
Μάζης Θ. Ιωάννης, (2019) «Σκέψεις για τις “Πρέσπες” 2018-2019: Η μελαγχολική SAGA της ελληνικής διπλωματίας», Αθήνα, Εκδόσεις Λειμών.
Μάζης Θ. Ιωάννης, (2006) «Γεωπολιτική Προσέγγιση για ένα Νέο Ελληνικό Αμυντικό Δόγμα», Αθήνα, Εκδόσεις Παπαζήση.
Στογιάννος Αλέξανδρος, (2017) «Η Γένεση της Γεωπολιτικής και ο FriedrichRatzel», Αθήνα ,Εκδόσεις Λειμών.
Brzezinski Zbigniew, (1998) Η Μεγάλη Σκακιέρα, Αθήνα, Εκδόσεις Λιβάνη.
Spykman J. Nicholas, (2004) «Η Γεωγραφία της Ειρήνης», Αθήνα, Εκδόσεις Παπαζήση.
Kost, Klaus, (1988) Die Einflüsse der Geopolitik auf Forschung und Theorie der Politischen Geographie von ihren Anfängen bis 1945. Bonner geographische Abhanlungen, Heft 46.
Αρθρογραφία
U.S. States Embassy & Consulate in Greece (2019), “Ambassador Pyatt’s Statement at Thessaloniki Port”. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Δρούγκα Ν. (2018) «Ισχυρό μήνυμα Στόλτενμπεργκ στα Σκόπια», Euronews, 06 Σεπτεμβρίου. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Μάζης. Θ. Ι. (2017) «Η γεωπολιτική των ρωσο-αμερικανικών ενεργειακών ανταγωνισμών», Foreign Affairs – The Hellenic Edition, 17 Δεκεμβρίου. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Army Technology “Camp Bondsteel”. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Deutsche Welle (2018), “Angela Merkel backs “Macedonia” renaming referendum». Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
DeutscheWelle (2017), «Αντίμετρα της ΕΕ κατά των ΗΠΑ ζητά το Βερολίνο». Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
South China Morning Post (2018) “EU leaders slam Trump’s “illegal” tariffs, threaten relation as world teeters on edge of global trade war”. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Μάζης Θ. Ι. (2018) «Το αθέατο γεωπολιτικό παίγνιο σε Βαλκάνια και Ανατολική Μεσόγειο», SLpress.gr, 26 Φεβρουαρίου. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Süddeutsche Zeitung (2018), “Requiem fürein Dorf”. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Τα Νέα (2019), «Προκαλεί το Ουράνιο Τόξο: Είμαστε μέλη της εθνικής μακεδονικής μειονότητας στη βόρεια Ελλάδα». Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/10/2019]
Meredith S. (2019) “A contentious Russian-led gas pipeline in Europe will soon exist – Here’s why it matters”, CNBC, October 31. Διαθέσιμο εδώ. [Πρόσβαση: 12/11/2019]
Πρώτη δημοσίευση στο The SAFIA BLOG