Περίπου 75 χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές του βόρειου Ισραήλ βρίσκεται μια πλατφόρμα που κάποτε είχε γίνει στόχος της Λιβανέζικης Χεζμπολάχ και τώρα φυλάσσεται από δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία.
Η αποστολή της θεωρείται «ιερή» την περίοδο του πολέμου με τη Χαμάς στη Γάζα, καθώς διασφαλίζει ότι τα φώτα στο Ισραήλ θα μείνουν ανοικτά όσο διαρκεί ο πόλεμος.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η γιγάντια πλωτή μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι το βασικό περιουσιακό στοιχείο της εισηγμένης στο Λονδίνο εταιρείας Energean, η οποία ξεκίνησε να παράγει φυσικό αέριο από το κοίτασμα Karish μόλις πέρυσι.
Πίσω από τη σχετικά μικρή ακόμη εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου, βρίσκεται ο Μαθιός Ρήγας, διευθύνων σύμβουλος της Energean, η οποία παρέχει κατά καιρούς έως και το 60% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου του Ισραήλ που προέρχεται από το Karish.
Από τις 7 Οκτωβρίου ωστόσο, οπότε η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ, η εταιρεία φροντίζει ώστε «τα φώτα να είναι ανοικτά».
Η εταρεία ανέλαβε αυτή την αποστολή καθώς ισραηλινή κυβέρνηση διέταξε το προσωρινό κλείσιμο του κοιτάσματος αερίου Tamar που λειτουργεί από τη Chevron, το οποίο συνήθως καλύπτει περίπου το 70% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.
Η πλατφόρμα παραγωγής της Tamar, ορατή από τα βόρεια της λωρίδας της Γάζας, βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα από τις ακτές του νότιου Ισραήλ, εντός της εμβέλειας των πυραύλων της Χαμάς. Όμως οι κίνδυνοι για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή ανοικτά του Ισραήλ για την παραγωγή φυσικού αερίου δεν είναι νέοι.
Στο στόχαστρο της Χεζμπολάχ
Τον Ιούλιο του 2022 το Ισραήλ κατέρριψε τρία αναγνωριστικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Χεζμπολάχ, που η λιβανέζικη οργάνωση ισχυρίστηκε ότι κατευθυνόταν προς την πλωτή πλατφόρμα της Energean, καθώς το κοίτασμα του Karish είναι το μήλο της έριδος μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου.
Η παραγωγή φυσικού αερίου ξεκίνησε στην περιοχή μόλις τον Οκτώβριο του 2022 μετά την μεσολάβηση των ΗΠΑ, σε μια σημαντική συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ των δύο χωρών, αφήνοντας το Karish στην ισραηλινή πλευρά.
Ο πόλεμος με τη Χαμάς έχει αναζωπυρώσει τους φόβους ότι η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να προσπαθήσει να βάλει ξανά στο στόχαστρο την Energean, οδηγώντας σε πτώση 20% των μετοχών της εταιρείας.
Σχεδόν δύο μήνες μετά την έναρξη των βομβαρδισμών στη Γάζα, ο άμεσος κίνδυνος έχει υποχωρήσει με τις μετοχές της εταιρείας να έχουν μειώσει τις απώλειες στο 6% από τα επίπεδα πριν από τη σύγκρουση, αποτιμώντας την Energean στα 1,7 δισεκατομμύρια λίρες.
Ευαίσθητες ισορροπίες
Ο Ρήγας ωστόσο εκτιμά ότι η πλατφόρμα προστατεύεται από δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία που επεκτείνουν την περίφημη αντιπυραυλική ασπίδας του Ισραήλ, το «Iron Dome», και πάνω από τη θαλάσσια περιοχή.
Η πλωτή εγκατάσταση έχει έκτοτε διατηρήσει σταθερή τη λειτουργία της με το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού της να έχει μεταφερθεί σε Ελλάδα και Κύπρο ενώ όσοι παραμένουν μεταφέρονται από την Κύπρο.
Η Energean έχει γραφεία στην Αίγυπτο, όπου πραγματοποιεί γεωτρήσεις για φυσικό αέριο σε συνεργασία με την ιταλική Eni, ως μέρος της στρατηγικής της με επίκεντρο την Ανατολική Μεσόγειο.
Ανάμεσα στους εργαζομένους της είναι Ισραηλινοί, που τα παιδιά τους είναι στρατιώτες και πολεμούν στη Γάζα, αλλά και μουσουλμάνοι που έχουν συγγενείς ή φίλους στη Γάζα. «Όταν δραστηριοποιείσαι σε αυτή την περιοχή πρέπει να μπορείς να διαχειριστείς αυτές τις εντάσεις» αναφέρει ο πρόεδρος της Energean.
Ο Μαθιός Ρήγας, μηχανικός πετρελαίου και πρώην τραπεζίτης ενέργειας, ίδρυσε την Energean το 2007, έχοντας ξεκινήσει με ένα μικρό κοίτασμα πετρελαίου στην Ελλάδα. Το 2016, η εταιρεία απέκτησε το κοίτασμα Karish, σε μια περίοδο που το Ισραήλ προσπαθούσε να διαφοροποιήσει τους ομίλους που δραστηριοποιούνται στη χώρα.
Η χώρα, ιστορικά βασιζόταν στις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων για να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες. Αλλά μετά από σημαντικές ανακαλύψεις κοιτασμάτων αερίου από το 2009 και την έναρξη της παραγωγής από το Tamar και το μεγαλύτερο κοίτασμα Leviathan, το Ισραήλ είναι πλέον εξαγωγέας φυσικού αερίου.
Πηγή: Financial Times