Με τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού να αναμένεται να ζει σε πόλεις μέχρι το 2050, η ανθρωπότητα ψάχνει και βρίσκει τρόπους ώστε η ποιότητα ζωής στην πόλη να είναι βασική προτεραιότητα. Οι “έξυπνες πόλεις” έχουν ακριβώς αυτόν το σκοπό, να κάνουν καλύτερη τη ζωή των πολιτών και παρόλο που πρόκειται για μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία, “έξυπνες πόλεις” υπάρχουν ακόμα και στην Ινδία και την Κορέα. Αναπάντεχα, κάπου ανάμεσα σε γνωστές μεγαλουπόλεις, υπάρχει και μία ελληνική. Τα Τρίκαλα.
“Μέσα στην αγροτική καρδιά της Ελλάδας, βρίσκονται τα Τρίκαλα, μια ιστορική πόλη 82.000 κατοίκων, που προφανώς δεν ήταν φαβορί για να διεκδικήσει τον τίτλο της πρώτης έξυπνης πόλης της Ελλάδας” αναφέρει ο Guardian.
Ο Δήμος Τρικάλων είχε χρέη 45 εκατομμυρίων ευρώ όταν ανέλαβε τη δημαρχία ο Δημήτρης Παπαστεργίου το 2014, και εν μέσω γενικότερης οικονομικής κρίσης το μπάτζετ ήταν μηδενικό για τα μεγαλεπήβολα, τεχνολογικά όνειρα του δημάρχου.
Μέσω όμως προγραμμάτων που εφαρμόστηκαν σε συνεργασία με την Κομισιόν, όπως τη δημιουργία του αυτόματου λεωφορείου χωρίς οδηγό, τα Τρίκαλα απέκτησαν τη φήμη του καινοτόμου δήμου από το 2004, οπότε και χαρακτηρίστηκαν ως ο πρώτος ψηφιακός δήμος της Ελλάδας.
Συμμετέχοντας σε προγράμματα που χρηματοδότησε η ΕΕ και εφαρμόζοντας έξυπνα πρότζεκτς, η πόλη κατάφερε να μειώσει το χρέος της κατά 20 εκατομμύρια ευρώ.
Από όλα τα έργα, αυτό που έχει μεγαλύτερη απήχηση στους πολίτες είναι το e-complaint, όπου ο κάθε Τρικαλινός μπορεί να εκφράσει ηλεκτρονικά “τα παράπονά του στον Δήμαρχο”. Η πλατφόρμα έχει ήδη δεχτεί 4.000 αιτήματα και σύμφωνα με τα στοιχεία, τα θέματα ρυθμίζονται σε 8 μέρες, κατά μέσο όρο, ενώ υπάρχει και διαφάνεια.
Τα Τρίκαλα είναι επίσης η μοναδική ελληνική πόλη που προμηθεύει τους μαθητές των -120- σχολείων με Lego και ρομποτικά κιτ Rasberty Pi, μέσω του e-Trikala, της αμιγώς δημοτικής εταιρίας που ιδρύθηκε το 2008 με σκοπό να χρηματοδοτεί την τοπική καινοτομία.
Ο καθηγητής του 7ου Λύκειο Τρικάλων, Βασίλης Σπάχος, που δείχνει περήφανα το ρομποτικό εργαστήριο του σχολείου -δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος-, είναι βέβαιος ότι οι παροχές αυτές έχουν διευρύνει τον ορίζοντα των μαθητών. “Ρώτησα έναν μαθητή τι θέλει να γίνει και δεν μου είπε απλώς γιατρός, είπε ρομποτικός γιατρός” αναφέρει στον Guardian.
Πέρα από την τεχνολογία, ο δήμος Τρικάλων είναι ο πρώτος ελληνικός δήμος που εφάρμοσε την καθολική απαγόρευση καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς χώρους, από το 2008.
Παράλληλα, η πόλη θέλει να αναπτύξει ένα γεωργικό έργο, προκειμένου να καλλιεργηθούν αρχαία φαρμακευτικά φυτά που θα χρησιμεύσουν στη φαρμακευτική βιομηχανία, με την ελπίδα να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας που θα καταπολεμήσουν την πληγή του brain drain.
O κύριος Σπάχος πιστεύει ακράδαντα πως η δημιουργία έξυπνων πόλεων είναι το κλειδί για τη μείωση της ανεργίας. “Η τεχνολογία είναι ο μόνος τομέας που δίνει στους νέους ανθρώπους τα εργαλεία να πετύχουν. Κοιτάξτε ποιοι είναι οι πλούσιοι του πλανήτη” λέει στον δημοσιογράφο του Guardian. “Αν η Ελλάδα ακολουθήσει το παράδειγμα των Τρικάλων, τότε ίσως βγούμε από την κρίση” καταλήγει ο καθηγητής.