Σε μια παλιά μπανιέρα, σε πλαστικούς κουβάδες, σε ένα τενεκεδένιο κουτί και σε άλλα δοχεία όλων των σχημάτων και μεγεθών που συλλέγονται από τα συντρίμμια που άφησε πίσω του σχεδόν ένας χρόνος πολέμου, ο Mohammed Qomssan και η οικογένειά του καλλιεργούν τα λαχανικά που αποτελούν πλέον σπάνια πολυτέλεια στη Γάζα.
Οι μελιτζάνες, η γιούτα, η ρόκα και οι πιπεριές τους είναι απίθανα σημάδια πράσινης φυτικής ζωής στον προσφυγικό καταυλισμό της Jabaliya - μια κάποτε πολυσύχναστη γειτονιά που μετατράπηκε σε ένα τοπίο από τσιμεντένια μπάζα και διαλυμένους δρόμους από δύο χερσαίες επιχειρήσεις των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF).
Η οικογένεια Qomssan ξεκίνησε τις προσπάθειες καλλιέργειας κηπευτικών, αφού επέστρεψε στα μέσα Ιουνίου από τη δεύτερη φορά που εκτοπίστηκε από τις επιθέσεις και βρήκε μόνο δύο κατοικήσιμα δωμάτια στο σπίτι της, αναφέρει ο Guardian.
«Όταν επιστρέψαμε, είχα ένα τόσο παράξενο συναίσθημα - δεν μπορώ να το περιγράψω. Το σπίτι στο οποίο ζούσαμε επί 25 χρόνια. Ήμουν τόσο αναστατωμένος και απλά καθόμουν εκεί. Όλες οι αναμνήσεις μας είχαν χαθεί, όλα τα υπάρχοντά μας είχαν χαθεί», λέει.
Λίγοι από τους παλιούς γείτονές τους έχουν επιστρέψει στην Jabaliya , αφού κατέφυγαν στη νότια Γάζα μετά την εντολή του Ισραήλ για εκκένωση της βόρειας Γάζας στις αρχές του πολέμου. Η απειλή νέων ισραηλινών επιχειρήσεων σημαίνει, ότι κάποιοι άλλοι πηγαινοέρχονται μεταξύ του καταυλισμού και άλλων περιοχών της πόλης της Γάζας.
Όμως η οικογένεια Qomssan αποφάσισε να ξαναριζώσει στο διαλυμένο σπίτι της, καθαρίζοντας μερικά από τα χαλάσματα και απλώνοντας ένα κομμάτι μουσαμά για να δημιουργήσουν ένα αυτοσχέδιο σαλόνι με έναν κήπο για να καλλιεργήσουν.
«Πρέπει να θυμάστε ότι ζω στο βόρειο τμήμα της Γάζας. Τα φρούτα, τα λαχανικά και πολλά από τα αγαθά που μπορείτε να βρείτε στο νότιο τμήμα της Γάζας είναι περιορισμένα εδώ», λέει.
«Υπάρχει σοβαρός υποσιτισμός εδώ – τα τρόφιμα που τρώμε δεν έχουν καμία θρεπτική αξία. Εξαρτόμαστε πλήρως από τις κονσέρβες τροφίμων. Για ένα διάστημα δεν υπήρχε αλεύρι, αλλά μετά από λίγο η κατοχή επέτρεψε την είσοδο τροφίμων – είναι όλα κονσέρβες: Φάβα, ρεβίθια, κονσέρβες κρέατος».
Οι αγορές στη Γάζα είναι ελάχιστα εφοδιασμένες και η επισιτιστική βοήθεια έρχεται σποραδικά. Μετά από μια περίοδο κατά την οποία δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα διαθέσιμο, τον Μάρτιο αυξήθηκαν οι φόβοι ότι η βόρεια Γάζα αντιμετώπιζε επικείμενο λιμό.
Οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί ελαφρώς από τότε, με την τελευταία έκθεση τον Ιούνιο από την αξιολόγηση της επισιτιστικής ασφάλειας που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ να αναφέρει ότι η αυξημένη πρόσβαση για τις παραδόσεις τροφίμων στο βορρά έχει διευκολύνει την κατάσταση, αλλά η ανησυχία για την εκτεταμένη πείνα παραμένει.
Οι αυτοκινητοπομπές βοήθειας προς τη βόρεια Γάζα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια και επιθέσεις και μόνο δύο αρτοποιεία λειτουργούν στην πόλη της Γάζας, η οποία είχε πληθυσμό 600.000 κατοίκων πριν από τις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Ο Qomssan καταγράφει τη ζωή του στην Jabaliya στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – φροντίζει το οικογενειακό αγρόκτημα, περιπλανιέται σε περιοχές γεμάτες ερείπια και τα σκυλιά του τρέχουν ελεύθερα στους άδειους δρόμους.
Όταν επέστρεψε στην Jabaliya τον Ιούνιο, δημοσίευσε φωτογραφίες από τα βομβαρδισμένα και καμένα σπίτια, καθώς και από τις κλινικές και τα καταφύγια για τους ανθρώπους που έχουν εκτοπιστεί.
Δημοσιεύει επίσης νοσταλγικά βίντεο για τη ζωή πριν από τον πόλεμο: Αποσπάσματα που δείχνουν το λιμάνι της πόλης, όπου κάποτε πήγαιναν οι οικογένειες της Γάζας για να χαλαρώσουν, ή το ψάρεμα κατά μήκος της ακτής και τους πωλητές στους δρόμους.
Αλλά λέει ότι σήμερα αυτός και η οικογένειά του επικεντρώνονται στην επιβίωση, σε ένα μέρος της Γάζας που οι περισσότεροι άλλοι έχουν εγκαταλείψει.
Ο μικρός τους λαχανόκηπος, λέει, είναι ένας τρόπος για να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν αυτή την επιβίωση, ειδικά καθώς γνωρίζουν ότι δεν θα υπάρχει συγκομιδή φρέσκων τροφίμων γι’ αυτούς σύντομα, αφού οι αγρότες της περιοχής εκτοπίστηκαν και τα χωράφια καταστράφηκαν.
«Όλη η καλλιεργήσιμη γη στη Γάζα έχει χαθεί, έχει παρασυρθεί και καταστραφεί, οπότε πήγαμε στην αγορά και βρήκαμε μερικούς σπόρους», λέει ο Qomssan.
«Δεν ήταν όλα διαθέσιμα, αλλά αγοράσαμε ό,τι μπορούσαμε να βρούμε και είπαμε, «έχουμε αυτό το κομμάτι χώρου, μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για να φυτέψουμε κάποιες από τις καλλιέργειες. Μετά από αυτό, αποφασίσαμε να αρχίσουμε να καλλιεργούμε λαχανικά, ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε λίγο σαν κανονικοί άνθρωποι».