Γύρω στα 1845, όταν πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Ιωάννης Κωλέττης από το Συρράκο της Ηπείρου, γιατρός σπουδασμένος στη Πίζα, αγωνιστής του 1821, πολιτικός και μέγας ρουσφετολόγος, τον επισκέφθηκε ισχυρός κομματάρχης του από την επαρχία και του ζήτησε δουλειά στην Αθήνα, τότε ο Κωλέττης του είπε να κάνει μια βόλτα στην πόλη για να διαλέξει τη δουλειά που του αρέσει.
Ο κομματάρχης γυρίζοντας την Αθήνα έφθασε στην πλατεία Συντάγματος, όπου έπαιξε η φιλαρμονική. Εκεί βλέποντας τον μαέστρο να διευθύνει και μαθαίνοντας πόσα λεφτά παίρνει αποφάσισε ότι αυτή είναι η δουλειά που του αρέσει και ζήτησε από τον Κωλέττη να τον βάλλει και αυτόν να κουνάει το ραβδάκι του.
Είναι προς τιμή του Κωλέττη που δεν τον διόρισε μαέστρο, αλλά δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τους πολιτικούς που διαχρονικά διόρισαν τους κομματικούς τους φίλους σε θέσεις ευθύνης χωρίς τα ανάλογα τυπικά και κυρίως ουσιαστικά προσόντα με αποτέλεσμα να μη μπορέσουν να διαχειριστούν σωστά συγκεκριμένες καταστάσεις και να προκληθούν τραγωδίες ακόμα και εθνικές.
Συνήθως οι ευθύνες επιρρίπτονται στους φαινομενικά υπαίτιους, που είναι και οι αναλώσιμοι, αλλά η μεγαλύτερη ευθύνη πρέπει να καταλογισθεί σε αυτούς που έχουν την ευθύνη επιλογής (culpa in eligendo), κυρίως στους πολιτικούς που επιλέγουν αμέσως με διοικητική πράξη ή εμμέσως με ανεπίτρεπτες παρεμβάσεις στα όργανα επιλογής ακατάλληλα πρόσωπα σε θέσεις ευθύνης με πολιτικά (πελατειακά) αντί αξιοκρατικά κριτήρια και χρησιμοποιούν επίσης σε θέσεις ευθύνης πολιτικούς εν αποδρομή.
Το 2009 σαν Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης σε έλεγχο για προσλήψεις στο ΜΕΤΡΟ διαπιστώσαμε ότι είχαν επιλεγεί σαν μηχανοδηγοί άτομα με πτυχίο μουσικής ή μαγείρου, αλλά αυτό δεν σήμαινε τίποτα, γιατί στη συνέχεια εκπαιδεύθηκαν κανονικά.
Έχω όμως επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα της επιμόρφωσης που γίνεται μέσω των εκπαιδευτικών σεμιναρίων και μάλιστα ατόμων με μετάταξη από άλλη υπηρεσία, γιατί η πείρα μου με έχει διδάξει ότι κάποια από αυτά είναι πλασματικά ή γίνονται από ακατάλληλους εκπαιδευτές ή σε αδιάφορα πρόσωπα, που απολαμβάνουν της πολιτικής προστασίας.
Το ζήτημα είναι διαχρονικό και πρόσφατα μελετήθηκε ιδιαίτερα από τον συνταξιούχο Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών Γεώργιο Μπούτο με το πόνημα του «Παιχνίδι με το Σύστημα», το οποίο προλόγισα και παρουσίασα.
Η περίπτωση του καθ’ ομολογία υπαιτίου του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών, Σταθμάρχη Λάρισας, ερευνάται από την Δικαιοσύνη και σαν γενική μου αρχή από την μακρά θητεία μου σαν δικαστής αποφεύγω οποιοδήποτε σχόλιο για να αφήσω τη δικαιοσύνη απερίσπαστη στο έργο της. Υποβάλλω θερμή παράκληση στους δικηγόρους των μερών να αποφεύγουν τις δηλώσεις στα ΜΜΕ γιατί δεν βοηθούν στην απόδοση της δικαιοσύνης για τις οποίες άλλωστε υπάρχει καταδίκη με απόφαση του ΔΣ Αθηνών.
Λέανδρος Τ.Ρακιντζής
Αρεοπαγίτης ε.τ.