Αβέβαιο είναι το μέλλον των σχεδίων της ΕΕ για ένα ευρωπαϊό ταμείο άμυνας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ εξαιτίας του οικονομικού σοκ του κορονοϊού, αναφέρουν αξιωματούχοι και διπλωμάτες, θέτοντας εν δυνάμει σε κίνδυνο τρία χρόνια άνευ προηγουμένου στρατιωτικής συνεργασίας.
Με τις κυβερνήσεις της ΕΕ να εστιάζουν σε ένα σχέδιο περίπου ενός τρισ. ευρώ για την αντιστάθμιση της χειρότερης οικονομικής συρρίκνωσης από τη δεκαετία του 1940, τα δισεκατομμύρια για την άμυνα στον προϋπολογισμό 2021-2027 είναι σε κίνδυνο.
Βαθιές περικοπές θα υπονόμευαν τις φιλοδοξίες της ΕΕ για περιορισμό της στρατιωτικής εξάρτησης από τις ΗΠΑ, θα περιέπλεκαν τις προσπάθειες για να μειωθεί η πολύ μεγάλη πολυτυπία στρατιωτικών συστημάτων στην Ευρώπη και θα αποδεκάτιζαν τα συμβόλαια της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
«Μπορούμε να περιμένουμε επιπρόσθετη πίεση στους πόρους, ήδη ανατέλλει» είπε ο Τζίρι Σέντιβι, νέος διευθύνων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας, ο οποίος βοηθά τις κυβερνήσεις της ΕΕ να αναπτύξουν στρατιωτικές δυνατότητες. Ο ίδιος ανέλαβε τη θέση αυτόν τον μήνα.
«Είναι ειδικότερα απογοητευτικό, δεδομένου πως οι αμυντικοί προϋπολογισμοί μόνο πρόσφατα ανέκαμψαν από το οικονομικό σοκ πριν από δέκα χρόνια» είπε στο Reuters.
Με την Κομισιόν να αναμένεται να παρουσιάσει αναθεωρημένες προτάσεις προϋπολογισμού την επόμενη εβδομάδα, οι υπουργοί Άμυνας ήταν να πραγματοποιήσουν βιντεοδιάσκεψη την Τρίτη σε απαισιόδοξο κλίμα, σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ και διπλωμάτες.
«Πρέπει να υποστηρίξουμε πως η θέση περί αμυντικής συνεργασίας υπάρχει ακόμα» είπε διπλωμάτης της ΕΕ, που είπε ότι η συνεργασία στην άμυνα θα μπορούσε να αντλήσει περισσότερα από έναν «σφιχτό» προϋπολογισμό.
Η στρατιωτική συνεργασία θα μπορούσε να βοηθήσει επίσης σε προόδους της τεχνολογίας για τις πανδημίες, λένε αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων και έρευνες χημικής και βιολογικής φύσης.
Μετά το δημοψήφισμα στη Βρετανία για το Brexit, η Γαλλία και η Γερμανία εστίασαν στην ευρωπαϊκή άμυνα ως έναν τρόπο προώθησης της ενσωμάτωσης. Σε αυτό το πλαίσιο συμφωνήθηκε ένα νέο σύμφωνο με άλλες κυβερνήσεις της ΕΕ.
Μετά από μια πιλοτική φάση 90 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας, η Κομισιόν πρότεινε έναν προϋπολογισμό 13 δισ. ευρώ για να μπορούν οι ένοπλες δυνάμεις της ΕΕ να κάνουν σχεδιασμούς και δαπάνες και να πραγματοποιούν αποστολές από κοινού. Περίπου 6,5 δισ. ευρώ προορίζονταν για τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων μεταφοράς, για να μπορούν να μετακινηθούν δυνάμεις ανατολικά, σε περίπτωση σύγκρουσης με τη Ρωσία. Λόγω του χρηματοδοτικού κενού που προέκυψε από την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ φέτος, διαπραγματευτές πέρυσι έκοψαν τα κεφάλαια που προορίζονταν για αυτόν τον σκοπό, προκαλώντας την αντίδραση των χωρών της Βαλτικής.