Οι λαοί προφανώς δεν επιθυμούν τον πόλεμο. Γιατί γνωρίζουν πως σε περίπτωση πολεμικής σύρραξης, κυρίως αυτοί θα είναι που θα πληρώσουν το τίμημα.
Τι γίνεται όμως όταν σου επιτίθενται;
Στην περίπτωση βέβαια που ο πόλεμος είναι αναπότρεπτος, όπως του 1940 στην Ελλάδα ή την Ουκρανία του 2022, όταν δηλαδή μια υπερδύναμη επιχειρεί διά των όπλων να επιβάλει την ισχύ και την κατοχή της στην χώρα σου η απάντηση είναι σχετικά εύκολη: ΟΧΙ ή “c’est la guerre” όπως στην πραγματικότητα απάντησε τότε ο Μεταξάς.
Υπάρχουν όμως και άλλοι πόλεμοι πιο περίπλοκοι και σύνθετοι όπου οι ρόλοι του επιτιθέμενου και αμυνόμενου δεν είναι σαφώς διακριτοί, όπως αυτός που διεξάγεται σήμερα στο Ισραήλ και στην Λωρίδα της Γάζας. Πόλεμος που ευτυχώς προς ώρας δεν έχει επεκταθεί και δεν έχει κτυπήσει την πόρτα μας.
Μας αναγκάζει όμως λόγω γειτνίασης (όπως και στην περίπτωση της Ουκρανίας εξάλλου), πέραν των ευχολογίων για κατάπαυση του πυρός, να πάρουμε ως χώρα “θέση”, να επιλέξουμε -σε διπλωματικό πεδίο- στρατόπεδο.
Δύο κριτήρια θεωρώ πολύ σοβαρά για την στάση της Ελλάδας απέναντι σε αυτόν τον πόλεμο.
Το πρώτο γεωπολιτικό:
Σε προχθεσινή μαζική συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, αναφερόμενος στον πόλεμο στην Γάζα μίλησε για απώλεια των οθωμανικών πάλαι ποτέ εδαφών εξισώνοντας πόλεις της Ελλάδας, των Σκοπίων, της Συρίας, του Ιράκ και της Παλαιστίνης με τουρκικές πόλεις που ισχυρίστηκε ότι είχαν αφαιρεθεί “βίαια” από την Τουρκία. “Πριν από έναν αιώνα, γι’ αυτό το έθνος και αυτή τη χώρα η Γάζα ήταν αυτό που είναι τα Άδανα. Ακριβώς όπως η Αδριανούπολη είναι για τα Σκόπια, οι Σαράντα Εκκλησιές για την Θεσσαλονίκη, η Μαρντίν για την Μοσούλη και το Γκαζιαντέπ για το Χαλέπι, η Γάζα ήταν αναπόσπαστο μέρος της επικράτειας της πατρίδας μας”, είπε συγκεκριμένα, εκθέτοντας πέραν πάσης αμφιβολίας τους στόχους της σημερινής Τουρκίας και την αναπόδραστη εμπλοκή της στην σύρραξη, στο πλευρό της Χαμάς.
Και μόνο αυτή η δήλωση-τοποθέτηση θα αρκούσε για την Ελλάδα προκειμένου να μην συνταχθεί (διπλωματικά έστω) στο πλευρό του ισλαμικού κόσμου, ηγέτιδα δύναμη του οποίου προβάλει σήμερα η Τουρκία.
Αποδείχνει επιπλέον την στόχευση του Ερντογάν προς γενικότερη ανάφλεξη προκειμένου να επωφεληθεί όσο το δυνατόν περισσότερα (ο λύκος στην αντάρα χαίρεται).
Υπάρχει όμως και ένα δεύτερο κριτήριο περισσότερο ίσως συναισθηματικό αλλά και βιωματικό για τον ελληνικό λαό:
Το πιο συγκλονιστικό ρεπορτάζ που παρακολουθήσαμε από τον πόλεμο που συνεχίζεται ανηλεώς στην Λωρίδα της Γάζας ήταν αυτό του Ισραηλινού πατέρα 8χρονης που είχε απαχθεί από τους τρομοκράτες της Χαμάς κατά την εισβολή τους στο κιμπούτς Μπέρι του Ισραήλ.
Ο πατέρας της, Τομ Χαντ, είχε δηλώσει on camera στο CNN με δάκρυα στα μάτια πως αισθάνθηκε ανακουφισμένος (!) μόλις πληροφορήθηκε πως η 8χρονη κόρη του Έμιλυ ήταν νεκρή: “Ήξερα ότι δεν ήταν μόνη, δεν ήταν στη Γάζα, δεν βρισκόταν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, τρομοκρατημένη κάθε λεπτό της κάθε μέρας, πιθανώς για τα επόμενα χρόνια. Οπότε ο θάνατος ήταν μια ευλογία”, ήταν ολόκληρη η δήλωσή του, για να συμπληρώσει πως “σε αυτόν τον τρελό κόσμο, ελπίζω ότι η κόρη μου είναι νεκρή”.
Κάτι από αυτές τις δηλώσεις μου θύμισαν τις Σουλιώτισσες στο Ζάλογγο ή τις Ναουσαίες στην Αραπίτσα που προτίμησαν να χαθούν αυτές και τα παιδιά τους στον γκρεμό ή στα νερά του ποταμού παρά στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων.
Είναι αυτές οι ιστορικές ενθυμήσεις απόλυτο κριτήριο για την στάση που θα πρέπει να έχει κάθε Έλληνας πολίτης απέναντι σε αυτόν τον ανηλεή πόλεμο;
Όχι βέβαια, αλλά είναι απόλυτο κριτήριο για καταδίκη όσων διαδηλώνουν υπέρ των δήθεν Παλαιστινίων, της Χαμάς για να μην κρυβόμαστε, που δεν καταδικάζουν την στοχοποίηση των αμάχων ως πράξη… απελευθέρωσης.
Είναι σωστό και δίκαιο να καταγγέλλεις τον αποκλεισμό που για χρόνια έχει επιβάλλει το Ισραήλ στους Παλαιστινίους, αλλά το ίδιο σωστό και δίκαιο να καταγγέλλεις επίσης την σφαγή τυχαίων θεατών σε ένα φεστιβάλ νεολαίας.
***
Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα “Διάλογος” Τρικάλων, 30 Οκτωβρίου 2023