Ο λόγος των 15 δισ. δολαρίων για τις απειλές Νετανιάχου κατά του Ιράν

Ο λόγος των 15 δισ. δολαρίων για τις απειλές Νετανιάχου κατά του Ιράν
Open Image Modal
Baz Ratner / Reuters

Το Ισραήλ θα ενταχθεί στον συνασπισμό εναντίον του Ιράν εάν προσπαθήσει να κλείσει το στενό του Μπαμπ αλ-Μαντάμπ στην Ερυθρά Θάλασσα, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου.

«Αν το Ιράν προσπαθήσει να αποφράξει το Μπαμπ αλ-Μαντάμπ, θα βρεθεί αντιμέτωπος με έναν διεθνή συνασπισμό, που θα περιλαμβάνει το Ισραήλ και όλα τα όπλα του», προειδοποίησε ο Νετανιάχου στην ομιλία του στην τελετή αποφοίτησης ισραηλινών ναυτικών αξιωματικών.

Τι προκάλεσε όμως την οργή του Νετανιάχου εναντίον του Ιράν, αναρωτιέται σε δημοσίευμά της η Haaretz; Ίσως η απάντηση να βρίσκεται στην παρατήρηση που έγινε από τον υπουργό Άμυνας Avigdor Lieberman στην ίδια τελετή , ο οποίος δήλωσε ότι «πρόσφατα, έχουμε ακούσει να απειλούνται ισραηλινά σκάφη στην Ερυθρά Θάλασσα». Αλλά πρέπει να υπάρχουν και άλλοι λόγοι για το ξέσπασμα του ισραηλινού προέδρου, συνεχίζει το δημοσίευμα.

Τα στενά Μπαμπ αλ-Μαντάμπ είναι σημαντική δίοδος για το διεθνές εμπόριο. Η εναλλακτική οδός, σε περίπτωση που κλείσει, είναι να πλεύσει κανείς γύρω από την αφρικανική ήπειρο. Επίσης ένα μεγάλο μέρος του πετρελαίου που μεταφέρεται από τις χώρες του Κόλπου στην Ευρώπη, περνάει από αυτό το στενό.

Το 1967, η απόφαση της Αιγύπτου να κλείσει κάποια άλλα σημαντικά στενά, τα Στενά του Tiran, ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους ξέσπασε ο πόλεμος των έξι ημερών. 

Εάν το Ισραήλ προσχωρήσει σε διεθνή συνασπισμό εναντίον του Ιράν για τα στενά Μπαμπ αλ-Μαντάμπ, θα συμβεί για πολλούς λόγους - οι ίδιοι όπως το 1967. Το Ισραήλ θέλει να προστατεύσει τα οικονομικά του συμφέροντα στην Ανατολή, κυρίως εκείνα που σχετίζονται με την Κίνα. Έχει συμφέρον να ενταχθεί σε έναν συνασπισμό που προστατεύει την Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία, κίνηση που πιθανώς θα ενισχύσει το γεωπολιτικό status quo του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή και τις σχέσεις του με άλλα κράτη του Κόλπου που φοβούνται το Ιράν.

Από οικονομική άποψη, περίπου 15 δισ. δολάρια σε προϊόντα περνούν από το Μπαμπ αλ-Μαντάμπ κάθε χρόνο, από και προς το Ισραήλ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εθνική στατιστική υπηρεσία, το ναυτιλιακό εμπόριο από την Ασία και την Ωκεανία (Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία) ανήλθε σε 12,3 δισ. δολάρια στις εισαγωγές και 3 δισ. σε εξαγωγές το 2017.

Το συνολικό εμπόριο αγαθών πέρυσι ανήλθε σε 130 δισ. δολάρια, εκ των οποίων 69 δισ. ήταν εισαγωγές και 61 δισ. εξαγωγές.

Για το Ισραήλ, το 18% όλων των εισαγωγών και το 5% όλων των εξαγωγών περνάει από τα στενά του Μπαμπ αλ-Μαντάμπ. Εισάγει περισσότερα εμπορεύματα που μεταφέρονται μέσω της ναυτιλίας από την Κίνα (15,5% όλων των εισαγωγών) από ό,τι από τη Γερμανία (7,2%), τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Τουρκία. Όσον αφορά τις εξαγωγές, το Ισραήλ κινείται πολύ περισσότερο στις Ηνωμένες Πολιτείες (19,4% όλων των εξαγωγών), στην Ολλανδία και στην Τουρκία, παρά στην Κίνα (4,8%).

Το εμπόριο μεταξύ Ισραήλ και Κίνας αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, ξεπερνώντας τις εξαγωγές από τις ΗΠΑ, λένε οι ειδικοί. Το Ισραήλ αγοράζει κυρίως μηχανήματα και ηλεκτρονικό εξοπλισμό, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, μέταλλα και χημικά από την Κίνα. Οι εξαγωγές στην Κίνα περιλαμβάνουν χημικά και αποστάγματα πετρελαίου.

Το Ισραήλ έχει επίσης εμπορικές σχέσεις με τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και την Αυστραλία, αλλά το κλείσιμο του Μπαμπ αλ-Μαντάμπ θα βλάψει κυρίως τις αυξανόμενες εισαγωγές του Ισραήλ από την Κίνα και γενικά την εισαγωγή αυτοκινήτων από την Ανατολή. Εκτιμάται δε ότι οι εντάσεις για το θέμα του Μπαμπ αλ-Μαντάμπ, θα αυξήσουν και την ναυτιλιακή ασφάλιση, γεγονός που με τη σειρά του θα προκαλέσει αύξηση των τιμών των προϊόντων.

Ένα ακραίο σενάριο προβλέπει πόλεμο στην περιοχή εάν το Ιραν αποφασίσει να κλείσει τα στενά. Η Haaretz ωστόσο δεν θεωρεί πιθανό ένα τέτοιο σενάριο. Κυρίως γιατί το Ιράν χρειάζεται αυτή τη στιγμή ξένες επενδύσεις. Και σε καμία περίπτωση δεν συμφέρει τη χώρα να αναζωπυρώσει την ένταση και να δει τη συμμαχία που διαμορφώνεται εναντίον της να μεγαλώνει.