Ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ εξέφρασε την προθυμία του να μιλήσει με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αφού ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προέτρεψε το Πεκίνο να επαναφέρει στο δρόμο της λογικής τη Ρωσία σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Σε συνομιλίες που παρακολουθήθηκαν στενά, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Μακρόν συναντήθηκαν με τον Σι στο Πεκίνο. Ο Μακρόν είπε ότι η Δύση πρέπει να πείσει την Κίνα να συμβάλει στον τερματισμό της κρίσης και να αποτρέψει «σπειροειδείς» εντάσεις που θα μπορούσαν να χωρίσουν τις παγκόσμιες δυνάμεις σε αντιμαχόμενα μπλοκ.
Ο Σι, ο οποίος προσπαθεί να φέρει την Κίνα σε ρόλο μεσολαβητή στην σύγκρουση, την οποία ωστόσο η Δύση θεωρεί ότι ευνοεί τη Ρωσία, απάντησε λέγοντας ότι ελπίζει ότι η Μόσχα και το Κίεβο να διεξαγάγουν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό.
«Ήταν ενδιαφέρον να ακούσουμε ότι ο πρόεδρος Σι επανέλαβε την προθυμία του να μιλήσει» στον Ζελένσκι, είπε η Φον ντερ Λάιεν. Ο Σι είπε ότι μια συνομιλία μπορεί να γίνει όταν «οι συνθήκες και ο χρόνος είναι κατάλληλες».
Ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι έχει επανειλημμένα ζητήσει από τον Σι να τον συναντήσει, ακόμη και μετά την επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη στον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα τον περασμένο μήνα. Γαλλική διπλωματική πηγή είπε στο Reuters ότι ο Σι ήταν «έτοιμος» να τηλεφωνήσει στον Ζελένσκι.
«Η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία έχει προκαλέσει πλήγμα στη (διεθνή) σταθερότητα», είπε ο Μακρόν στον Σι, στεκόμενος στο πλευρό του Κινέζου προέδρου έξω από τη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού κατά την έναρξη της διμερούς συνάντησής τους.
«Ξέρω ότι μπορώ να βασιστώ σε εσάς για να επαναφέρετε τη Ρωσία στη λογική και όλους πίσω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Η Κίνα έχει προτείνει ένα ειρηνευτικό σχέδιο 12 σημείων για την κρίση στην Ουκρανία που καλεί και τις δύο πλευρές να συμφωνήσουν σε μια σταδιακή αποκλιμάκωση που θα οδηγήσει σε συνολική κατάπαυση του πυρός.
Το σχέδιο έχει απορριφθεί σε μεγάλο βαθμό από τη Δύση λόγω της άρνησης της Κίνας να καταδικάσει τη Ρωσία για εισβολή στh γείτονά της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ είπαν ότι η Κίνα εξετάζει το ενδεχόμενο αποστολής όπλων στη Ρωσία, κάτι που το Πεκίνο διέψευσε.
Η γαλλική διπλωματική πηγή είπε ότι ο Μακρόν προέτρεψε τον Σι να μην παρέχει όπλα στη Ρωσία και ότι ο Σι απάντησε ότι αυτός δεν είναι ένας πόλεμος που θα εμπλακεί το Πεκίνο.
Σε σχόλια μετά τη συνάντηση Μακρόν-Σι, η οποία διήρκεσε 1,5 ώρα, ο Σι κάλεσε την Ουκρανία και τη Ρωσία να βρουν μια πολιτική λύση στον πόλεμο.
Η Κίνα ήταν έτοιμη να συνεργαστεί με τη Γαλλία για την επίτευξη ενός τερματισμού των μαχών μέσω διαπραγματεύσεων, είπε η γαλλική πηγή.
Ωστόσο, περισσότερο από ένα χρόνο μετά τη σύγκρουση που έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ζωές, υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ότι είτε η Ρωσία είτε η Ουκρανία επιθυμούν να διαπραγματευτούν.
Σι: «Δεν πρέπει να διεξαχθεί πυρηνικός πόλεμος»
Η Γαλλία είπε ότι οι συζητήσεις μεταξύ των ηγετών ήταν ”ειλικρινείς και εποικοδομητικές”, ενώ η Κίνα τις χαρακτήρισε ”φιλικές” και ”σε βάθος”.
Ο Μακρόν ζήτησε επίσης από τον Σι να πιέσει τη Ρωσία να συμμορφωθεί με τους διεθνείς κανόνες για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. Ο Πούτιν είπε ότι θα τοποθετήσει πυρηνικά όπλα στη γειτονική Λευκορωσία.
Ο Σι είπε ότι όλες οι χώρες θα πρέπει να σεβαστούν τις δεσμεύσεις για τη μη χρήση πυρηνικών όπλων και ότι «δεν πρέπει να διεξαχθεί πυρηνικός πόλεμος», χωρίς να αναφερθεί στη Ρωσία. Κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να «απέχει από κάθε ενέργεια που θα οδηγούσε σε περαιτέρω επιδείνωση της κρίσης ή ακόμη και στον ανεξέλεγκτη κλιμάκωσή της».
Η επίσκεψη των ηγετών της ΕΕ στην Κίνα έρχεται μετά από χρόνια επιδείνωσης των σχέσεων με το Πεκίνο για ζητήματα όπως οι κατηγορίες για καταπάτηση δικαιωμάτων στην Σιντζιάνγκ, ένα προβληματικό επενδυτικό σύμφωνο και την απροθυμία της Κίνας να καταδικάσει τη Ρωσία για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν το Πεκίνο για καταχρήσεις κατά των Ουιγούρων, μιας κυρίως μουσουλμανικής εθνικής μειονότητας που αριθμεί περίπου 10 εκατομμύρια στο Σιντζιάνγκ, συμπεριλαμβανομένης της μαζικής χρήσης καταναγκαστικής εργασίας σε στρατόπεδα εγκλεισμού.
Η Φον ντερ Λάειν χαρακτήρισε την κατάσταση στην Σιντζιάνγκ «ιδιαίτερα ανησυχητική».
Ωστόσο, απευθυνόμενος στον Τύπο μετά την άφιξή του την Τετάρτη, ο Μακρόν είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να αντισταθεί στη μείωση των εμπορικών και διπλωματικών σχέσεων με την Κίνα και να απορρίψει αυτό που ορισμένοι θεωρούν μια «αναπόφευκτη κλιμάκωση» της έντασης μεταξύ Κίνας και Δύσης.
Ο Μακρόν συναντήθηκε επίσης με τον πρωθυπουργό Λι Κιάνγκ πριν συναντηθεί με τον Σι και παρακολούθησε μια περίτεχνη τελετή στη Μεγάλη Αίθουσα, όπου οι δύο ηγέτες παρακολούθησαν έναν χαιρετισμό με 21 όπλα και περπάτησαν δίπλα-δίπλα σε ένα κόκκινο χαλί καθώς μια μπάντα πνευστών έπαιζε τους εθνικούς τους ύμνους των δύο χωρών.
Ο Μακρόν έδωσε και τα δύο χέρια στον Σι κατά τη διάρκεια μιας μακράς χειραψίας. Στη συνέχεια έδωσε στον Κινέζο ηγέτη ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη καθώς περπατούσαν για να χαιρετίσουν τα μέλη της κυβέρνησης.
Η Φον ντερ Λάιεν, στο πρώτο της ταξίδι στην Κίνα από την ανάληψη των καθηκόντων της ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2019, είχε τριμερείς συνομιλίες με τον Μακρόν και τον Σι το βράδυ της Πέμπτης.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, η οποία συνάντησε επίσης τον Λι Κιάνγκ, πήρε λίγο πιο αυστηρό τόνο στα σχόλια μετά τις συναντήσεις της. Λίγες μέρες πριν από την επίσκεψή της είπε ότι η Ευρώπη πρέπει να ελαχιστοποιήσει τους διπλωματικούς και οικονομικούς κινδύνους που προκύπτουν από την σκλήρυνση της στάσης της Κίνας.
Από την πλευρά της, η Κίνα είναι πρόθυμη να διασφαλίσει ότι η Ευρώπη δεν θα ακολουθήσει αυτό που θεωρεί ως προσπάθειες υπό την ηγεσία των ΗΠΑ να συγκρατηθεί η άνοδός της.
Εμπορικές συμφωνίες για αεροπλάνα και πυρηνικά
Ο Μακρόν, που ταξιδεύει με μια επιχειρηματική αντιπροσωπεία 50 ατόμων, συμπεριλαμβανομένης της Airbus, της LVMH και της εταιρείας παραγωγής πυρηνικής ενέργειας EDF, βρίσκεται επίσης στην Κίνα αναζητώντας οικονομικές συμφωνίες.
Η Airbus υπέγραψε συμφωνίες την Πέμπτη για να ανοίξει μια νέα γραμμή παραγωγής στην Κίνα, διπλασιάζοντας την αγοραστική της ικανότητα στη δεύτερη μεγαλύτερη αεροπορική αγορά στον κόσμο και έλαβε το τελευταίο πράσινο φως σε ορισμένες παραγγελίες τζετ που είχαν ανακοινωθεί προηγουμένως.
Το παλάτι των Ηλυσίων ανέφερε ότι η γαλλική κρατική εταιρεία κοινής ωφελείας EDF και η κινεζική εταιρεία κοινής ωφελείας CGN, αμφότερες μεγάλες επιχειρήσεις εκμετάλλευσης πυρηνικών σταθμών, υπέγραψαν συμφωνία για την ανανέωση μιας μακροχρόνιας συνεργασίας. Υπογράφηκαν επίσης συμφωνίες μεταξύ της EDF και της China Energy Investment Corporation για υπεράκτια αιολικά έργα.