Καθώς ο χρόνος κυλά αντίστροφα για την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Αθήνα προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια. Από την πιθανότητα να επιδιώξει η τουρκική πλευρά μία «ρεβάνς» μετά τον αιφνιδιασμό που πέτυχε ο Νίκος Δένδιας επισκεπτόμενος τον ομόλογό του στις 16 Απριλίου, μέχρι την «αισιόδοξη» θεωρία, ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν θα επιθυμούσε νέα ένταση επειδή αισθάνεται ήδη απομονωμένος από την Ευρώπη και την Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα μετά την εκλογή του Τζο Μπάιντεν.
Η σεναριολογία δεν βασίζεται σε πραγματική πληροφόρηση σχετικά με τις προθέσεις της Άγκυρας. Βασίζεται σε υποθέσεις και εκτιμήσεις. Ωστόσο, η μέχρι σήμερα εμπειρία μας διδάσκει ότι μάλλον είναι αφελές να γίνονται προβλέψεις σε ανάλογες περιπτώσεις. Αν και είναι ακριβές, ότι ο Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται προ μεγάλων διλημμάτων αυτή την περίοδο, που συνδέονται και με το προσωπικό του πολιτικό μέλλον, γενικά έχει αποδείξει πολλές φορές ότι δεν είναι προβλέψιμος και δεν σκέπτεται συμβατικά.
Τα έλεγε στον Μισέλ για να ακούει ο Ερντογάν
«Με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συζητήσαμε και για τις εξωτερικές μας σχέσεις» είπε το πρωί της Παρασκευής (28 Μαϊου) ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που υποδέχθηκε τον Σαρλ Μισέλ στο Μαξίμου. «Υπογράμμισα την καθοριστική συμμετοχή της πατρίδας μας για τη σταθερότητα ενός χώρου που είναι ζωτικός για τα συμφέροντα της Ένωσης συνολικά. Όπως γνωρίζεις φίλε Σαρλ, η χώρα μας υπήρξε η πρώτη από το νότο που έγινε δεκτή στην κοινότητα. Και οι δύο προεδρίες που άσκησε ταυτίστηκαν με διευρύνσεις. Δεν είναι μόνο συνειδητή επιλογή μας αλλά και μια ιστορική αποστολή συμβαδίζοντας πάντα με την επέκταση ευρωπαϊκού κεκτημένου».
Η ουσία είναι ότι ο Κυρ.Μητσοτάκης βρήκε την ευκαιρία παρουσία του Σαρλ Μισέλ, ώστε να «υπενθυμίζει» στον Ερντογάν, ότι εδώ και πολύ καιρό η Ελλάδα συμπορεύεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου. Μέσα από δύο φράσεις που είπε στις κοινές δηλώσεις με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Έλληνας πρωθυπουργός είναι σαφές ότι θέλησε να στείλει ένα μήνυμα, με τη βεβαιότητα ότι η τουρκική πλευρά παρακολουθεί προσεκτικά αυτές τις ώρες: «Ο μόνος τρόπος να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με την Άγκυρα είναι να τερματιστούν οι προκλήσεις, οι παράνομες κινήσεις και η επιθετική ρητορική. Αυτό είναι το κλίμα που θα οδηγήσει σε ένα διάλογο για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών».
Το μήνυμα είναι διπλό: Από τη μία πλευρά παραπέμπει στην ανάγκη να σταματήσει να προκαλεί η Τουρκία - κάτι που ζητούν σταθερά, από κοινού Αθήνα και Βρυξέλλες εδώ και πολλούς μήνες - και από την άλλη μία «χαραμάδα» για διάλογο επί του ζητήματος της ΑΟΖ, εάν και εφόσον όμως η Άγκυρα συμπεριφερθεί ως κανονικός γείτονας.
«Η κοινοτική συμπαράσταση προς την Ελλάδα και την Κύπρο δεν αποτελεί μόνο αυτονόητη έκφραση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, αλλά και ρητή αναγνώριση ότι στο πεδίο αυτό δοκιμάζονται τα στρατηγικά και γεωπολιτικά συμφέροντας της ΕΕ» τόνισε συνεχίζοντας τις δηλώσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Μηνύματα για ευρωπαϊκά σύνορα, Λευκορωσία και Λιβύη
Πρακτικά, η επίσκεψη του Σαρλ Μισέλ την συγκεκριμένη χρονική στιγμή, έγινε προσπάθεια να αξιοποιηθεί από την ελληνική πλευρά ως μία πολύ ισχυρή ένδειξη για την στενή συνεργασία και διαρκή συνεννόηση με τους Ευρωπαίους εταίρους σε σχέση με όλα όσα συμβαίνουν στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, προκειμένου να αντιληφθεί η Άγκυρα ότι οφείλει να υπολογίζει αυτό τον παράγοντα.
«Κοινή είναι και η οπτική μας για τη Λιβύη. Θα πρέπει να εκλείψουν οι εξωτερικές παρεμβάσεις τρίτων», συμπλήρωσε στην συνέχεια ο Κυρ.Μητσοτάκης, επαναλαμβάνοντας την ελληνική και ευρωπαϊκή θέση, ενώ αναφερόμενος στην Λευκορωσία, σημείωσε πως «ο κρατικός αυταρχισμός δεν έχει θέση στην ήπειρό μας».
Κλείνοντας τις δηλώσεις του ο πρωθυπουργός στη συνέντευξη που ακολούθησε μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έκανε και αναφορά στα γεγονότα του Έβρου και στην ενεργό στήριξη που έλαβε η Αθήνα όταν εκδηλώθηκε απόπειρα εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού από μέρους της Άγκυρας: «Την τελευταία φορά που ο φίλος Σαρλ Μισέλ βρέθηκε στην Ελλάδα ήταν σε μια δύσκολη συγκυρία όταν μαζί επισκεφτήκαμε τον Έβρο, τα σύνορα Ελλάδος και Τουρκίας που αποτελούν σύνορα με τη ΕΕ. Τόνισα πόσο σημαντική ήταν η παρουσία του για να στείλουμε μήνυμα ότι η χώρα έχει υποχρέωση να φυλάει τα σύνορά της που είναι και ευρωπαϊκά σύνορα και εκφράσουμε την απόρριψή μας απέναντι σε πολιτικές που εργαλειοποιούν πρόσφυγες, μετανάστες και τους κάνουν πιόνια. Αυτές οι πρακτικές δεν μπορεί και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνουν ανεκτές».