Η ταχεία επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία στο Αφγανιστάν έχει πυροδοτήσει νέους φόβους σχετικά με την ακραία ερμηνεία του νόμου της Σαρία από τους αδίστακτους ισλαμιστές μαχητές που θα μπορούσε να περιορίσει περαιτέρω τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών.
Οι Αφγανοί προσπαθούν να φύγουν από τη χώρα με κάθε κόστος, όπως αποτυπώθηκε και στις σοκαριστικές σκηνές που καταγράφηκαν στο κεντρικό αεροδρόμιο της Καμπούλ, λόγω του τρόμου τους για την επόμενη ημέρα στη χώρα υπό το νέο καθεστώς.
Πολλοί άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τους Ταλιμπάν και φοβούνται ότι η κυριαρχία τους θα είναι βίαιη και καταπιεστική.
Αλλά σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη, ένας εκπρόσωπος των Ταλιμπάν είπε ότι η ομάδα είναι τώρα προσηλωμένη στα δικαιώματα των γυναικών στο πλαίσιο της Σαρία - ένας θρησκευτικός νόμος που αποτελεί μέρος της ισλαμικής παράδοσης.
Τι είναι ο νόμος της Σαρία
Ο νόμος της Σαρία είναι το νομικό σύστημα του Ισλάμ - το οποίο βασίζεται στο Κοράνι και τις αποφάσεις των μελετητών του - και λειτουργεί ως κώδικας δεοντολογίας, τον οποίο πρέπει να τηρούν οι σύγχρονοι Μουσουλμάνοι, διασφαλίζοντας ότι τηρούν τις επιθυμίες του Θεού σε όλους τους τομείς της ζωής - από την καθημερινότητα έως τις προσωπικές πεποιθήσεις.
Στα αραβικά, η Σαρία σημαίνει «ο τρόπος» και δεν αναφέρεται σε ένα δίκαιο.
Ο νόμος της Σαρία βασίζεται βασικά σε διδασκαλίες από το Κοράνι και τη Σούννα - τις ρήσεις, τις διδασκαλίες και τις πρακτικές του Προφήτη Μωάμεθ.
Πηγάζει επίσης από την Ijma’a, την επικρατούσα άποψη των μουσουλμάνων μελετητών, καθώς και το Qiyas (σ.σ. η διαδικασία της αναγωγικής αναλογίας στην οποία οι διδασκαλίες συγκρίνονται και αντιπαρατίθενται με αυτές του Κορανίου, προκειμένου να εφαρμοστεί μια γνωστή διαταγή σε μια νέα περίσταση και να δημιουργηθεί μια νέα διαταγή).
Αλλά ο νόμος της Σαρία μπορεί να επηρεάσει κάθε πτυχή της ζωής των Μουσουλμάνων, ανάλογα με το πόσο αυστηρά τηρείται.
«Υπάρχουν τόσες πολλές διαφορετικές ερμηνείες για το τι σημαίνει στην πραγματικότητα η Σαρία, έτσι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ενσωματωθεί στα πολιτικά συστήματα σχετικά εύκολα», σύμφωνα με τον Στίβεν Κούκ από το Συμβούλιο των Εξωτερικών Υποθέσεων.
Ορισμένες ερμηνείες του νόμου της Σαρία χρησιμοποιούνται για να δικαιολογήσουν σκληρές τιμωρίες, συμπεριλαμβανομένου του ακρωτηριασμού και του λιθοβολισμού, καθώς και της άνισης μεταχείρισης των γυναικών ως προς την κληρονομιά, το ντύσιμο και την ανεξαρτησία.
Ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύεται και εφαρμόζεται μπορεί να διαφέρει μεταξύ των μουσουλμανικών κρατών - με τα εγκλήματα να εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες:
Τα αδικήματα Tazir είναι τα λιγότερο σοβαρά και εναπόκεινται στη διακριτική ευχέρεια ενός δικαστή.
Στα εγκλήματα Qisas ο δράστης υπόκειται στην ίδια δοκιμασία με το θύμα.
Το Hudud είναι το πιο σοβαρό είδος αδικήματος και θεωρείται έγκλημα κατά του Θεού.
Στα εγκλήματα Hudud συμπεριλαμβάνονται η κλοπή, η ληστεία σε αυτοκινητόδρομο, η απιστία και η κατανάλωση αλκοόλ. Μεταξύ των ποινών που επιβάλλονται για αυτά είναι ακρωτηριασμοί χεριών και ποδιών, μαστίγωμα ή ακόμη και θάνατος - αλλά σπάνια επιβάλλονται αυστηρές ποινές λόγω των αδιάσειστων αποδείξεων που απαιτούνται.
«Στην πραγματικότητα, οι περισσότερες μουσουλμανικές χώρες δεν χρησιμοποιούν παραδοσιακές κλασικές ισλαμικές τιμωρίες», λέει ο Αλί Μαζρούι του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Πολιτιστικών Σπουδών.
Παραδείγματα αδικημάτων Tazir είναι οι κλοπές μεταξύ συγγενών ή η απόπειρα αλλά ανεπιτυχής ληστεία, καθώς και η ψευδής μαρτυρίας ή ο δανεισμός χρημάτων.
Το Qisas είναι ο ισλαμικός όρος που ερμηνεύεται ως «οφθαλμός αντί οφθαλμού». Σε περίπτωση δολοφονίας, δίνει το δικαίωμα για καταδίκη σε θάνατο του δράστη, εάν το δικαστήριο την εγκρίνει.
Η μετάφραση της Σαρία από τους Ταλιμπάν
Οι Ταλιμπάν καταδικάστηκαν διεθνώς για την επιβολή μιας αυστηρής και ακραίας εκδοχής του νόμου της Σαρία κατά τη διακυβέρνησή τους από το 1996 έως το 2001, η οποία περιελάμβανε τιμωρίες όπως δημόσιους λιθοβολισμούς, μαστιγώματα και απαγχονισμούς.
Η σκληρή ομάδα των μαχητών απαγόρευσε επίσης τη μουσική και τα μουσικά όργανα, με εξαίρεση το νταφ (σ.σ. ένα είδος τυμπάνου), έκοβε τα χέρια των κλεφτών και λιθοβολούσε όσους απατούσαν τους/τις συζύγους τους.
Μαζί με τους συμμάχους τους, οι Ταλιμπάν διέπραξαν σφαγές εναντίον Αφγανών πολιτών, αρνήθηκαν την προμήθεια τροφίμων του ΟΗΕ σε 160.000 ανθρώπους που λιμοκτονούσαν και άσκησαν μια πολιτική «καμένης γης» - έκαψαν τεράστιες περιοχές εύφορης γης και κατέστρεψαν δεκάδες χιλιάδες σπίτια.
Υπό την κυριαρχία τους, οι γυναίκες τέθηκαν ουσιαστικά σε κατ ’οίκον περιορισμό καθώς δεν τους επιτρεπόταν να εργαστούν ή να λαμβάνουν εκπαίδευση.
Οι γυναίκες και τα κορίτσια από την ηλικία των οκτώ ετών έπρεπε να φορούν μπούρκα και έπρεπε να συνοδεύονται από έναν άντρα συγγενή εάν ήθελαν να βγουν από το σπίτι τους.
Τα παπούτσια με ψηλά τακούνια απαγορεύονταν ώστε να μην διεγείρονται οι άνδρες, τα σπίτια με παράθυρα στο έδαφος και τον πρώτο όροφο έπρεπε να καλυφτούν με μπογιά ενώ οι γυναίκες απαγορεύονταν επίσης να βγαίνουν στα μπαλκόνια τους.
Δεν επιτρεπόταν η φωτογράφηση, η κινηματογράφηση ή η προβολή εικόνων γυναικών σε εφημερίδες, βιβλία, καταστήματα ή στο σπίτι, άλλαξαν τα ονόματα «γυνακείων» τοπωνυμίων και απαγορεύτηκε στις γυναίκες να εμφανίζονται στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση ή σε δημόσιες συγκεντρώσεις.
Οι γυναίκες που δεν υπάκουαν στους κανόνες, ακόμη και αν δεν είχαν άνδρες συγγενείς για να βγουν έξω, μαστιγώνονταν στο δρόμο ή στα γήπεδα και τα δημαρχεία.
Επίσης, έκοβαν τις άκρες του αντίχειρά τους αν φορούσαν βερνίκι νυχιών και τις λιθοβολούσαν μέχρι θανάτου εάν αρνούνταν να δηλώσουν πίστη στους Ταλιμπάν.
Οποιος παραβίαζε τους κανόνες μπορούσε να υποστεί ταπείνωση, δημόσιο ξυλοδαρμό από τη θρησκευτική αστυνομία των Ταλιμπάν ή να εκτελεστεί.
Οι φόβοι των Αφγανών γυναικών είναι «πραγματικοί»
Οι Ταλιμπάν προσπάθησαν να παρουσιαστούν ως μια πιο μετριοπαθής δύναμη τα τελευταία χρόνια.
Υποσχέθηκαν ότι θα σεβαστούν τα δικαιώματα των γυναικών, θα συγχωρήσουν εκείνους που πολέμησαν εναντίον τους και δεν επιτρέψουν το Αφγανιστάν να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τρομοκρατικές επιθέσεις.
Οπως δήλωσαν, «θέλουμε ο κόσμος να μας εμπιστευτεί» και δεν επιδιώκουν, κατά τα λεγόμενά τους, εκδίκηση μετά την ανάκτηση του ελέγχου της χώρας.
Ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Σουχαί Σαχίν, ισχυρίστηκε ότι οι γυναίκες στο Αφγανιστάν θα έχουν το δικαίωμα να εργάζονται και να εκπαιδεύονται μέχρι το πανεπιστημιακό επίπεδο.
Ερωτηθείς αν οι Ταλιμπάν υπόσχονται να σεβαστούν τις ελευθερίες των γυναικών, είπε: «Φυσικά... είμαστε προσηλωμένοι στα δικαιώματα των γυναικών, στην εκπαίδευση, στην εργασία και στην ελευθερία του λόγου, υπό το φως των ισλαμικών μας κανόνων».
Αλλά πολλοί Αφγανοί και ειδικοί είναι δύσπιστοι απέναντι σε αυτές τις υποσχέσεις.
Η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών, Μαλάλα Γιουσαφζάι, λέει ότι εκατομμύρια Αφγανές γυναίκες και κορίτσια έλαβαν εκπαίδευση τα τελευταία 20 χρόνια - αλλά το μέλλον που τους είχαν υποσχεθεί είναι «επικίνδυνα κοντά στην ολίσθηση».
Η Γιουσαφζάι, η οποία πυροβολήθηκε στο κεφάλι από τους Ταλιμπάν στο Πακιστάν το 2015, έγραψε σε ένα blog για τους New York Times: «Οπως πολλές γυναίκες, φοβάμαι για τις Αφγανές αδελφές μου». Δεδομένης της ιστορίας των Ταλιμπάν με τη «βίαιη καταστολή» των δικαιωμάτων των γυναικών, είπε ότι οι φόβοι των Αφγανών είναι «πραγματικοί».
Η Σόφι Γουόκερ, ιδρύτρια του Κόμματος Ισότητας των Γυναικών στη Μεγάλη Βρετανία, δήλωσε: «Είναι σαφές ότι τα δικαιώματα των γυναικών εξαλείφονται. Οι γυναίκες έχουν εξαφανιστεί από τη δημόσια ζωή και αυτό είναι πραγματικά πολύ ανησυχητικό».
Πηγή: Skynews.