Ο Τραμπ μαζί με τη διακήρυξη εκτάκτου ανάγκης των ΗΠΑ, επικαλέστηκε και μια σειρά έκτακτων και σπάνιων χρησιμοποιούμενων ρυθμίσεων για να παρακάμψει τυχόν βέτο του Κογκρέσου.
Οι Δημοκρατικοί αγανακτούν με την απόφαση του πλανητάρχη και σκέφτονται ότι υπάρχουν δυο διέξοδοι για να βάλουν φρένο στα όνειρα του. Το Κογκρέσο και η δικαιοσύνη. Τι μπορεί να συμβεί, όμως, αναλυτικότερα;
Μπορεί το Κογκρέσο να σταματήσει τον Τραμπ;
Όχι, το Κογκρέσο δεν έχει τη δύναμη να σταματήσει τον πρόεδρο να κηρύξει τις ΗΠΑ σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Υπάρχει, όμως, ένα παραθυράκι.
Σύμφωνα με το νόμο εθνικής έκτακτης ανάγκης , το Σώμα και η Γερουσία μπορούν να υιοθετήσουν το λεγόμενο «κοινό ψήφισμα τερματισμού», σύμφωνα με το οποίο μπορούν να βάλουν τέλος στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης, εάν πιστεύουν ότι ο πρόεδρος ενεργεί ανεύθυνα ή η εκάτοτε απειλή έχει εξανεμιστεί. Ο εκπρόσωπος Χοακίν Καστρό, Δημοκρατικός του Τέξας και ο επικεφαλής της ισπανικής συνέλευσης του Κογκρέσου, δήλωσε αργά την Πέμπτη ότι ήταν έτοιμοι να υπερασπιστούν ένα τέτοιο ψήφισμα εάν ο πρόεδρος όντως προβεί σε τέτοια ενέργεια. Με πλειοψηφία στην αίθουσα, οι Δημοκρατικοί πιθανότατα θα το περάσουν.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το νόμο, εάν ένα από τα δύο σώματα ψηφίσει ένα τέτοιο ψήφισμα, το άλλο πρέπει να το φέρει σε ψηφοφορία εντός 18 ημερών. Αν και οι Δημοκρατικοί δεν πλειοψηφούν στη Γερουσία, θα χρειαστούν μόνο μια χούφτα Ρεπουμπλικάνων για να περάσουν το ψήφισμα και να το στείλουν στο γραφείο του Τραμπ. Είναι εύκολο να φανταστούμε ότι μισή ντουζίνα ή περισσότεροι Ρεπουμπλικανοί γερουσιαστές θα συμπορευτούν με τους Δημοκρατικούς μόνο και μόνο επειδή ανησυχούν για το εγγύς μέλλον.
Τι θα κάνει ο Τραμπ μετά από αυτό το σενάριο;
Όπως και με κάθε άλλο νομοσχέδιο που έρχεται στο γραφείο του προέδρου, ο Τραμπ μπορεί να ασκήσει βέτο σε ένα κοινό ψήφισμα του Κογκρέσου που τερματίζει την εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, εφόσον δεν έχει υπερψηφιστεί και από το Σώμα και από τη Γερουσία.
Το Κογκρέσο δεν είχε αρχικά την πρόθεση να δίνει τέτοια δυνατότητα στον εκάστοτε πρόεδρο. Η αλλαγή ήρθε το 1983 με το Ανώτατο Δικατήριο. Επειδή χρειάζονται τα δύο τρίτα των δύο σωμάτων για την παράκαμψη ενός βέτο, το έκαναν δυσκολότερο για το Κογκρέσο να σταματά διακηρύξεις προέδρων.
Πόσο ισχυρή είναι η αντίθεση σε μια δήλωση στο Σώμα και τη Γερουσία;
Αυτό είναι το κρίσιμο ζήτημα. Περίπου έξι Ρεπουμπλικάνοι εξέφρασαν την αποδοκιμασία τους για την απόφαση του προέδρου.
Ωστόσο, δείχνει απίθανο οι Δημοκρατικοί να μπορούν να πάρουν αρκετούς Ρεπουμπλικάνους υποστηρικτές στο Σώμα ή τη Γερουσία για να παρακάμψουν το πιθανό βέτο του Τραμπ. Η καλύτερη περίπτωση για τους αντιπάλους του προέδρου αποτελεί το γεγονός ότι ήδη φαίνονται οι ρωγμές της απόφασής του.
Θα μπορούσαν επίσης να προσπαθήσουν να οικοδομήσουν διμερή στήριξη για νομοθεσία που θα εμπόδιζε τον Τραμπ να αντλήσει χρήματα για το τείχος από κεφάλαια που διατέθηκαν από το Κογκρέσο ως απόθεμα σε περίπτωση καταστροφών.
Θα μπορούσε το Κογκρέσο να ασκήσει αγωγή;
Εδώ οι Δημοκρατικοί φαίνεται να έχουν δύο επιλογές. Το Σώμα θα μπορούσε είτε να υποστηρίξει μια δίκη που αμφισβητεί τη δήλωση έκτακτης ανάγκης είτε να καταθέσει δικιά του πρόταση.
Όλα θα φανούν τις επόμενες ημέρες. Θα γίνουν – και θα γραφτούν – πολλά.
Πηγή: New York Times