Από το 2016 οπότε ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ο ούγγρος πρωθυπουργός δεν είχε καταφέρει να κερδίσει την πολυπόθητη γι′ αυτόν πρόσκληση στον Λευκό Οίκο παρά το επίμονο λόμπινγκ. Ανάλογη πρόσκληση δεν έλαβε ποτέ ούτε επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα, η οποία έχει αποκλείσει εντελώς τον ακροδεξιό Βίκτορ Όρμπαν ο οποίος κυβερνά τη χώρα από το 2010. Πηγαίνοντας δε ακόμη πιο πίσω, όπως επισημαίνουν οι New York Times, κανένας ηγέτης της Ουγγαρίας δεν έχει πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Ουάσινγκτον από το 1998, επί Μπιλ Κλίντον.
Εικοσιένα χρόνια μετά όμως, ένα από τα μέλη του σκληρού ακροδεξιού πυρήνα της Ε.Ε., με την εθνικιστική ρητορική και την σκληρή αντι-μεταναστευτική πολιτική συναντάται με τον Τραμπ του «America First» («Πρώτα η Αμερική») με τον οποίο έχουν φυσικά αρκετά κοινά. Γι αυτό και το διεθνές ενδιαφέρον δεν μπορεί παρά να είναι στραμμένο σε αυτή τη συνάντηση.
Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι φαίνεται να έχουν εκφράσει ανησυχίες για την κίνηση αυτή τονίζοντας πως η Δημοκρατία στην Ουγγαρία «στραγγαλίζεται» από τις πολιτικές που υιοθετεί ο Όρμπαν. Υψηλόβαθμοι ρεπουμπλικάνοι μάλιστα εξέφρασαν τις αντιρρήσεις τους στον ίδιο τον Τραμπ ο οποίος,όπως φαίνεται, δεν έκανε πίσω.
Επισήμως, για τον Λευκό Οίκο, αυτή η συνάντηση σηματοδοτεί μια προσπάθεια του προέδρου να αναθερμανθούν οι σχέσεις με χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Πολλοί βλέπουν σε αυτή την κίνηση μια ακόμη προσπάθεια του αμερικανού προέδρου να σφυρηλατήσει συμμαχίες με ισχυρούς ηγέτες- και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού- οι οποίοι υποσκάπτουν την φιλελεύθερη, καθεστηκυία τάξη. Το γεγονός δε ότι η συνάντηση έρχεται λίγες ημέρες πριν τις Ευρωεκλογές εκτιμάται πως δεν είναι σύμπτωση αφού η διοίκηση Τραμπ δεν μπορεί παρά να αντιλαμβάνεται πως η επίσκεψη Όρμπαν, ενισχύει το προφίλ του παραμονές τις κάλπης ενώ σίγουρα στέλνει ένα πολύ αρνητικό μήνυμα στις Βρυξέλλες. Η συνάντηση δεν μπορεί παρά να ερμηνευτεί ως ένα κλείσιμο του ματιού του Τραμπ προς τις ακροδεξιές δυνάμεις της Ευρώπης.
Υπάρχουν βέβαια και άλλες σκέψεις και για αρκετούς διπλωμάτες στις ΗΠΑ αυτή η ερμηνεία μοιάζει κάπως απλοϊκή. Όπως επισημαίνουν, ο Όρμπαν χρειάστηκε να προσπαθήσει πολύ για να κερδίσει την πολυπόθητη πρόσκληση αφού αν και ήταν ο πρώτος ηγέτης που εξέφρασε ανοιχτά τη στήριξή στην υποψηφιότητα Τραμπ. Δηλώνει επίσης ανοιχτά θαυμαστής του Τραμπ και έφτασε στο σημείο ακόμη και να «κλέψει» το προεκλογικό σύνθημα του προέδρου των ΗΠΑ, μετατρέποντας το «Πρώτα η Αμερική» σε «Πρώτα η Ουγγαρία».
Με την εκτίμηση αυτή συμφωνεί και ο Αντρας Σιμονι, πρώην πρέσβης της Ουγγαρίας στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ και νυν καθηγητής στην Ουάσινγκτον. «Αυτή ιδέα, πως υπάρχει μια ταύτιση μεταξύ Τραμπ και Όρμβαν, είναι χαζή. Ο Όμπραν ήθελε αυτή τη συνάντηση εδώ και 2,5 χρόνια. Είναι ντροπιαστικό γι′ αυτόν».
Όπως αναφέρουν μάλιστα οι New York Times, είναι πολύ πιθανό η συνάντηση να μην σηματοδοτεί κάποια ανταπόδοση της υποστήριξης του Όρμπαν προς τον Τραμπ ή κάποια αναγνώριση των κοινών τους πεποιθήσεων σε μια σειρά θεμάτων.
Μπορεί, όπως τονίζεται, όλα αυτά να είναι απλά το καρότο που κουνάει ο Τραμπ μπροστά στον ούγγρο ηγέτη προκειμένου να τον πείσει να αγοράσει αμερικανικά όπλα και να είναι πιο προσεκτικός και υποστηρικτικός σε πολιτικές που μπορεί να θίγουν τα αμερικανικά συμφέροντα.
Αυτό σημαίνει λιγότερο στενές σχέσεις με τις Ρωσία, η οποία διατηρεί ανησυχητικά στενές σχέσεις με την Ουγγαρία -η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ- ενώ αναμένεται να τεθεί και το θέμα των σχέσεων με την Κίνα με τον Τραμπ να επιμένει πως και η Ουγγαρία θα πρέπει με τη σειρά της να «μπλοκάρει» την κινεζική Huawei.
«Η συνάντηση αυτή αφορά περισσότερο την εξυπηρέτηση των αμερικανικών συμφερόντων σε βάθος χρόνου παρά την επιβράβευση ή μη του Όμπραν», σημειώνει ο Σιμονί.
Γεγονός παραμένει βέβαια πως οι δύο ηγέτες παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τη λειτουργία της Δημοκρατίας, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το μεταναστευτικό ενώ ακόμη και σε επίπεδο ρητορικής και δημόσιας παρουσίας αποπνέουν το προφίλ αυταρχικών ηγετών.
Γι αυτό και οι συμβουλές συνεργατών του Τραμπ αλλά και μελών του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος είναι πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα πρέπει, όπως τονίζει το Politico, να θέσει στον Όρμπαν θέματα που αφορούν την ελευθερία του Τύπου, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, τις διώξεις κατά πολιτικών αντιπάλων, την ενθάρρυνση των ρατσιστικών και αντι-σημιτικών φωνών κ.α. Και βέβαια τονίζουν πως σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει, κατά τις κοινές δηλώσεις τους, να εμφανιστεί ότι στηρίζει άνευ όρων τον Βίκτορ Όρμπαν.
Ο Τραμπ βέβαια έχει αποδείξει πολλές φορές πως ακούει τους συμβούλους ή επιλέγει να ακούσει εκείνους που συμφωνούν με αυτόν. Και όταν δυο ηγέτες σαν αυτούς συναντιούνται, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα το αποτέλεσμα.
Πηγές: The New York Times, Politico, Reuters