Η στρατηγική της χώρας για τον κορωνοϊό απέτυχε, δήλωσε την Πέμπτη ο βασιλιάς της Σουηδίας, χαρακτηρίζοντας το 2020 ως μια «τραγική» χρονιά.
«Νομίζω πως αποτύχαμε. Έχουμε μεγάλο αριθμό θανάτων και αυτό είναι τραγικό», είπε o Κάρολος XVI Γουσταύος, μιλώντας κατά την ετήσια ανασκόπηση της βασιλικής οικογένειας, στον απόηχο και της ευρείας κριτικής που δέχεται η χώρα για τη γενικότερη στρατηγική της στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
«Ο λαός μας έχει υποφέρει σε τεράστιο βαθμό, υπό δύσκολες συνθήκες», είπε ακόμη και αναφέρθηκε στους πολλούς Σουηδούς που δεν κατάφεραν να αποχαιρετήσουν από κοντά τους δικούς τους ανθρώπους. «Είναι μια σκληρή και τραυματική εμπειρία να μην μπορείς να πεις ένα θερμό αντίο», σημείωσε.
Υπενθυμίζεται ότι η Σουηδία, που έχει ακολουθήσει διαφορετική κατεύθυνση από τις περισσότερες χώρες παγκοσμίως, αποφεύγοντας τα σκληρά περιοριστικά μέτρα, μετρά σχεδόν 350.000 κρούσματα και πάνω από 7.800 θανάτους.
Παρά τη σκλήρυνση των μέτρων από τις αρχές τις τελευταίες εβδομάδες, η Σουηδία και η στρατηγική της κατά του κορονοϊού αντιμετωπίζουν και πάλι σοβαρές δυσκολίες εξαιτίας ενός μεγάλου δεύτερου κύματος που η σκανδιναβική αυτή χώρα πίστευε πως θα μπορούσε να αποφύγει.
«Η υπηρεσία δημόσιας υγείας είχε προετοιμάσει το καλοκαίρι τρία σενάρια. Μας προέκυψε το χειρότερο. Όμως αποδεικνύεται πως είναι δύο φορές χειρότερο» απ′ ό,τι φοβόμασταν ότι θα είναι, εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Λαρς Φαλκ, υπεύθυνος της μονάδας εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου Καρολίνσκα της Στοκχόλμης.
«Ακραία πίεση στο σύστημα υγείας»
Πίεση στις μονάδες εντατικής, εκκλήσεις προς όλο το εξειδικευμένο υγειονομικό προσωπικό στη Στοκχόλμη να παράσχει ενισχύσεις, θνητότητα έως και δέκα φορές μεγαλύτερη απ′ ό,τι στους σκανδιναβούς γείτονές της: αυτό το φθινόπωρο, η σουηδική στρατηγική, λιγότερο αυστηρή έναντι της επιδημίας, επαναλαμβάνει τις πολύ μέτριες επιδόσεις που είχε την άνοιξη.
«Δυστυχώς το επίπεδο των μολύνσεων δεν μειώνεται (...) και αυτό είναι πολύ ανησυχητικό», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο υγειονομικός διευθυντής της περιφέρειας της Στοκχόλμης Μπγιορν Έρικσον, κάνοντας λόγο για «ακραία πίεση στο σύστημα υγείας».
Αφού ζήτησε ήδη ενισχύσεις απ′ όλο το εξειδικευένο υγειονομικό προσωπικό, ιδιαίτερα από τις ιδιωτικές κλινικές, ο Έρικσον έδωσε την Τρίτη εντολή να ματαιωθούν στην περιφέρεια της Στοκχόλμης όλες οι μη επείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις.
«Φτάνει πια», είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα. «Δεν αξίζει να πας να πιείς ένα ποτήρι μετά τη δουλειά, να συναντήσεις ανθρώπους έξω από το νοικοκυριό σου, να πας για ψώνια για τα Χριστούγεννα ή να πιείς έναν καφέ: οι συνέπειες είναι τρομερές».
Στην αρχή της εβδομάδας, οι νοσηλείες που συνδέονται με την Covid στη Σουηδία ήταν όσες και κατά την κορύφωση της πανδημίας στις 20 Απριλίου, καθώς νοσηλεύονταν σχεδόν 2.400 ασθενείς ― παρόλο που η αναλογία αυτών που βρίσκονται στις μονάδες εντατικής είναι δύο φορές μικρότερη απ′ ό,τι την άνοιξη, γύρω στο 10%.
Ο αριθμός των νεκρών έφθασε χθες, Τετάρτη, τους 7.802 ―από τους οποίους περισσότεροι από 1.800 από την αρχή Νοεμβρίου― και αυτός των νέων κρουσμάτων βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ, πάνω από τα 6.000 την ημέρα κατά μέσο όρο, σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα.
Καθυστερημένη αυστηροποίηση
Χωρίς μάσκα ούτε κλείσιμο των μπαρ, των εστιατορίων και των καταστημάτων ούτε υποχρεωτική καραντίνα, η Σουηδία ξεχώρισε με μια στρατηγική βασισμένη κυρίως σε «συστάσεις» και πολύ λίγο σε υποχρεωτικά μέτρα.
Μπροστά στη μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων, εκδόθηκαν ωστόσο πολύ αυστηρές συστάσεις ―κυρίως να μην συναντά κανείς παρά μόνον τα πρόσωπα που περιλαμβάνονται στο νοικοκυριό του―, όμως η μη τήρησή τους δεν τιμωρείται.
Αντίθετα από τη διαδεδομένη άποψη, η σκανδιναβική αυτή χώρα ουδέποτε είχε στόχο να επιτύχει συλλογική ανοσία.
Όμως οι υγειονομικοί αξιωματούχοι της θεωρούσαν για καιρό ότι το υψηλό επίπεδο των μολύνσεων την άνοιξη θα της επέτρεπε αναμφίβολα να συγκρατήσει πιο εύκολα μια αναζωπύρωση της επιδημίας μακροπρόθεσμα.
«Πιστεύω ότι θα έχουμε σχετικά χαμηλό επίπεδο μολύνσεων το φθινόπωρο», έλεγε τον Αύγουστο ο επικεφαλής των επιδημιολόγων Άντερς Τέγκνελ.
Οι εξελίξεις φάνηκε για ένα διάστημα να τον δικαιώνουν, όμως το δύτερο κύμα, από το οποίο η Σουηδία πίστευε πως θα μπορούσε να ξεφύγει, ξέσπασε τελικά στη χώρα λίγο αργότερα απ′ ό,τι αλλού στην Ευρώπη.
Το ποσοστό της επιπλέον θνητότητας ξεπέρασε το 10% ήδη τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία, και αναμένεται ότι θα συνεχίσει να επιδεινώνεται.
Παρά τις επικρίσεις που διατύπωσε την Τρίτη μια ανεξάρτητη επιτροπή, ο πρωθυπουργός Στέφαν Λεβέν έχει μέχρι τώρα αρνηθεί να χαρακτηρίσει τη στρατηγική αποτυχημένη.
«Οι περισσότεροι από τους υγειονομικούς ειδικούς δεν είδαν το κύμα μπροστά τους, μιλούσαν για τοπικές εστίες», παραδέχθηκε πάντως σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Aftonbladet.
Η εμπιστοσύνη στις αρχές, παρόλο που εκφράζεται από την πλειονότητα του πληθυσμού, έχει μειωθεί πολύ από τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με μια δημοσκόπηση της Ipsos που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Για τον γιατρό Λαρς Φαλκ, «προχωρήσαμε σε αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων, αλλά πιστεύω πως οφείλουμε να κάνουμε ακόμη περισσότερα», ιδιαίτερα στη διάρκεια της περιόδου των εορτών.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχουν ληφθεί μερικά μέτρα: απαγορεύθηκαν οι συναθροίσεις άνω των οκτώ ατόμων και η πώληση οινοπνευματωδών μετά τις 10 μ.μ. και οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επέστρεψαν στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Η κυβέρνηση έβγαλε από το συρτάρι ένα επείγον νομοσχέδιο που θα επιτρέψει το κλείσιμο κυρίως των καταστημάτων και των εστιατορίων. Ωστόσο δεν προβλέπεται να τεθεί σε ισχύ παρά στα μέσα Μαρτίου.
Όπως και η υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, η Σουηδία βασίζει επίσης πολλές ελπίδες στον εμβολιασμό, τον οποίο ελπίζει να ξεκινήσει στο τέλος Δεκεμβρίου και να μπορεί να τον προτείνει σε όλον τον πληθυσμό της γύρω στα μέσα του 2021.