Εκτός κάποιας δικαστικής έκπληξης, ο Τζο Μπάιντεν είναι ο 46ος Πρόεδρος των ΗΠΑ. Αν και ίσως να μην είναι ο απόλυτος κυρίαρχος στο εσωτερικό της χώρας, καθώς η Γερουσία δύσκολα θα έρθει στους Δημοκρατικούς, ο νέος Πρόεδρος δεν θα έχει πολύ χρόνο προσαρμογής και θα πρέπει πολύ γρήγορα να επικεντρωθεί στο βασικό του στόχο: την επαναφορά των ΗΠΑ σε ηγετική διεθνή θέση.7
Διαβάστε επίσης: H Πενσυλβάνια σφράγισε την ήττα του Τραμπ
Ας δούμε λοιπόν πως, πιθανότατα, θα εξελιχθούν τα πράγματα. Μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, ο Πρόεδρος Μπάιντεν ανεβαίνει στο “Air Force One” σπεύδοντας στις Βρυξέλλες για να συναντήσει τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Πολύ γρήγορα θα συνειδητοποιήσει πως τέσσερα χρόνια απρόβλεπτης και προσωποπαγούς εξωτερικής πολιτικής από τον κ. Τράμπ, συνοδευόμενα από παγκόσμια οικονομική δυσπραγία και γενικότερη επέλαση του λαικισμού, έχουν τραυματήσει το οικοδόμημα της μεταπολεμικής παγκόσμιας τάξης, αφήνοντας Ευρώπη σε κατάσταση δυσπιστίας. Η οριακή επικράτηση του, δε, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς η πιθανότητα νέας μεταστροφής των ΗΠΑ σε 4 χρόνια είναι πιθανή, και τα τραύματα πολύ φρέσκα.
Οι Ευρωπαίοι ήδη χρειάστηκε να επανακαθορίσουν την ταυτότητα τους όταν ξαφνικά είδαν την αποκαθήλωση της εικόνας του Γιάνκη φαντάρου που απελευθέρωνε το Παρίσι και την αντικατάσταση της με αυτήν μιας παραδοσιακής υπερδύναμης που απαιτεί απτά ανταλλάγματα από τους εταίρους της. Γνωρίζουν καλά πως παρά τις προθέσεις του καινούριου Προέδρου, η ηλικία του και η οριακή επικράτηση του καθιστά την εσωτερική πολιτική σκηνή των ΗΠΑ ρευστή και τις όποιες δεσμεύσεις βραχυχρόνιες και επιφανειακές.
Επιπλέον, η πραγματικότητα μιας μακροχρόνιας χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης για τη Δύση, μετά και την επέλαση του Covid-19, θέτουν τις ΗΠΑ σε τροχιά ανταγωνισμού με την Ευρώπη, όχι συνεργασίας. Όταν η Αμερική ανέπτυσσε την οικονομία της 5% το χρόνο, μπορούσε να μοιράζεται κάποια από αυτή την ανάπτυξη με αντάλλαγμα την επιρροή. Όταν όμως μεγαλώνει μόλις κατά 1,5%-2%, τότε η δεν μπορεί πλέον να «αγοράσει» τη θέση στο κεφάλι του τραπεζιού.
Θα ειπωθούν μερικά ωραία λόγια με τους κ.κ. Μακρόν, Μέρκελ και Κόντε, και με το βλέμμα στο μέλλον οι Ευρωπαίοι θα θελήσουν να παραμείνουν κύριοι της μοίρας τους. Ακολουθεί μια γρήγορη συναντήση με τον Μπόρις Τζόνσον, όπου ο κ. Μπάιντεν θα του ζητήσει ένα νέο πλάνο προκειμένου να συνεχιστεί η «ειδική σχέση» με τη Μ. Βρετανία μετά το Brexit. Ο κ. Τζόνσον μάλλον θα ζητήσει χρόνο για να σκεφτεί.
Εν συνεχεία, η «κόκκινη γραμμή» με το Πεκίνο θα χτυπήσει στο γραφείο του Air Force One. Εκεί ο Πρόεδρος αφού δεχτεί συγχαρητήρια, θα εξηγήσει στον Σι Τζινπινγκ πως 80% των ψηφοφόρων του απαιτεί εμπορική ανταγωνιστικότητα έναντι της Κίνα και πως ο ίδιος δεν εγκρίνει την de facto προσάρτηση του Χονγκ Κόνγκ, τις επιδιώξεις στην Ν. Κινεζική Θάλασσα, τις διώξεις των Ουιγούρων και την ηλεκτρονική κατασκοπία. Ο κ. Σι Τζινπινγκ θα σηκώσει τους ώμους χαμογελαστά, τονίζοντας πως η χώρα του δεν εξαρτάται από τις ΗΠΑ και θα ρωτήσει τι έχει ο κ. Μπάιντεν να βάλει στο τραπέζι μιας διαλυμένης σχέσης.
Γυρίζοντας στη Ουάσινγκτον, ο κ. Μπάιντεν συνειδητοποιεί πως ο κόσμος στον οποίο άσκησε πολιτική για σχεδόν 50 χρόνια δεν υπάρχει πια. Πως για πρώτη φορά μετά την ατομική βόμβα στο Ναγκασάκι, οι ΗΠΑ θα πρέπει να ξαναδώσουν εξετάσεις για τη θέση της ηγέτιδας του Δυτικού ημισφαιρίου. Πως ο Ντόναλντ Τράμπ δεν ήταν αιτία διάλυσης αλλά προειδοποιητική βολή της επανεκκίνησης ενός πολιτικού και οικονομικού συστήματος που για πολλά χρόνια δυσλειτουργεί. Και πως στα 78 του, το βάρος της θητείας του θα πρέπει να πέσει στον επανασχεδιασμό εκ βάθρων της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ για τον 21ο αιώνα, για χάρη των διαδόχων του.