«Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ είναι η μία και μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας. Αυτή δεν είναι μόνο η δική μας θέση αλλά και η θέση του διεθνούς δικαίου της θάλασσας που επιβάλλει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές πραγματοποιείται κατόπιν συμφωνίας με βάση το διεθνές δίκαιο και, αν η συμφωνία δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσα σε εύλογο χρονικό πλαίσιο, τα ενδιαφερόμενα κράτη μπορεί να προσφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης βάσει συνυποσχετικού. Η εθνική κυριαρχία των κρατών δεν μπορεί να είναι αντικείμενο συζήτησης ή διεθνούς δικαιοδοσίας», δηλώνει ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξή του στην τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ», την παραμονή του ραντεβού με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, που θα βρίσκεται αύριο στην Αθήνα.
“Η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ είναι η μία και μόνη διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας.”
- Γιώργος Γεραπετρίτης, υπουργός Εξωτερικών
Ένα θέμα στη Χάγη: Υφαλοκρηπίδα
Το μήνυμα Γεραπετρίτη έρχεται να θέσει ένα οριοθετημένο πλαίσιο στον διάλογο που θα συνεχιστεί αύριο, καθώς Αθήνα και Άγκυρα ναι μεν έχουν κατορθώσει να περιορίσουν εντάσεις μέσω ενός μηχανισμού πρόληψης με πολλαπλούς διαύλους επικοινωνίας σε επίπεδο διπλωματίας, αλλά και ενόπλων δυνάμεων, όμως δεν έχουν κάνει το «μεγάλο βήμα» που θα ήθελαν για την οριστική επίλυση των διαφωνιών σε σχέση με το Αιγαίο.
“...η οριστική επίλυση του ζητήματος αυτού (οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας) θα ήταν καθοριστική για την αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών σε όλα τα επίπεδα και για την αποφυγή δυνητικών εντάσεων. Έχω πλήρη συναίσθηση της δυσκολίας του εγχειρήματος, αλλά είναι χρέος να προσπαθήσουμε.”
- Γιώργος Γεραπετρίτης, υπουργός Εξωτερικών
Η ελληνική πλευρά κάνει σαφές - και με την συνέντευξη Γεραπετρίτη στην «Χουριέτ» - ότι το πλαίσιο του διαλόγου που έχει τεθεί προ δεκαετιών δεν αλλάζει και δεν θα γίνουν δεκτές «προσθήκες» στην ατζέντα. Με αυτό το σκεπτικό, ο υπουργός Εξωτερικών σπεύδει να προλάβει κάθε τέτοια σκέψη και να καταστήσει σαφές, ότι ο ίδιος δεν πρόκειται να μπει σε κουβέντα πέραν της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών (βλέπε υφαλοκρηπίδα - ΑΟΖ). Ωστόσο, φροντίζει να μιλά σε εποικοδομητικό πνεύμα και να μην πυροδοτεί άσκοπη ένταση παραμονή της άφιξης Φιντάν, σημειώνοντας:
«Στο ζήτημα, όμως, της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ μπορούμε θεωρώ να προχωρήσουμε συντεταγμένα σε μία ουσιαστική συζήτηση με αμοιβαία εποικοδομητικό πνεύμα. Και με τη βαθιά πεποίθηση ότι η οριστική επίλυση του ζητήματος αυτού θα ήταν καθοριστική για την αναβάθμιση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών σε όλα τα επίπεδα και για την αποφυγή δυνητικών εντάσεων. Έχω πλήρη συναίσθηση της δυσκολίας του εγχειρήματος, αλλά είναι χρέος να προσπαθήσουμε. Και, πάντως, οφείλουμε να διατηρήσουμε την καλή συνεργασία και τους ωφέλιμους διαύλους επικοινωνίας.»
«Όχι» στην εχθροπαθή ρητορική
Ταυτόχρονα, ο υπουργός Εξωτερικών φροντίζει να κρατήσει χαμηλά τους τόνους, ώστε να μη δώσει αφορμή για άσκοπη - άκαιρη αντιπαράθεση προς δημιουργία εντυπώσεων από ακραία στοιχεία στην Τουρκία, καλώντας την ηγεσία της γείτονος να συνεργαστεί υπέρ (και) της σταθερότητας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου: «Η περιοχή και ο κόσμος μας δεν αντέχει άλλες εστίες εντάσεων. Ελλάδα και Τουρκία οφείλουν να ζουν ειρηνικά. Αυτό πιστεύω ακράδαντα είναι το αμοιβαίο συμφέρον μας. Δεν μένουμε στις στερεότυπες αντιλήψεις, προσπαθούμε να γεφυρώσουμε τις διαφωνίες μας και, αν αυτές δεν γεφυρώνονται, προσπαθούμε τουλάχιστον αυτές να μην προκαλούν κρίσεις. Η εναλλακτική της μόνιμης υπερέντασης, της εχθροπαθούς ρητορικής και του διαρκούς κινδύνου θερμού επεισοδίου δεν ωφελεί κανέναν. Πρωτίστως δεν ωφελεί τους δύο λαούς. Ελλάδα και Τουρκία συνεργαζόμαστε στο πλαίσιο, διεθνών οργανισμών. Επιπλέον, η Ελλάδα υποστηρίζει διαχρονικά την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιστεύω ότι η επικράτηση του καλού κλίματος, θα ωφελήσει επίσης, τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Αν και αντιλαμβάνομαι την εύλογη επιθυμία της διεθνούς κοινότητας να διατηρηθεί η ηρεμία στην περιοχή μας, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν καθορίζονται έξωθεν, ούτε ετεροπροσδιορίζονται. Μόνοι μας οφείλουμε να βρούμε τον δρόμο της ειρήνης και της ευημερίας.
“Εάν δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε ολοκληρωμένες λύσεις ως αποτέλεσμα ουσιαστικού διαλόγου, θα προσφύγουμε στη διεθνή δικαιοδοσία με μια ολιστική προσέγγιση.”
- Χακάν Φιντάν, υπουργός Εξωτερικών Τουρκίας
Φιντάν: Αν δεν καταλήξουμε σε ολοκληρωμένες λύσεις, θα προσφύγουμε για ολιστική προσέγγιση
Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, επιχειρεί να περάσει το μήνυμα ότι «υπάρχει και διεθνής δικαιοδοσία», σε περίπτωση που Ελλάδα και Τουρκία δεν συμφωνήσουν για όλα. Ο Φιντάν «προσπερνάει» την αυτονόητη προστασία της εθνικής κυριαρχίας από το Διεθνές Δίκαιο, χρησιμοποιώντας διπλωματική γλώσσα, ωστόσο επιβεβαιώνει εμμέσως ότι δεν έχει γίνει συζήτηση πέραν της υφαλοκρηπίδας, αφού δηλώνει στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» ότι «θα έχουμε μεγαλύτερη επιτυχία...αν ξεκινήσουμε τη συζήτηση σκεπτόμενοι ότι και η άλλη πλευρά έχει δικαιώματα και προτεραιότητες»:
«Λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα και των δυο πλευρών ενώ ενοχλούνται όσοι αντλούν κέρδη από την κρίση. Εάν δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε ολοκληρωμένες λύσεις ως αποτέλεσμα ουσιαστικού διαλόγου, θα προσφύγουμε στη διεθνή δικαιοδοσία με μια ολιστική προσέγγιση. Σε κάθε περίπτωση, με τον Γιώργο θέσαμε τα θεμέλια του σημερινού μας διαλόγου, κάνοντας μια μακρά συζήτηση».