Ο κ. Γκίκας Μαγιορκίνης, Επίκουρος Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ, απαντά σε ερωτήσεις που μας αφορούν.
Τι πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι στην καθημερινότητά τους, ποιες συνήθειες ή δραστηριότητες πρέπει να αλλάξουν (ή και ενδεχομένως να σταματήσουν) ώστε να προστατεύσουν τους ίδιους, τις οικογενειές τους αλλά και το κοινωνικό σύνολο από την εξάπλωση του κορωνοϊού;
Όσοι ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες θα πρέπει να αποφεύγουν μετακινήσεις χωρίς λόγο καθώς και να βρίσκονται σε χώρους συγχρωτισμού. Για το μέσο άνθρωπο θα πρέπει να αποφεύγει το κατά δύναμη τους χώρους συγχρωτισμού και αν έχει συμπτώματα να μένει σπίτι του. Επίσης αν είναι δυνατόν να γίνει η εργασία από το σπίτι θα ήταν προτιμητέο.
Υπάρχουν περαιτέρω μέτρα που θα πρέπει να εφαρμόσει η Πολιτεία; Θα πρέπει κάποια από αυτά να επιβληθούν στους πολίτες;
Έχουν ήδη ληφθεί σοβαρά μέτρα από την Πολιτεία. Σε επόμενο βήμα της επιδημίας είναι πιθανόν να χρειαστεί να εντατικοποιηθούν τα μέτρα κοινωνικής απομάκρυνσης.
Μπορεί να γίνει κάποια πρόβλεψη για την εξέλιξη της επιδημίας; Αναμένεται κορύφωσή της το επόμενο χρονικό διάστημα;
Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η εξέλιξη της επιδημίας. Αν κινηθεί όπως στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες θα περιμένουμε έξαρση σε περίπου ένα μήνα.
Θεωρείτε πως το ελληνικό σύστημα υγείας θα μπορέσει να ανταποκριθεί σε μια εξάπλωση των κρουσμάτων του ιού στα μεγέθη/ επίπεδα της Ιταλίας π.χ.; Οι θέσεις ΜΕΘ είναι πολύ λιγότερες, ελάχιστες σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά κράτη, π.χ. Ολλανδία.
Το σύστημα υγείας αναπροσαρμόζεται με βάση τη γνώση που έχουμε αποκομίσει από την Ιταλία και τις άλλες χώρες. Θεωρώ ότι όλα τα συστήματα «ζορίζονται» σε καθημερινή βάση, είναι αναμενόμενο να «ζοριστεί» και το ελληνικό σύστημα. Υπάρχει μία δυναμική αναπροσαρμογής και θεωρώ ότι έχουμε πολύ δυνατό και ενημερωμένο προσωπικό που πιστεύω θα ανταπεξέλθει στο ύψος των περιστάσεων.
Αναμένετε ύφεση της εξάπλωσης του κορωνοϊού με την σταδιακή άνοδο της θερμοκρασίας, όπως συμβαίνει με την γρίπη, ή αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση του Covid- 19; Γιατί; Ποια είναι η διαφοροποίηση;
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με σιγουριά, υπάρχει η προσδοκία ότι θα μειωθεί όπως όλοι οι αναπνευστικοί ιοί. Και αυτό διότι ο συγχρωτισμός σε κλειστούς χώρους μειώνεται αλλά και τα σταγονίδια που είναι φορείς του ιού
Στην Ιταλία, το Υπουργείο Υγείας χαρακτήρισε κρίσιμα τα επόμενα οκτώ 24ωρα. Γιατί;
Περιμένουν να δουν την έξαρση να κορυφώνεται καθώς και να αποτιμήσουν τα αποτελέσματα των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί.
Πολίτες που ανησυχούν ότι πάσχουν από λοίμωξη του αναπνευστικού (πυρετό ή/και βήχα ή/και δύσπνοια) και ήρθαν σε επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα ή έχουν ιστορικό ταξιδιού σε πληττόμενες χώρες θα πρέπει να επικοινωνούν με τον ΕΟΔΥ στο τηλ. 1135.
Προσοχή: Δεν θα πρέπει να επισκέπτονται ιδιωτικά ιατρεία, εφημερεύοντα νοσοκομεία, εξωτερικά ιατρεία κ.λπ. Ο ΕΟΔΥ θα μεριμνήσει για την διακομιδή τους σε νοσοκομεία αναφοράς του κορονοϊού. Χρήσιμες πληροφορίες εδώ.
Πως μπορεί να εξηγηθεί η εξάπλωση του ιού στην Ιταλία; Και πόσο κρίσιμη μπορεί να αποδειχθεί η γεωγραφική μας γειτνίαση;
Στην Ιταλία δεν λειτούργησε καθόλου η πρώιμη αναγνώριση κρουσμάτων, οπότε, όταν η επιδημία έγινε αντιληπτή, ο ιός είχε ήδη εξαπλωθεί σε ικανό μέρος του πληθυσμού. Ένα μεγάλο μέρος των κρουσμάτων που διαγνώστηκαν ήταν βαριά, που σημαίνει ότι ο ιός βρισκόταν σε μεγάλο τμήμα της κοινότητας.
Τι (μπορεί να) μας διαφοροποιεί από την ιταλική περίπτωση; Και η διαφοροποίηση αυτή ισχύει προς το παρόν ή έχουμε ξεπεράσει τον κίνδυνο μιας τέτοιας εξάπλωσης των κρουσμάτων;
Τα πρώτα κρούσματα στην Ελλάδα διαγνώσθηκαν σχετικά νωρίς και έγινε εκτεταμένη ιχνηλάτηση. Επιπλέον ό κόσμος ήταν ήδη ενημερωμένος και ήδη είχαν αρχίσει τα ατομικά μέτρα προφύλαξης να εντατικοποιούνται. Πιστεύω λοιπόν ότι επειδή τα μέτρα προφύλαξης έχουν ληφθεί έγιναν αρκετά νωρίτερα σε σχέση με την Ιταλία, έχουμε πολύ καλές πιθανότητες να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με καλύτερο προφίλ.
Υπάρχει μια διάχυτη εντύπωση ότι ο κορονωϊός μπορεί να αποβεί θανάσιμος μόνο για ανθρώπους της τρίτης ηλικίας ή με επιβαρυμένη υγεία. Είναι ορθή;
Τα ποσοστά θνησιμότητας είναι σχετικά χαμηλά σε ηλικίες μικρότερες από 50, υπολογίζουμε γύρω στο 0.2 με 0.4% και πιθανώς χαμηλότερα διότι υπάρχει πλήθος ασυμπτωματικών που δεν έχουν διαγνωσθεί.
Συμφωνείτε με την απόφαση της κυβέρνησης να διακοπεί η λειτουργία όλων των σχολείων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για τις επόμενες δύο εβδομάδες; Ποιο είναι το όφελος; Θεωρείτε πως είναι ένα ικανό χρονικό διάστημα;
Η απόφαση ελήφθη από την επιτροπή του Υπουργείου Υγείας στην οποία και συμμετέχω και κατά την προσωπική μου γνώμη είναι απολύτως σωστή. Τα σχολεία είναι ένα σταθερό σημείο όπου μεγάλο μέρος του πληθυσμού συγχρωτίζεται καθημερινά για πολλές ώρες. Επιπλέον τα παιδιά έχουν ελάχιστα συμπτώματα ακόμα και όταν η φορεία είναι υψηλή.
Συμφωνείτε με την θέση/ ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος ότι ο κορωνοϊός δε μεταδίδεται με την Θεία Κοινωνία; Το Βατικανό αντέδρασε διαφορετικά, όπως και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας. Πιστεύετε πως θα πρέπει να παρέμβει η Πολιτεία; Υπάρχει περίπτωση τις μέρες του Πάσχα να υπάρξει έξαρση των κρουσμάτων;
Η συζήτηση γύρω από ζητήματα πίστης και επιστήμης ιδίως σε περιπτώσης επιδημιών δεν βοηθάει, θεωρώ ότι προκαλεί μεγαλύτερο πρόβλημα από αυτό που προσπαθεί να λύσει. Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας: «όπως αρκετοί ειδικοί έχουν επισημάνει, όταν τεχνικές παρεμβάσεις έχουν αντίθετους σκοπούς με εδραιωμένες πολιτισμικές πρακτικές, οι δεύτερες πάντοτε επικρατούν. Οι προσπάθειες ελέγχου πρέπει να λειτουργούν εντός του πολιτισμικού πλαισίου, όχι σε αντιπαράθεση με αυτό». H Πολιτεία οφείλει να συζητάει τους προβληματισμούς της με την Εκκλησία στο πλαίσιο σεβασμού της πίστης. Το ίδιο θα πρέπει να κάνει εξάλλου με όλες τις θρησκευτικές οργανώσεις που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Πόσο πιθανό είναι σε χώρες με ανεπαρκείς- ανύπαρκτες δομές υγείας η εξάπλωση του ιού να είναι μεγαλύτερη από αυτή που στατιστικά καταγράφεται; Στον δυτικό κόσμο/ Ελλάδα μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο;
Γενικά η εξάπλωση του ιού είναι πάντα μεγαλύτερη από αυτή που στατιστικά καταγράφεται σε όλες τις χώρες. Όσο λιγότερη επιδημιολογική επιτήρηση έχει γίνει τόσο μεγαλύτερη η απόκλιση από την πραγματικότητα. Η πραγματική εξάπλωση του ιού θα φανεί με μελέτες οροεπιδημιολογίας.
Η γνώμη σας για τη διαχείριση της πανδημίας; Μπορεί να γίνει μια σχετικά ασφαλής πρόβλεψη για το πότε ο κορωνοϊός θα μπει σε υφεσιακή τροχιά; Εξαρτάται αυτό (μόνο) από την επιτυχή κατάληξη των προσπαθειών να βρεθεί το κατάλληλο εμβόλιο;
Η επιδημία στην Κίνα έχει περάσει πια σε ύφεση, χρειάστηκαν περίπου 2.5 μήνες και τιτάνια προσπάθεια αλλά είναι προφανές ότι οι κόποι τους απέδωσαν. Ελπίζουμε να φτάσει σε ύφεση και στην Ελλάδα εντός των επόμενων 2 μηνών. Χωρίς το κατάλληλο εμβόλιο η πιθανότητα οριστικής εκρίζωσης της επιδημίας είναι σχετικά μικρή.