Οδηγό με επεξηγήσεις και απαντήσεις σε ερωτήματα για τον εξωδικαστικό μηχανισμό και τη νέα ρύθμιση των 120 δόσεων εξέδωσε το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος.
Στον οδηγό, οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για όλα όσα αφορούν στις οφειλές που εντάσσονται στη διαδικασία, τα ευεργετήματα της υπαγωγής, τα δικαιώματα που διατηρεί το Δημόσιο έναντι των οφειλετών.
Μιλώντας σε ημερίδα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου αναφερόμενη στις 120 δόσεις για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις είχε πει ότι «στο επόμενο διάστημα ευελπιστούμε να προχωρήσουμε στην έκδοση της υπουργικής απόφασης που θα ορίζει τη διαδικασία και τους όρους για τις οφειλές που ξεπερνούν τα 50.000 ευρώ. Προφανώς για την κατηγορία 50.000 - 250.000 ευρώ η υποβολή πρότασης ρύθμισης από το Δημόσιο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και κάποια συμπληρωματικά κριτήρια συγκριτικά με αυτά της κατηγορίας έως 50.000 ευρώ, ενώ για την κατηγορία άνω των 250.000 ευρώ εκτιμούμε ότι θα πρέπει να προσκομίζεται από τον οφειλέτη μια αξιολόγηση βιωσιμότητας και ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης».
Σε ότι αφορά τα έως τώρα αποτελέσματα από τη ρύθμιση αυτή - που αφορά επαγγελματίες με οφειλές προς το δημόσιο έως 50.000 ευρώ - ανακοίνωσε ότι στις πρώτες εβδομάδες από τότε που τέθηκε σε ισχύ έχουν υποβληθεί περίπου 200 αιτήσεις, ενώ 3.500 έχουν καταστεί επιλέξιμες και άλλες 2.200 βρίσκονται σε αρχικό στάδιο της υποβολής.
Για τις ρυθμίσεις (100 δόσεις ή 12 έως 24 δόσεις) που ισχύουν για όλα τα φυσικά πρόσωπα, η Κατερίνα Παπανάτσιου ανέφερε ότι στο υπουργείο Οικονομικών καταφθάνουν αιτήματα συλλογικών φορέων για αύξηση αυτών των δόσεων. Όπως είπε «αυτό είναι ένα μεγάλο κοινωνικό ζήτημα, είναι ένα ζήτημα που μας απασχολεί και αναζητούμε λύση αλλά είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να δούμε σε επόμενη φάση. Θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί ή έστω να έχει προχωρήσει σε πολύ ώριμο στάδιο η διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού».
Ακολουθούν οι 6 ερωταπαντήσεις:
1. ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΑ
A. Φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα, εφόσον:
I. Έχουν κάνει έναρξη εργασιών.
II. Έχουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα.
III. Έχουν σε μία από τις 3 τελευταίες χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, για οφειλέτες που τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα, ή θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση, για οφειλέτες που τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.
IV. Δεν είναι διαχειριστές: Οργανισμού Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ) ή Οργανισμού Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ).
V. Δεν έχουν διακόψει την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, εκτός εάν υποβληθεί δήλωση έναρξης εργασιών φυσικού προσώπου πριν από την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών.
VI. Δεν έχουν καταδικασθεί με αμετάκλητη απόφαση το ίδιο το φυσικό πρόσωπο για ένα από τα ακόλουθα αδικήματα: (α) φοροδιαφυγή, εκτός αν αφορά μη απόδοση φόρου προστιθέμενης αξίας, φόρου κύκλου εργασιών, φόρου ασφαλίστρων, παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων τελών ή εισφορών ή φόρου πλοίων και (β) νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, υπεξαίρεση, εκβίαση, πλαστογραφία, δωροδοκία, δωροληψία, λαθρεμπορία, καταδολίευση δανειστών, χρεοκοπία, ή απάτη, σε βαθμό κακουργήματος.
Στην περίπτωση της απάτης, αν ο παθών είναι το Δημόσιο ή Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης, αρκεί η καταδίκη σε βαθμό πλημμελήματος.
VII. Οι συνολικές οφειλές τους προς ρύθμιση ανά πιστωτή (Δημόσιο ή Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης) κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών τους δεν υπερβαίνουν το ποσό των 50.000,00 ευρώ. B. Φυσικά και νομικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, και έχουν πτωχευτική ικανότητα. Προϋπόθεση για αυτά είναι: (α) να έχουν κάνει έναρξη εργασιών, (β) να έχουν φορολογική κατοικία στην Ελλάδα και (γ) να έχουν οφειλές προς τα ταμεία από 20.000 έως 50.000 ευρώ και οι οφειλές αυτές να αποτελούν τουλάχιστον το 85% των συνολικών οφειλών τους και να έχουν δημιουργηθεί έως τις 31/12/2016.
Ο οφειλέτης – φυσικό πρόσωπο χωρίς πτωχευτική ικανότητα για να ρυθμίσει τις οφειλές του με την παρούσα ρύθμιση δεν είναι απαραίτητο να αποκτά εισόδημα μόνο από επιχειρηματική δραστηριότητα. Αρκεί ένα μέρος του εισοδήματός του να προέρχεται από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας ώστε να ρυθμίσει το σύνολο των οφειλών του προς Δημόσιο και Φ.Κ.Α. Αντιθέτως, οφειλέτης – φυσικό πρόσωπο χωρίς πτωχευτική ικανότητα που αποκτά εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία ή από συντάξεις ή από την εκμετάλλευση ακίνητης περιουσίας ή από τόκους, μερίσματα και δικαιώματα δεν εντάσσεται στην παρούσα ρύθμιση. Απαιτείται ένα μέρος του εισοδήματος να προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα.
2. ΠΟΙΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ
I. Οφειλές προς το Δημόσιο που είναι ήδη βεβαιωμένες κατά την 31η Δεκεμβρίου 2016 σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων - Κ.Ε.Δ.Ε. (Ν.Δ. 356/1974), του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν. 4174/2013) και του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (Ν. 2960/2001).
II. Οφειλές υπέρ τρίτων πιστωτών που βεβαιώνονται και εισπράττονται από τη Φορολογική Διοίκηση σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε., εφόσον έχουν ήδη βεβαιωθεί κατά την ανωτέρω ημερομηνία, με τις προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής κατά το χρόνο υπαγωγής στη ρύθμιση. Από τη ρύθμιση εξαιρούνται:
α) οφειλές που έχουν ρυθμιστεί με οριστική δικαστική απόφαση ή δικαστικό συμβιβασμό κατά τις διατάξεις του Ν. 3869/2010 (Α΄ 130), ακόμα κι αν ακολούθησε έκπτωση του οφειλέτη για οποιονδήποτε λόγο και
β) οφειλές που αφορούν σε ανάκτηση κρατικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν με τη σύσταση ειδικών αφορολόγητων αποθεματικών σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του Ν. 4002/2011 ή σύμφωνα με άλλες ειδικές διατάξεις. (άρθρο 2§§2,3 ΠΟΛ1223/29.12.2017).
III. Οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που γεννήθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016 και είναι κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης βεβαιωμένες, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων - Κ.Ε.Δ.Ε. (Ν.Δ. 356/1974), με τις προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής κατά το χρόνο υπαγωγής στη ρύθμιση. Η υπαγωγή στην ανωτέρω ρύθμιση συνεπάγεται την αυτοδίκαιη απώλεια τυχόν υφιστάμενων ρυθμίσεων για τις ίδιες οφειλές. Από τη ρύθμιση εξαιρούνται οφειλές που έχουν ρυθμιστεί με οριστική δικαστική απόφαση ή δικαστικό συμβιβασμό κατά τις διατάξεις του νόμου 3869/2010 (Α΄ 130), ακόμα κι αν ακολούθησε έκπτωση του οφειλέτη για οποιονδήποτε λόγο.
Για να ενταχθεί ο οφειλέτης στη ρύθμιση πρέπει οι συνολικές οφειλές του προς ρύθμιση κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών του να μην υπερβαίνουν το ποσό των 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο ή / και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.
3. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Ο οφειλέτης υποβάλλει ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) www.keyd.gov.gr και την επιλογή της ένδειξης του Συστήματος, με τη σήμανση «Ηλεκτρονική πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών του Ν. 4469/2017». Η αίτηση είναι μία και απευθύνεται στη Φορολογική Διοίκηση και το ΚΕΑΟ. Η ΑΑΔΕ και το ΚΕΑΟ θα κάνουν δύο χωριστές προτάσεις (η πρόταση της ΑΑΔΕ θα ρυθμίζει τις οφειλές προς το Δημόσιο και η πρόταση του ΚΕΑΟ τις οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης). Ο οφειλέτης μπορεί να συμφωνήσει με τις δύο προτάσεις ή με τη μία από αυτές ή ακόμα και με καμία από αυτές. Επισημαίνεται ότι η αίτηση υποβάλλεται άπαξ από τον οφειλέτη.
4. ΕΥΕΡΓΕΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΑΓΩΓΗ
Δεν υπολογίζονται περαιτέρω τόκοι και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, xορηγείται στον οφειλέτη αποδεικτικό ενημερότητας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 4174/2013 (ΚΦΔ) και των κατ′ εξουσιοδότηση 26 αυτού εκδοθεισών αποφάσεων καθώς και με τις διατάξεις των Φ.Κ.Α., όπως εκάστοτε ισχύουν. Για την εξέταση της συνδρομής των όρων και προϋποθέσεων χορήγησης του αποδεικτικού δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν προς διαγραφή / απαλλαγή βασικές οφειλές, τόκοι και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής όπως αυτές προσδιορίζονται στη ρύθμιση.
Αναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρθρου 25 του Ν. 1882/1990 (Α΄43) καθώς και του α.ν. 89/1967 (Α΄136) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με τις ανωτέρω νομοθεσίες ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεση της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παραγράφου 3 του άρθρου 113 του Π.Κ.
Αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης επί κινητών και ακινήτων του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για ληξιπρόθεσμες δόσεις της ρύθμισης καθώς και για κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί έως την υπαγωγή της ρύθμισης στα χέρια τρίτων, τα αποδιδόμενα όμως ποσά από αυτές λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της ρύθμισης, εφόσον καταβάλλονται εντός της προθεσμίας αυτών και δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
5. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ Η / ΚΑΙ ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Μπορούν να προβαίνουν σε συμψηφισμό των χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη κατά του Δημοσίου ή / και κατά των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και μέχρι του ύψους των οφειλών του κατά τις διατάξεις περί συμψηφισμού του άρθρου 83 του Ν.Δ. 356/1974 και του άρθρου 48 του Κ.Φ.Δ. και των οριζόμενων στο ν. 4254/2014 (ΦΕΚ Α΄ 85), όπως ισχύουν.
Μπορούν να εγγράφουν υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη και συνοφειλετών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη.
Μπορούν να προβαίνουν σε ελέγχους ακρίβειας των στοιχείων που δήλωσε ο οφειλέτης έως και ένα έτος μετά την αποπληρωμή και σε περίπτωση διαπίστωσης σημαντικών αποκλίσεων από τα πραγματικά, να προβαίνουν μονομερώς σε έκπτωση του από τη ρύθμιση και αναβίωση των οφειλών σύμφωνα με τα στοιχεία της αρχικής βεβαίωσης μαζί με τους αναλογούντες τόκους και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής. Ποσά που καταβλήθηκαν σε συμμόρφωση προς τη ρύθμιση αφαιρούνται από τις απαιτήσεις που αναβίωσαν.
6. ΠΟΙΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΟΥΝΤΑΙ
-Για οφειλέτες με συνολικό ποσό βασικής οφειλής προς ρύθμιση έως 3.000 ευρώ και συνολικό ποσό προς ρύθμιση έως 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο ή / και τους ΦΚΑ:
α. τμηματική καταβολή του συνολικώς οφειλόμενου ποσού χωρίς δυνατότητα διαγραφής κανενός ποσού,
β. καθορισμό του πλήθους και του ύψους των ισόποσων τοκοχρεωλυτικών μηνιαίων δόσεων, βάσει των κάτωθι κανόνων:
i. ελάχιστο ποσό εκάστης δόσης 50 ευρώ,
ii. μέγιστος αριθμός δόσεων 36,
iii. αναπροσαρμογή μηνιαίας δόσης και ανάλογη μείωση αριθμού δόσεων
γ. επιτόκιο ρύθμισης: επιτόκιο euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά πέντε (5) εκατοστιαίες μονάδες, το οποίο είναι σταθερό, με κρίσιμο χρόνο την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, και υπολογίζεται ετησίως,
δ. στη ρύθμιση δεν συνυπολογίζονται τα πρόστιμα του αρ.57 Ν.4174/13 και του αρ.6 του Ν.Δ. 356/1974.
-Για οφειλέτες με συνολικό ποσό βασικής οφειλής προς ρύθμιση από 3.000,01 έως 20.000 ευρώ και συνολικό ποσό προς ρύθμιση έως 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο ή / και τους ΦΚΑ:
α. διαγραφή του 85% των οφειλών από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής,
β. καθορισμό του πλήθους και του ύψους των μηνιαίων δόσεων, βάσει των κάτωθι κανόνων:
i. ελάχιστο ποσό εκάστης δόσης 50 ευρώ,
ii. μέγιστος αριθμός δόσεων 120,
iii. αναπροσαρμογή μηνιαίας δόσης και ανάλογη μείωση αριθμού δόσεων.
γ. επιτόκιο ρύθμισης: επιτόκιο euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά πέντε (5) εκατοστιαίες μονάδες, το οποίο είναι σταθερό, με κρίσιμο χρόνο την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, και υπολογίζεται ετησίως,
δ. στη ρύθμιση δεν συνυπολογίζονται τα πρόστιμα του αρ.57 Ν. 4174/13 και του αρ.6 του Ν.Δ. 356/1974.
-Για οφειλέτες με συνολικό ποσό βασικής οφειλής προς ρύθμιση άνω των 20.000,00 και συνολικό ποσό προς ρύθμιση έως 50.000 ευρώ προς το Δημόσιο ή / και τους ΦΚΑ και εφόσον ισχύει το κριτήριο βιωσιμότητας:
διαγραφή του 85% των οφειλών από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής,
διαγραφή του 95% των οφειλών από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση,
καθορισμό του πλήθους και του ύψους των μηνιαίων δόσεων, βάσει των κάτωθι κανόνων:
i. ελάχιστο ποσό εκάστης δόσης 50 ευρώ,
ii. μέγιστος αριθμός δόσεων 120,
iii. αναπροσαρμογή μηνιαίας δόσης και ανάλογη μείωση αριθμού δόσεων,
επιτόκιο ρύθμισης: επιτόκιο euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά πέντε (5) εκατοστιαίες μονάδες, το οποίο είναι σταθερό, με κρίσιμο χρόνο την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, και υπολογίζεται ετησίως,
Στη ρύθμιση δεν συνυπολογίζονται τα πρόστιμα του αρ.57 Ν.4174/13 και του αρ.6 του Ν.Δ. 356/1974.
Το Δημόσιο δύναται να προτείνει ρυθμίσεις ακόμα και χωρίς τη συνδρομή του κριτηρίου βιωσιμότητας εφόσον διαθέτει, σύμφωνα με τις εσωτερικές του διαδικασίες, δική του μελέτη βιωσιμότητας, βάσει της οποίας το χρέος του οφειλέτη χαρακτηρίζεται ως βιώσιμο. Το ίδιο εφαρμόζεται και σε περίπτωση που προσκομίζεται μελέτη βιωσιμότητας που έχει καταρτισθεί από άλλον θεσμικό πιστωτή (Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα) ή από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα σε χρόνο μικρότερο του έτους πριν από την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη για ρύθμιση των οφειλών του.