«Πώς η υποδεέστερη αεροπορία της Ουκρανίας μάχεται ενάντια στα ρωσικά τζετ» τιτλοφορείται δημοσίευμα των New York Times, με αντικείμενο τον αγώνα της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας εναντίον της ρωσικής.
«Κάθε νύχτα, Ουκρανοί πιλότοι όπως ο Αντρίι περιμένουν σε ένα υπόστεγο αεροσκαφών σε άγνωστη τοποθεσία, μέχρι που η ένταση σπάει με μια μονολεκτική εντολή: “Αέρας!”» αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Ο Αντρίι τρέχει στο Su-27 του και απογειώνεται όσο πιο γρήγορα γίνεται- τόσο γρήγορα που δεν γνωρίζει ακόμα ποια είναι η ακριβής αποστολή του, αν και η ευρύτερη εικόνα είναι πάντα η ίδια: Να έρθει αντιμέτωπος με τη ρωσική πολεμική αεροπορία, που είναι κατά πολύ ανώτερη αριθμητικά, μα δεν έχει ως τώρα καταφέρει να πάρει τον έλεγχο των ουρανών πάνω από την Ουκρανία. «Δεν κάνω ελέγχους...απλά απογειώνομαι» λέει ο ο πιλότος Αντρίι, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο να μην αποκαλυφθεί το επώνυμο ή ο βαθμός του.
Η αδυναμία της Ρωσίας να καταβάλει την ουκρανική πολεμική αεροπορία είναι μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις του πολέμου στην Ουκρανία: Πριν την έναρξη της ρωσικής εισβολής οι αναλυτές προέβλεπαν πως οι Ρώσοι θα κατέστρεφαν ή θα εξουδετέρωναν γρήγορα τις αεράμυνες και τα πολεμικά αεροσκάφη της Ουκρανίας, ωστόσο τίποτα από τα δύο δεν συνέβη- και πάνω από την Ουκρανία λαμβάνουν χώρα κλειστές αερομαχίες, οι οποίες θεωρούνται σπάνιες στον σύγχρονο πόλεμο.
«Κάθε φορά που πετάω είναι για μια αληθινή μάχη» λέει ο 25χρονος Αντρίι, που έχει πετάξει 10 αποστολές στον πόλεμο. «Σε κάθε μάχη με τα ρωσικά τζετ δεν υπάρχει ισότητα. Έχουν πάντα πενταπλάσια (αεροσκάφη στον αέρα)».
Οι Ουκρανοί πιλότοι έχουν βοηθήσει στην προστασία των στρατιωτών στο έδαφος, ενώ έχουν αποτρέψει ακόμα σκληρότερους βομβαρδισμούς σε πόλεις, καθώς έχουν σε κάποιες περιπτώσεις αναχαιτίσει και ρωσικούς πυραύλους cruise. Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας έχουν καταρρίψει 97 ρωσικά αεροσκάφη σταθερών πτερύγων. Ο αριθμός αυτός δεν έχει επιβεβαιωθεί, ωστόσο δεν είναι λίγα τα συντρίμμια ρωσικών μαχητικών που έχουν πέσει σε ποταμούς, αγρούς και σπίτια.
Η ουκρανική πολεμική αεροπορία επιχειρεί σε πλήρη μυστικότητα: Τα μαχητικά της πετούν από διαδρόμους στη δυτική Ουκρανία, αεροδρόμια που έχουν βομβαρδιστεί αλλά επιτρέπουν ακόμα απογειώσεις και προσγειώσεις, ακόμα και από αυτοκινητοδρόμους, σύμφωνα με αναλυτές. Οι αριθμοί της είναι πολύ μικρότεροι: Οι ρωσικές αεροπορικές δυνάμεις θεωρείται πως πραγματοποιούν περίπου 200 εξορμήσεις την ημέρα, ενώ η Ουκρανία 5 με 10.
Οι Ουκρανοί πιλότοι έχουν ένα πλεονέκτημα ωστόσο: Στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, τα ρωσικά αεροπλάνα πετούν πάνω από περιοχή που ελέγχεται από τον ουκρανικό στρατό, που μπορεί να κινεί τους αντιαεροπορικούς του πυραύλους έτσι ώστε να απειλεί και να καταρρίπτει αεροσκάφη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
To «Φάντασμα του Κιέβου»: Ο «αστικός θρύλος» του άγνωστου Ουκρανού πιλότου Mig-29 που καταρρίπτει ρωσικά μαχητικά
«Η Ουκρανία είναι αποτελεσματική στον ουρανό επειδή επιχειρούμε στο δικό μας έδαφος» είπε ο Γιούρι Ιχνάτ, εκπρόσωπος της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας. «Ο εχθρός που πετά στον εναέριο χώρο μας πετά εντός της ζώνης των συστημάτων αεράμυνάς μας» πρόσθεσε, περιγράφοντας τη στρατηγική ως προσέλκυση των ρωσικών αεροπλάνων σε παγίδες αεράμυνας.
Ο Ντέιβ Ντέπτουλα, πρύτανης toy Mitchell Institute for Aerospace Studies και επικεφαλής σχεδιαστής επιθέσεων για την αεροπορική εκστρατεία της «Καταιγίδας της Ερήμου» στο Ιράκ, είπε πως οι εντυπωσιακές επιδόσεις των Ουκρανών πιλότων έχουν βοηθήσει στην αντιμετώπιση των μειονεκτημάτων τους στους αριθμούς. Είπε ότι η Ουκρανία έχει τώρα περίπου 55 μαχητικά ικανά να επιχειρούν, αριθμός που μειώνεται λόγω καταρρίψεων και βλαβών, καθώς οι Ουκρανοί πιλότοι «τα πηγαίνουν στα όριά των μέγιστων επιδόσεών τους».
Ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι έχει ζητήσει επανειλημμένα από τις δυτικές κυβερνήσεις να αναπληρώσουν τις απώλειες της ουκρανικής αεροπορίας και έχει ζητήσει από το ΝΑΤΟ να επιβάλει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη χώρα, κάτι που οι δυτικές κυβερνήσεις αρνούνται να κάνουν. Η Σλοβακία και η Πολωνία έχουν εξετάσει το ενδεχόμενο αποστολής μαχητικών MiG-29, που οι Ουκρανοί πιλότοι θα μπορούσαν να πετάξουν με ελάχιστη επιπλέον εκπαίδευση, μα ως τώρα δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο.
«Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν ήδη εκτοξεύσει περίπου 1.000 πυραύλους στην Ουκρανία, αμέτρητες βόμβες» είπε ο Ζελένσκι σε μήνυμά του στο Κογκρέσο στις 16 Μαρτίου, ζητώντας περισσότερα αεροπλάνα. «Και ξέρετε ότι υπάρχουν, και τα έχετε, μα είναι στο έδαφος, όχι στην Ουκρανία- στον ουκρανικό ουρανό».
Ο Ντέπτουλα είπε ότι η μεταβίβαση αυτών των μαχητικών στην Ουκρανία είναι κρίσιμης σημασίας. «Χωρίς αναπλήρωση θα ξεμείνουν από αεροσκάφη πριν ξεμείνουν από πιλότους» είπε.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) είναι επίσης σημαντικό όπλο στα χέρια των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, όπως το τουρκικής κατασκευής Bayraktar TB-2. Τα UAV αυτά είναι αποτελεσματικά στην καταστροφή στόχων στο έδαφος, μα όχι στον αέρα- οπότε εάν η ουκρανική αεράμυνα εξουδετερωθεί, θα είναι εύκολοι στόχοι για τα ρωσικά μαχητικά.
Όπως και σε άλλους τομείς της ουκρανικής πολεμικής προσπάθειας, σημαντικό ρόλο παίζουν στη μάχη στον αέρα και οι εθελοντές: Ένα δίκτυο εθελοντών παρακολουθεί τις δραστηριότητες των ρωσικών αεροπλάνων, παρέχοντας συντεταγμένες και εκτιμήσεις για ταχύτητα και ύψος. Άλλοι Ουκρανοί πιλότοι έχουν αφαιρέσει πολιτικά συστήματα πλοήγησης από τα αεροσκάφη τους και τα έχουν δώσει στην πολεμική αεροπορία, σε περίπτωση που φανούν χρήσιμα.
Σημειώνεται πως οι αερομαχίες είναι σπάνιες στον σύγχρονο πόλεμο τις τελευταίες δεκαετίες: Για παράδειγμα, οι Αμερικανοί πιλότοι δεν έχουν δώσει εκτεταμένες αερομαχίες από το 1991 (Πόλεμος του Κόλπου)- έκτοτε έχουν υπάρξει λίγες συγκρούσεις, με περίπου 10 καταρρίψεις στα Βαλκάνια (Γιουγκοσλαβία- Σερβία) και μία στη Συρία, σύμφωνα με τον Ντέπτουλα.
Το βράδυ ο Αντρίι λέει ότι βασίζεται στα όργανα του αεροσκάφους του για να βρίσκει τις θέσεις των εχθρικών αεροσκαφών, που λέει ότι είναι πάντα παρόντα. Έχει καταρρίψει ρωσικά αεροπλάνα, μα δεν επιτρέπεται να πει πόσα, ούτε τι τύπου. Όπως λέει, το σύστημα στόχευσης που έχει του επιτρέπει να ανοίγει πυρ εναντίον αεροσκαφών σε απόσταση λίγων δεκάδων χιλιομέτρων. «Κυρίως έχω να χτυπώ ιπτάμενους στόχους, να αναχαιτίζω εχθρικά τζετ...περιμένω να “κλειδώσει” τον στόχο ο πύραυλος. Μετά πατώ το κουμπί πυρός».
Όταν καταρρίπτει ένας ρωσικό αεροπλάνο, δηλώνει «χαρούμενος που αυτό το αεροπλάνο δεν θα βομβαρδίζει άλλο τις ειρηνικές πόλεις μου. Και όπως έχουμε δει στην πράξη αυτό ακριβώς κάνουν τα ρωσικά τζετ».
Το μεγαλύτερο μέρος της μάχης στον αέρα της Ουκρανίας γίνεται τη νύχτα, καθώς τα ρωσικά αεροπλάνα επιτίθενται στο σκοτάδι, καθώς είναι λιγότερο ευάλωτα στις αεράμυνες. Στις αερομαχίες πάνω από την Ουκρανία, είπε ο Αντρίι, οι Ρώσοι πετούν σύγχρονα Sukhoi, όπως Su-30, Su-34 και Su-35.
«Είχα περιπτώσεις όπου πλησίαζα ένα ρωσικό αεροπλάνο αρκετά κοντά για να το στοχεύσω και να του ρίξω» είπε. «Το είχα εντοπίσει ήδη, μα περίμενα ο πύραυλός μου να κλειδώσει ενώ την ίδια στιγμή από το έδαφος μου έλεγαν ότι είχε εκτοξευτεί εναντίον μου πύραυλος».
Όπως λέει, για να αποφύγει τον πύραυλο έκανε απότομες μανούβρες, προκειμένου να εξαντληθούν τα καύσιμα (του πυραύλου), «Ο χρόνος που έχω για να σωθώ εξαρτάται από το από πόσο μακριά εκτοξεύτηκε και τι είδους πύραυλος είναι».
Σε κάθε περίπτωση, όπως είπε, «μπορώ να νιώσω μεγάλη έξαρση αδρεναλίνης στο σώμα μου, επειδή κάθε πτήση είναι μια μάχη».
Ο ίδιος είχε αποφοιτήσει από την αεροπορική σχολή του Χαρκόβου: «Ούτε εγώ ούτε οι φίλοι μου περιμέναμε ποτέ ότι θα είχαμε να δώσουμε έναν πραγματικό πόλεμο...μα τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν έτσι».
Η σύζυγός του, λέει, έχει πάει σε ασφαλέστερο τμήμα της Ουκρανίας, και περνά τις μέρες της φτιάχνοντας σπιτικά καλύμματα παραλλαγής για τον στρατό. Ο ίδιος δεν λέει ποτέ στους συγγενείς του πότε έχει υπηρεσία- τους ενημερώνει μόνο αφού επιστρέψει από νυχτερινή πτήση. «Έχω μόνο τις ικανότητές μου για να νικήσω. Είναι καλύτερες από αυτές των Ρώσων. Μα, από την άλλη, πολλοί φίλοι μου, ακόμα και αυτοί που ήταν πιο έμπειροι από εμένα, είναι ήδη νεκροί».