Αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία μάζεψαν πολίτες σε λεωφορεία από τις αποσχισμένες περιοχές στην ανατολική Ουκρανία την Παρασκευή, καθώς ο επικεφαλής της αυτοανακηρυχθείσας «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ» είπε πως η Ρωσία συμφώνησε να παρέχει στέγαση στους ανθρώπους που φεύγουν, σε μια κίνηση η οποία η Δύση πιστεύει ότι η Μόσχα σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία για να προχωρήσει σε γενικευμένη εισβολή στη γείτονά της.
Οι προειδοποιητικές σειρήνες ήχησαν στο Ντόνετσκ αλλά και στην άλλη αυτοαποκαλούμενη «Λαϊκή Δημοκρατία», το Λουχάνσκ, μετά την ανακοίνωση για την απομάκρυνση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, κυρίως γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων στη Ρωσία.
Τα πρώτα λεωφορεία που μεταφέρουν αμάχους από τις αυτονομιστικές επαρχίες της Ουκρανίας έφτασαν αργά το βράδυ στην περιοχή του Ροστόφ, στη Ρωσία, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Tass.
Η αυτοαποκαλούμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ ανακοίνωσε ότι θα απομακρύνει τους κατοίκους της στη Ρωσία, επειδή αυξήθηκαν οι βομβαρδισμοί κατά μήκος της γραμμής οριοθέτησης.
Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της εντολής εκκένωσης, ένα τζιπ εξερράγη έξω από το κτίριο της κυβέρνησης των ανταρτών στο Ντονέτσκ, πρωτεύουσα της ομώνυμης περιοχής. Δημοσιογράφοι του Reuters είδαν το όχημα περικυκλωμένο από θραύσματα. Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ανήκε σε έναν αρχηγό της πολιτοφυλακής.
Η ουκρανική κυβέρνηση τόνισε ότι δεν σχεδίαζε καμία επίθεση ή στόχευση αμάχων με οποιονδήποτε τρόπο, ενώ ο Ουκρανός Υπουργός Αμυνας, Ολεξέι Ρεζνίκοφ απηύθηνε κάλεσμα στους ανθρώπους που αποχωρούν από τις ελεγχόμενες από τους αντάρτες περιοχές.
Οι περισσότεροι από τα πολλά εκατομμύρια αμάχων στις δύο περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες είναι Ρωσόφωνοι, με πολλούς να έχουν ήδη αποκτήσει ρωσική υπηκοότητα από τη Μόσχα.
Μέσα σε λίγες ώρες από την αιφνιδιαστική ανακοίνωση, οικογένειες συγκεντρώθηκαν για να επιβιβαστούν σε λεωφορεία σε ένα σημείο εκκένωσης στο Ντoνέτσκ, απ΄′ όπου οι αρχές είπαν ότι θα αποχωρήσουν 700.000 άνθρωποι.
Μια γυναίκα που έκλαιγε αγκάλιασε τα έφηβα παιδιά της.
Η Iρίνα Λισάνοβα, 22 ετών, η οποία μόλις επέστρεψε από ένα ταξίδι στη Ρωσία, είπε ότι ετοιμάζει τα πράγματά της για να επιστρέψει μαζί με την συνταξιούχο μητέρα της: «Η μαμά είναι πανικόβλητη», είπε. «Ο μπαμπάς μας διώχνει».
Ο πατέρας της, Κονσταντίν, 62 ετών, θα μείνει.
″Αυτή είναι η πατρίδα μου και η γη είναι δική μας. Θα μείνω και θα σβήσω τις φωτιές”
Η εκκένωση ξεκίνησε αφότου η ζώνη σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία είδε αυτό που ορισμένες πηγές περιέγραψαν ως τον πιο έντονο βομβαρδισμό πυροβολικού εδώ και χρόνια την Παρασκευή.
Η κυβέρνηση της Ουκρανίας και οι αυτονομιστές αλληλοκατηγορούνται
Οι δυτικές χώρες δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι ο βομβαρδισμός, που άρχισε την Πέμπτη και εντάθηκε τη δεύτερη μέρα, είναι μέρος μιας προσπάθειας της κυβέρνησης του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να δημιουργήσει ένα πρόσχημα για να δικαιολογήσει μια εισβολή στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με ένα tweet από το υπουργείο Άμυνας της Ουκρανίας, η Ουκρανική Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών ανέφερε ότι έχει πληροφορίες πως οι ρωσικές ειδικές υπηρεσίες πιθανώς τοποθετούν βόμβες σε κτίρια στο Ντόνετσκ της Ουκρανίας.
«Τα μέτρα αυτά στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση της κατάστασης στα προσωρινά κατεχόμενα εδάφη του κράτους μας και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για να κατηγορηθεί η Ουκρανία για τρομοκρατικές ενέργειες» ανέφερε στον λογαριασμό της στο Twitter η Υπηρεσία Αμυντικών Πληροφοριών της Ουκρανίας.
Η Ρωσία είπε ότι δεν έχει καμία πρόθεση να επιτεθεί στην Ουκρανία και κατηγόρησε τη Δύση για ανεύθυνη δημιουργία φόβου.
Στο Ντονέτσκ, πολλοί άνθρωποι συνέχισαν την καθημερινότητά τους το βράδυ της Παρασκευής, χωρίς σημάδια πανικού παρά μόνο μια ουρά μεσαίου μεγέθους σε ένα τοπικό ΑΤΜ. «Πιστεύω ότι όλα θα πάνε καλά σε λίγες μέρες», είπε ένας άνδρας που περίμενε να πάρει μετρητά, ο οποίος είπε πως τον λένε Iλια, ηλικίας σχεδόν 30 ετών.
Για τη μεγαλύτερη στρατιωτική κινητοποίηση από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μιλά η Δύση
Με τους φόβους πολέμου να κλονίζουν τις αγορές και την Ευρώπη να βυθίζεται σε διπλωματική κρίση, η Ρωσία δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι άρχισε να αποσύρει τα στρατεύματα της από τα σύνορα κοντά στην Ουκρανία.
Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν το αντίθετο: Η Ρωσία αυξάνει τη δύναμη που απειλεί τη γείτονά της σε 169.000-190.000 στρατιώτες, από 100.000 στα τέλη Ιανουαρίου.
«Βλέπουμε πρόσθετες δυνάμεις να πηγαίνουν στα σύνορα, συμπεριλαμβανομένων δυνάμεων αιχμής που θα ήταν μέρος οποιασδήποτε επίθεσης», είπε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.
Οι δυτικές χώρες φοβούνται για μια σύγκρουση σε κλίμακα άνευ προηγουμένου στην Ευρώπη, τουλάχιστον από τους πολέμους της Γιουγκοσλαβίας και της Τσετσενίας της δεκαετίας του 1990, όπου σκοτώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώποι και εκατομμύρια άλλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
«Πρόκειται για την πιο σημαντική στρατιωτική κινητοποίηση στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Μάικλ Κάρπεντερ σε συνάντηση στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη που εδρεύει στη Βιέννη.
Η Ουκρανία είπε ότι η Ρωσία σχεδίαζε σκηνοθετημένες επιθέσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός fake βίντεο μιας επιδρομής σε εργοστάσιο χημικών, κατηγορώντας την ψευδώς για προκλήσεις στις αυτονομιστικές περιοχές.
«Οι ουκρανικές δυνάμεις δεν σχεδιάζουν καμία επιθετική επιχείρηση και δεν θα χρησιμοποιήσουν όπλα εάν αυτό μπορεί να απειλήσει ειρηνικούς πολίτες», δήλωσε ο ουκρανικός στρατός.
″Πυροβολούν όλοι και τα πάντα”
Μια διπλωματική πηγή με χρόνια άμεσης εμπειρίας από τη σύγκρουση περιέγραψε τον βομβαρδισμό της Παρασκευής στην ανατολική Ουκρανία ως τον πιο έντονο από τότε που οι μεγάλες μάχες έληξαν εκεί με την κατάπαυση του πυρός το 2015. «Πυροβολούν - όλοι και τα πάντα», τόνισε χαρακτηριστικά στο Reuters.
Η εκκένωση έφερε περαιτέρω πίεση στο νόμισμα του ρωσικού ρουβλίου και σε άλλα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας.
Η Δύση έχει απειλήσει με αυστηρότερες οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία εάν εισβάλει στην Ουκρανία. Ο Πούτιν, το κράτος του οποίου βρίσκεται ήδη υπό κυρώσεις από το 2014, είπε σε συνέντευξη Τύπου στη Μόσχα ότι οι δυτικές χώρες πιθανότατα θα έβρισκαν λόγο να επιβάλουν ακόμη περισσότερες ό,τι κι αν κάνει η Ρωσία ούτως ή άλλως.
Η Ρωσία θέτει ένα σύνολο απαιτήσεων για την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της υπόσχεσης να μην ενταχθεί η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, ενώ η Δύση απαντά ότι είναι κυριαρχικό δικαίωμα οποιασδήποτε χώρας. Την Πέμπτη, η Ρωσία έστειλε μια αυστηρή επιστολή στην Ουάσιγκτον απειλώντας απροσδιόριστα «στρατιωτικοτεχνικά μέτρα».
Από την ανατροπή ενός φιλορώσου προέδρου το 2014, η Ουκρανία έχει πλησιάσει πολιτικά τη Δύση, διοργάνωσε κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με το ΝΑΤΟ και παρέλαβε όπλα, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών αντιαρματικών πυραύλων Javelin και τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Το Κίεβο και η Ουάσιγκτον θεωρούν αυτές τις νόμιμες κινήσεις για την ενίσχυση της άμυνας της Ουκρανίας μετά την κατάληψη της περιοχής της Κριμαίας το 2014 από τη Ρωσία και την υποστήριξη των αυτονομιστών
Ο Πούτιν λέει ότι οι αυξανόμενοι δεσμοί της Ουκρανίας με τη συμμαχία θα μπορούσαν να την καταστήσουν σημείο εκτόξευσης πυραύλων του ΝΑΤΟ που στοχεύουν τη Ρωσία.
Καθώς η Ρωσία επιδεικνύει τη στρατιωτική της ικανότητα σε πολλά μέτωπα, ο Πούτιν έπρεπε να επιβλέπει προσωπικά τις ασκήσεις των στρατηγικών πυρηνικών πυραύλων της το Σάββατο.
Το Κρεμλίνο έχει στείλει επίσης δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες που πραγματοποιούν ασκήσεις στη Λευκορωσία, βόρεια της Ουκρανίας. Οι ασκήσεις πρόκειται να ολοκληρωθούν την Κυριακή και η Μόσχα είπε ότι τα στρατεύματα θα επιστρέψουν στη Ρωσία κάποια στιγμή αργότερα.
Ο υποστηριζόμενος από τη Ρωσία ηγέτης της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, συνάντησε τον Πούτιν την Παρασκευή, προτείνοντας εκ των προτέρων ότι οι στρατιώτες ενδέχεται να παραμείνουν. «Οι ένοπλες δυνάμεις θα παραμείνουν όσο χρειαστεί», είπε σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων BelTa.
Πηγή: Reuters