Tα αδέρφια μας μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή μας, σχεδόν με κάθε δυνατό τρόπο. Οι ερευνητές, ωστόσο, πρόσφατα άρχισαν να ερευνούν και τους τρόπους με τους οποίους οι αδερφικές σχέσεις επηρεάζουν και την υγεία μας.
«Aυτή είναι μια κάπως ”υπανάπτυκτη” περιοχή», εξηγεί η δρ Σούζαν Μπ. Σίσον, καθηγήτρια διατροφικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα αδέρφια μας έχουν «αρκετά ισχυρή επιρροή» στις συμπεριφορές υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία, τη σωματική δραστηριότητα, τη διατροφή και πολλά άλλα, τονίζει η Σίσον. Και αυτό αφορά τόσο τα αδέρφια εξ αίματος, όσο και τα αδέρφια που έχουν τους ίδιους θετούς γονείς.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία για τον ισχυρό ρόλο που παίζουν τα αδέρφια μας στη διαμόρφωσή μας» τονίζει ο Κιθ Οσάι, επίκουρος καθηγητής παιδικών και οικογενειακών σπουδών στο Weber State University στη Γιούτα, του οποίου η έρευνα εστίασε στο πώς τα αδέρφια επηρεάζουν τις αποφάσεις μας να ασχοληθούμε με τα αθλήματα όσο είμαστε νέοι.
«Λέμε χαρακτηριστικά ότι η αδερφική είναι η πιο διαρκής από όλες τις σχέσεις. Είμαστε με τους γονείς μας όταν γεννιόμαστε, αλλά τα αδέρφια μας είναι συνήθως εκεί όσο περνούν τα χρόνια. Οι σύζυγοι είναι επίσης σημαντικοί. Αλλά στον σύγχρονο κόσμο έρχονται και φεύγουν. Κι όμως τα αδέρφια μένουν», εξηγεί ο Κιθ.
Και δηλαδή, πώς ακριβώς επηρεάζουν οι αδερφικές σχέσεις την υγεία μας;
1. Επιδρούν στο πώς τρώμε
Η Σίσον, υπήρξε συν-συγγραφέας μελέτης, που δημοσιεύτηκε το 2019 στο Journal of Nutrition Education and Behavior, η οποία συνέκρινε τις συνήθειες 43 παιδιών με αδέρφια με 27 μοναχοπαίδια. Η μελέτη έδειξε ότι τα μικρά παιδιά με αδέρφια έκαναν πιο υγιεινές διατροφικές επιλογές από τα μοναχοπαίδια.
«Ίσως είναι ευκολότερο για τους γονείς να αγοράσουν πρόχειρο φαγητό όταν έχουν ένα παιδί. Ακόμη, οι οικογένειες που έχουν πολλά παιδιά τείνουν να οργανώνουν περισσότερα οικογενειακά γεύματα, τα οποία έχουν συνδεθεί με πιο υγιεινή διατροφή» υποθέρει η Σίσον.
Ακόμη, τα παιδιά με περισσότερα αδέρφια ακολουθούν πιο υγιεινές δίαιτες και βλέπουν λιγότερη τηλεόραση, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Social Science and Medicine το 2017, η οποία διαπίστωσε ότι κάθε επιπλέον αδερφάκι συσχετίστηκε με μείωση κατά 2,6% στην πιθανότητα παχυσαρκίας στην πρώιμη εφηβεία.
2. Επηρεάζουν το πώς και το πόσο κινούμαστε
Τα παιδιά με αδέρφια έχουν υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας από τα μοναχοπαίδια, τονίζει η Σίσον. Μελέτη με 161 παιδιά σε ένα νηπιαγωγείο στην Πορτογαλία, που δημοσιεύτηκε στο Children in 2021, διαπίστωσε ότι τα παιδιά σε σπίτια με αδέρφια έτειναν να έχουν υψηλότερες κινητικές δεξιότητες από τα παιδιά χωρίς αδέρφια.
«Ένας γονέας μπορεί να είναι πιο πρόθυμος να στείλει ένα παιδί έξω για να παίξει εάν έχει έναν μεγαλύτερο αδερφό ή αδελφή για να το παρακολουθεί», θεωρεί η Σίσον.
3. Τα ρίσκα που παίρνουμε
Τα αδέρφια επηρεάζουν τις επιλογές μας που σχετίζονται με την παραβατικότητα και τις επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως το κάπνισμα, τη χρήση ναρκωτικών και το αλκοόλ, υπογραμμίζει ο Κιθ. Ιδίως αν ταιριάζουμε ως προς την ηλικία ή το βιολογικό φύλο, τότε είναι ακόμα πιο πιθανό να ακολουθήσουμε ένα μεγαλύτερο/η αδερφό/ή που επιδεικνύει μια επικίνδυνη συμπεριφορά.
4. Ψυχική υγεία
Έρευνες δείχνουν ότι τα αδέρφια μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική μας υγεία είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο. Mελέτη του Χάρβαρντ συνέδεσε τις πιο απόμακρες σχέσεις με τα αδέρφια πριν από την ηλικία των 20 ετών με τον κίνδυνο κατάθλιψης στην ενήλικη ζωή.
Παράλληλα, μελέτη γυναικών στη Νότια Καλιφόρνια, που δημοσιεύτηκε στο Evolution, Medicine, and Public Health το 2021, συνδέει την πιο συχνή επικοινωνία με τα αδέρφια με λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης και μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Family Psychology το 2019, διαπίστωσε ότι μεταξύ των ηλικιωμένων, μια ζεστή σχέση με τα αδέρφια συνδέθηκε με χαμηλότερα επίπεδα μοναξιάς.
Και τι πρέπει να κάνουμε ως γονείς;
Η Σίσον προτείνει ότι ως γονείς είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τον ρόλο που διαδραματίζουν τα αδέρφια και οι οικογένειες στη διαμόρφωση του ατόμου. Επιπλέον, παροτρύνει όσους είμαστε γονείς περισσότερων παιδιών να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προωθήσουμε τα κοινά οικογενειακά γεύματα, την υγιεινή διατροφή, τις υγιεινές επιλογές φαγητού, τον περιορισμένο χρόνο μπροστά στην οθόνη και την περισσότερη κίνηση και άσκηση.
Η καλλιέργεια των αδελφικών σχέσεων είναι σημαντική. Γιατί δύο ή και περισσότερα παιδιά μπορεί να είναι σύμμαχοι που μοιράζονται μυστικά και στεναχώριες. Ακόμα κι αν οι αδερφικές σχέσεις είναι δύσκολες μερικές φορές. Γιατί αν αυτές οι σχέσεις είναι ζεστές και στοργικές, θεωρούνται τόσο ωφέλιμες με διάφορους τρόπους. Αλλά αν δεν γίνει καλή δουλειά, οι αδερφικές σχέσεις μπορούν να γεμίσουν συγκρούσεις, ανταγωνισμό και ζήλια.
Οι γονείς με μοναχοπαίδια θα πρέπει να οργανώνουν τα γεύματα ακόμα και αν έχουν ένα και μοναδικό παιδί, ετοιμάζοντας ίσως ένα φαγητό για περισσότερες μέρες. Ακόμη, είναι σημαντικό να δημιουργούν ευκαιρίες για ενεργό παιχνίδι.
(Mε πληροφορίες από heartorg).