Οι (άγνωστες) μάχες των Θερμοπυλών: Οι 27 συγκρούσεις στην περιοχή ανά τους αιώνες

Πέρα από τον Λεωνίδα και τους 300.
Open Image Modal
.
Picturenow via Getty Images

Όλοι γνωρίζουν για τη Μάχη των Θερμοπυλών κατά τους Μηδικούς Πολέμους και τη θυσία του Λεωνίδα και των 300 Σπαρτιατών- ωστόσο η στρατηγική σημασία της περιοχής την έφερε στο επίκεντρο πολλών πολεμικών συγκρούσεων ανά τους αιώνες.

Δύο συγγραφείς, ο Μάικ Κόουλ (ο οποίος έχει μιλήσει στο παρελθόν στη HuffPost Greece για την αρχαία Σπάρτη και την εικόνα που έχουμε για αυτήν σήμερα) και ο Μάικλ Λίβινγκστον, στο βιβλίο τους «The Killing Ground: A Biography of Thermopylae» (Osprey Publishing) εξετάζουν τις άλλες 26 περιπτώσεις όπου έλαβαν χώρα στην περιοχή πολεμικές επιχειρήσεις ανά τους αιώνες, με βάση τις διαθέσιμες πηγές.

 

 

  1. Η πρώτη μάχη των Θερμοπυλών (άγνωστη ημερομηνία/ χρονολογία): Λίγα είναι γνωστά για αυτή τη μάχη, ανάμεσα στους Φωκείς και τους Θεσσαλούς.

  2. Η δεύτερη μάχη των Θερμοπυλών (480 πΧ): Η διάσημη μάχη μεταξύ Περσών και Ελλήνων, με τη θυσία των 300.

  3. Φωκείς εναντίον Θεσσαλών το 355 πΧ, στο πλαίσιο του Τρίτου Ιερού Πολέμου.

  4. Δυνάμεις από τη νότια Ελλάδα εναντίον του Φιλίππου Β′ της Μακεδονίας το 352 πΧ, με τον Φίλιππο να αποσύρεται.

  5. Ο Φίλιππος παίρνει τον έλεγχο των Θερμοπυλών το 346 πΧ, χρονιά που έλαβε τέλος ο Τρίτος Ιερός Πόλεμος.

  6. Η τρίτη μάχη των Θερμοπυλών, το 323 πΧ: Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι Αθηναίοι και συμμαχικές δυνάμεις από τη νότια Ελλάδα αντιμετωπίζουν με επιτυχία τους Μακεδόνες του Αντιπάτρου, οι οποίοι υποχωρούν στη Λαμία, ανασυντάσσονται και εν τέλει κερδίζουν τον Λαμιακό Πόλεμο.

  7. Αιτωλοί εναντίον των Αντιπατριδών το 316 πΧ, οι οποίοι επιλέγουν να παρακάμψουν το πέρασμα από τη θάλασσα.

  8. Η τέταρτη μάχη των Θερμοπυλών, το 315 πΧ: Οι Αιτωλοί και πάλι εναντίον των Αντιπατριδών, που αυτή τη φορά επιτίθενται και τους απωθούν.

  9. Η πέμπτη μάχη των Θερμοπυλών το 279 πΧ: Γαλάτες εισβολείς εναντίον ενός ελληνικού συνασπισμού υπό τους Αθηναίους. Καταφέρνουν να απωθήσουν τις ελληνικές δυνάμεις, μα συντρίβονται όταν επιχειρούν επίθεση στους Δελφούς.

  10. Το 224 πΧ οι Αιτωλοί αντιμετωπίζουν τους Αντιγονίδες, οι οποίοι παρακάμπτουν το πέρασμα όπως και οι Αντιπατρίδες το 316 πΧ.

  11. Η έκτη μάχη των Θερμοπυλών το 207 πΧ: Αιτωλοί και Αντιγονίδες συγκρούονται στα στενά και οι Αιτωλοί απωθούνται. Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για τη μάχη αυτή.

  12. Η έβδομη μάχη των Θερμοπυλών, το 191 πΧ: Οι Ρωμαίοι νικούν τους Σελευκίδες σε μια μεγάλη μάχη.

  13. Το 146 πΧ οι δυνάμεις των Αχαιών εγκαταλείπουν το πέρασμα αναζητώντας καλύτερες θέσεις έχοντας απέναντι τους Ρωμαίους, οι οποίοι όμως περνούν και τους πιάνουν στα ανοιχτά.

  14. Το 251 μΧ μια φρουρά ή δύναμη ντόπιων αμύνεται απέναντι στους Γότθους εισβολείς και κρατά τα στενά.

  15. Στην όγδοη μάχη των Θερμοπυλών, το 254 μΧ, μια τοπική δύναμη υπό ρωμαϊκή διοίκηση πολεμά ξανά τους Γότθους στα στενά, ωστόσο οι πηγές είναι λίγες και το αποτέλεσμα άγνωστο.

  16. Το 396 μΧ ο Αλάριχος, αρχηγός των Βησιγότθων και γνωστός στην ιστορία επειδή κατέλαβε και λεηλάτησε τη Ρώμη, περνά τα στενά χωρίς αντίσταση- λέγεται πως τον βοήθησαν προδότες Ρωμαίοι αξιωματούχοι.

  17. Η ένατη μάχη των Θερμοπυλών, το 447: Μια δύναμη υπερασπιστών (δεν ταυτοποιείται, μα εκτιμάται πως ήταν Βυζαντινοί) αμύνεται με επιτυχία και σταματά τις δυνάμεις των Ούνων του Αττίλα.

  18. Η δέκατη μάχη των Θερμοπυλών, το 517: Γέτες εισβολείς από τον βορρά κατευθύνονται προς τη νότια Ελλάδα, μα οι Βυζαντινοί τους σταματούν στις Θερμοπύλες, σε μια μάχη για την οποία δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία.

  19. Στην ενδέκατη μάχη των Θερμοπυλών το 539 οι Βούλγαροι επιτίθενται στους Βυζαντινούς. Η μετωπική επίθεση αποτυγχάνει, μα προσπερνούν τα στενά μέσω ενός μονοπατιού πάνω από το Καλλίδρομο.

  20. Η δωδέκατη μάχη δόθηκε το 559, με τους Κουτρίγουρους ή Κουτριγούρους (φύλο συγγενικό στους Βούλγαρους) επιτίθενται στις βυζαντινές δυνάμεις, μα αποκρούονται.

  21. Η δέκατη τρίτη μάχη έγινε το 997 και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία, πέραν του ότι οι Βούλγαροι κατάφεραν να περάσουν τα στενά, που κρατούσαν Βυζαντινοί υπερασπιστές.

  22. Το 1203 ο Λέων Σγουρός (Βυζαντινός άρχοντας που εξεγέρθηκε κατά του αυτοκρατορικού θρόνου της Κωνσταντινούπολης, πολέμησε πολλά χρόνια κατά των Φράγκων εισβολέων και για ένα διάστημα έλεγχε μεγάλο μέρος της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας) παρακάμπτει τις άμυνες στις Θερμοπύλες και ανακηρύσσεται ανεξάρτητος άρχοντας.

  23. Στη δέκατη τέταρτη μάχη, το 1204 μΧ, ο Σγουρός προσπαθεί χωρίς επιτυχία να κρατήσει τα στενά απέναντι στις δυνάμεις των Φράγκων εισβολέων της Δ′ Σταυροφορίας.

  24. Στην περιοχή έλαβαν συγκρούσεις και κατά την Ελληνική Επανάσταση: Κοντά βρίσκεται η γέφυρα της Αλαμάνας, όπου το 1821 πληγώθηκε και αιχμαλωτίστηκε μετά από μάχη ο Αθανάσιος Διάκος, για να βρει αργότερα μαρτυρικό θάνατο στα χέρια των Τούρκων.

  25. Η επόμενη μάχη έγινε τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο, και συγκεκριμένα το 1941, με συμμαχικές δυνάμεις να προσπαθούν να επιβραδύνουν τη γερμανική προέλαση προς τα νότια προκειμένου να διαφύγουν τα υπόλοιπα στρατεύματα από την ηπειρωτική Ελλάδα.

  26. Επιχείρηση Harling, το 1942- η γνωστή ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου από δυνάμεις της Εθνικής Αντίστασης (ΕΔΕΣ και ΕΛΑΣ) και Βρετανούς σαμποτέρ.

  27. Επιχείρηση Washing, 1943: Ανατίναξη της γέφυρας του Ασωπού από Βρετανούς σαμποτέρ.