Οι αγρότες σε όλη την Ευρώπη, και στην Ελλάδα επίσης, δυσκολεόνται να ανταπεξέλθουν οικονομικά στα συνεχώς αυξανόμενα κόστη παραγωγής αλλά πολλοί καταναλωτές, που βλέπουν με συμπάθεια τις κινητοποιήσεις τους, ζορίζονται επίσης να αγοράσουν τα προϊόντα τους.
Οι διαμαρτυρίες πανευρωπαϊκά έρχονται να υπενθυμίσουν πως τόσο οι αγρότες όσο και τα νοικοκυριά πλήττονται αυτές τις μέρες λόγω πολλών παραγόντων, όπως ο επίμονος πληθωρισμός, τα υψηλά επιτόκια και οι ασταθείς τιμές της ενέργειας.
Στα σούπερ μάρκετ και τις αγορές τα περισσότερα από τα προϊόντα είναι εισαγόμενα. Και όταν υπάρχουν διαθέσιμα ντόπια, η τιμή τους συνήθως είναι πιο «αλμυρή». Ενώ τα φρούτα και λαχανικά που έρχονται από έξω μπορεί να είναι μέχρι και 50% φθηνότερα.
Κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ισπανίας αλλά και της ελληνικής συμφώνησαν τις τελευταίες ημέρες να διοχετεύσουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στον αγροτικό τομέα για να κατευνάσουν τους διαδηλωτές. Η ΕΕ χορήγησε επίσης παραχωρήσεις σε αγρότες, δείχμοντας μια παραπάνω ευαισθησία στις ανησυχίες των ψηφοφόρων ενόψει των ευρωεκλογών τον ερχόμενο Ιούνιο.
Οι τιμές για το σιτάρι, το καλαμπόκι και άλλα σιτηρά -εκτός του ρυζιού- είναι χαμηλότερες από ό,τι πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία οδήγησε το κόστος των βασικών τροφίμων σε επίπεδα ρεκόρ το 2022, επιδεινώνοντας την πείνα παγκοσμίως, αλλά βοήθησε τα καθαρά κέρδη των αγροτών.
Οι καταναλωτές, εν τω μεταξύ, δεν βλέπουν μεγάλα οφέλη από τις χαμηλότερες τιμές στο σιτάρι και άλλα προϊόντα διατροφής, επειδή η άνοδος των τιμών που παρατηρείται στο σούπερ μάρκετ συνδέεται με άλλα κόστη που προκύπτουν μετά την έξοδο των τροφίμων από το χωράφι. Πράγματα όπως το κόστος ενέργειας και οι υψηλότεροι μισθοί για την εργασία έχουν επηρεάσει κάθε βήμα της επεξεργασίας των τροφίμων, μέχρι τα ράφια λιανικής.
Με τις τιμές να έχουν υποχωρήσει κάπως, οι αγρότες παίρνουν τώρα λιγότερα για αυτά που καλλιεργούν από ό,τι είχαν συνηθίσει και αντιμετωπίζουν μεγάλη αβεβαιότητα από τις ασταθείς τιμές της ενέργειας. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τους αγρότες στην Ευρώπη, λόγω της απώλειας φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου και των διαταραχών στο εμπόριο, καθώς οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης επιτίθενται σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η Ερυθρά Θάλασσα είναι μια κρίσιμη εμπορική οδός μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, επομένως οι αγρότες στην Ευρωπαϊκή Ενωση, την Ουκρανία και τη Ρωσία αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις από την εκτροπή πλοίων σε μεγαλύτερα ταξίδια γύρω από το άκρο της νότιας Αφρικής. Αυτά τα κόστη επιστρέφουν στους παραγωγούς.
Σαν να μην έφτανε αυτό, τα επιτόκια είναι υψηλά, γεγονός που καθιστά πιο ακριβό τον δανεισμό για την αγορά αγροτικού εξοπλισμού και άλλων αναγκών. Οι Ευρωπαίοι αγρότες αντιμετωπίζουν επίσης νέους κανονισμούς για το κλίμα που επίσης μπορεί να αυξήσουν το κόστος, κάτι που δεν βαρύνει τους ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ και αλλού.
Οι οικονομίες έχουν επιβραδυνθεί, ειδικά στην Ευρώπη, και παρόλο που ο πληθωρισμός των τροφίμων έχει υποχωρήσει, οι άνθρωποι εξακολουθούν να σκέφτονται πώς ήταν πριν από δύο χρόνια και λένε: «Ολα είναι πιο ακριβά σε σχέση με αυτά που πλήρωνα στις αρχές του 2022».
Οι φθηνότερες εισαγωγές προκαλούν μεγάλη ανησυχία για τους αγρότες σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα, οι εξαγγελίες της κυβέρνησης δεν ικανοποίησαν το αγροτικό κίνημα που επιστρέφει στα μπλόκα, μετά το παναγροτικό συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη, και αναμένεται να λάβει αποφάσεις την ερχόμενη Τρίτη (6/2).
«Αφορολόγητο αγροτικό πετρέλαιο. Τα εκατομμύρια που λέει ότι δίνει είναι ψίχουλα σε αυτά που εμείς διεκδικούμε για να πέσει το κόστος παραγωγής. Ομοίως για το αγροτικό ηλεκτρικό ρεύμα πλαφόν 7 λεπτά η κιλοβατώρα. Αν τα λύσει θα δώσει όντως μια ανακούφιση στο κόστος παραγωγής» υπογράμμισε ο Κώστας Τζέλας, πρόεδρος των Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας.
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα της πρώτης αρωγής για πρόσθετη στήριξη στους αγρότες που επλήγησαν απο την κακοκαιρία Ντάνιελ. Θα δοθούν 5.000 ευρώ αν έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές και 10.000 αν έχουν υποστεί πολύ σοβαρές ζημιές. Μέσα στο μήνα πρόκειται, επίσης, να ανακοινωθεί πρόγραμμα για δανειοδότηση των αγροτών, στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης τους.
(με πληροφορίες από Associated Press)