Οι Ευρωπαίοι «τρέχουν» για την Άμυνα

Σύνοδοι κορυφής πριν τη σύνοδο κορυφής...Τηλεδιάσκεψη αύριο - Στα σκαριά συνάντηση στο Λονδίνο.
Open Image Modal
Ανδρες των πολωνικών ενόπλων δυνάμεων περιμένουν τον Wladyslaw Kosiniak Kamysz, αναπληρωτή πρωθυπουργό και υπουργό Άμυνας της Πολωνίας, και τον Robert Kaliák, αναπληρωτή πρωθυπουργό και υπουργό Άμυνας της Σλοβακίας, καθώς φθάνουν στο γραφείο του πολωνικού υπουργείου Άμυνας στη Βαρσοβία, Πολωνία, για διμερείς συνομιλίες σχετικά με την ευρωπαϊκή ασφάλεια στις 24 Φεβρουαρίου 2025.
NurPhoto via Getty Images

Σε πυρετώδεις διαβουλεύσεις βρίσκονται οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επιχειρούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που διαμορφώνει η νέα αμερικανική ηγεσία, ιδίως σε σχέση με τη στάση της στον πόλεμο της Ουκρανίας. Εκτός από την έκτακτη σύνοδο της 6ης Μαρτίου και την προγραμματισμένη Σύνοδο Κορυφής στις 20 Μαρτίου, οι «27» ηγέτες θα συνομιλήσουν αύριο (26/2) μέσω τηλεδιάσκεψης, με φόντο τη συνάντηση Τραμπ - Μακρόν. Παράλληλα, υπάρχει το ενδεχόμενο μιας ακόμη συνάντησης την ερχόμενη Κυριακή (2/3) στο Λονδίνο, με πρωτοβουλία του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ, μετά και τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο.

Σήμερα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου λίγες ώρες αφότου ανακοίνωσε ότι στις 6 Μαρτίου θα διεξαχθεί έκτακτη σύνοδος κορυφής με θέμα την  Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια, προχώρησε σε νέα ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία συγκαλεί αύριο, Τετάρτη, τηλεδιάσκεψη μεταξύ των 27 ευρωπαίων ηγετών, προκειμένου να γίνει απολογισμός της συνάντησης μεταξύ του Γάλλου Προέδρου και του Αμερικανού ομολόγου του στην Ουάσινγκτον, με επίκεντρο την Ουκρανία.

 «Για να προετοιμάσουμε το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 6ης Μαρτίου, οργανώνω μια τηλεδιάσκεψη μεταξύ των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αύριο το πρωί, για να ενημερωθούμε από τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν σχετικά με την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον», ανακοίνωσε μέσω του «Χ», ο Αντόνιο Κόστα. 

Η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στις 6 Μαρτίου, θα πραγματοποιηθεί σε μια «καθοριστική στιγμή για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια», όπως είχε τονίσει ο Αντόνιο Κόστα.

 

 

Όπως δήλωσε και η πρόεδρος της Κομισιόν, στο έκτακτο ευρωπαϊκό συμβούλιο θα παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το πώς θα αναβαθμιστεί η ευρωπαϊκή παραγωγή όπλων και οι αμυντικές ικανότητες της Ένωσης με έμφαση στο ρόλο που θα διαδραματίσει και η Ουκρανία, η οποία όπως ανέφερε η φον ντερ Λάιεν θα επωφεληθεί επίσης.

Στο συμβούλιο αναμένεται να συζητηθούν και οι λεπτομέρειες για την αποστολή νέας στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, ενώ στις 20 Μαρτίου, στην προγραμματισμένη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, η άμυνα θα κυριαρχήσει και συγκεκριμένα θα πρέπει να παρουσιαστεί η Λευκή Βίβλος για την Άμυνα.

Όμως η ατζέντα συνεχώς διαμορφώνεται ανάλογα με τις κινήσεις του Αμερικανού προέδρου ο οποίος αναγκάζει την Ευρώπη να αναπροσαρμόζει τις κινήσεις της βάσει των συναλλαγών μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας σε σχέση με την Ουκρανία.

 

 

Μετά τη συνάντηση του Μακρόν με τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ παίρνει σειρά, ενώ σήμερα στις ΗΠΑ βρίσκεται η Ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας, Κάγια Κάλλας η οποία θα συναντηθεί με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ στις ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο.

Επίσης την Πέμπτη ο Βρετανός πρωθυπουργός θα συναντηθεί με  τον Τραμπ στην Ουάσιγκτον και σήμερα ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία της ΕΕ αυτό το εξάμηνο, άφησε να εννοηθεί ότι θα υπάρξει σύνοδος κορυφής του Λονδίνου για την άμυνα την Κυριακή 2 Μαρτίου.

Σύμφωνα με τον Guardian o Τουσκ δήλωσε ενώ ήταν μαζί με τον Κόστα τα εξής: «Ελπίζω ότι αυτή η μεγαλύτερη [αμυντική] κινητοποίηση της Ευρώπης, των κρατών μελών και της Ευρώπης ευρύτερα, θα γίνει γεγονός. [Πριν συναντηθούμε στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο,] θα είμαστε στο Λονδίνο την Κυριακή, μαζί με τους Βρετανούς φίλους μας και μια ομάδα ηγετών, για να συζητήσουμε αυτά τα κοινά σχέδια για την άμυνα.

Σημειώνεται ότι σήμερα ο Κιρ Στάρμερ, ο Βρετανός πρωθυπουργός δήλωσε ότι οι αμυντικές δαπάνες στη χώρα του θα ανέλθουν στο 2,5% του ΑΕΠ έως το 2027. Πρόκειται, όπως έγινε γνωστό για τη μεγαλύτερη σταδιακή αύξηση στον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Οι φρενήρεις συζητήσεις έχουν προκύψει από τη στιγμή που οι ΗΠΑ απαίτησαν από τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, από το 2%, σε διαφορετική περίπτωση θα χάσουν την ομπρέλα προστασίας των ΗΠΑ. Όμως τα ευρωπαϊκά κράτη διαπιστώνουν ότι οι ΗΠΑ επαναπροσεγγίζουν τη Ρωσία εις βάρος της Ουκρανίας και της ευρωπαϊκής ασφάλειας με αποτέλεσμα να επιδιώκουν τρόπους για την απεξάρτησή τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ενίσχυση της συλλογικής αμυντικής δυνατότητας της Ένωσης, δεδομένου ότι οι Ευρωπαίοι θεωρούν πλέον τη Ρωσία υπαρξιακή απειλή.

 

 

Σε αυτή τη διαδικασία όπως φαίνεται θα παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο και η Βρετανία παρότι έχει αποχωρήσει από την ΕΕ.

Η αγωνία των ευρωπαϊκών κρατών να αυξήσουν τις αμυντικές τους ικανότητες χωρίς να ξεφύγουν από το δημοσιονομικό πλαίσιο φαίνεται ότι διευθετείται καθώς η επικεφαλής της Κομισιόν δήλωσε προ ημερών ότι θα άρει εν μέρει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ για να επιτρέψει στις χώρες να επενδύσουν στην άμυνα.

Η φον ντερ Λάιεν στη Σύνοδο του Μαρτίου θα προτείνει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας για τις αμυντικές επενδύσεις και όπως έχει αναφέρει αυτό θα γίνει «ελεγχόμενα και υπό όρους». 

Επιπλέον, έχει πει ότι η Επιτροπή θα προτείνει ένα ευρύτερο πακέτο εξατομικευμένων εργαλείων για την αντιμετώπιση της ειδικής κατάστασης κάθε κράτους μέλους.

Πρόκειται για κινήσεις τις οποίες έχει επικροτήσει και η Ελληνική Κυβέρνηση δεδομένου ότι ήταν μια από τις προτάσεις του Πρωθυπουργού. Χθες με αφορμή τη συμπλήρωση τριών χρόνων από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας σημειώνοντας ότι «η Ελλάδα δαπανά περισσότερο από το 3% του ΑΕΠ της για την άμυνα και έχει έρθει η ώρα να κάνουν και άλλοι το ίδιο...πρέπει επίσης ενισχύσουμε τη δέσμευσή μας για τη δική μας συλλογική ευρωπαϊκή άμυνα».

 

-- --