Τελικά, όλα είναι θέμα κινήτρων. Σε περιβαλλοντικό επίπεδο, τα κίνητρα αποτελούν ισχυρό μοχλό μεταστροφής συνηθειών και πρακτικών.
Η πρώτη «Ερευνα Βιώσιμης Πραγματικότητας της Goodyear» για το 2021, που πραγματοποιήθηκε σε 985 εταιρείες με στόλους οχημάτων από 36 ευρωπαϊκές χώρες, ανέδειξε σημαντικά ζητήματα που χρειάζονται επίλυση, καθώς οι μεταφορές συμβάλλουν στο 25% των εκπομπών ρύπων.
Δεδομένου ότι η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» του 2019 είχε ως στόχο τη μείωση κατά 90% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στον κλάδο των μεταφορών, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, αλλά και οι εκπομπές CO2 των νέων βαρέων φορτηγών, σύμφωνα με τις μετρήσεις του VECTO, θα μειωθούν κατά 15% το 2025 και 30% έως το 2030, ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές και επενδυτές επιλέγουν να ανταμείβουν τις εταιρείες που υιοθετούν μια ξεκάθαρη στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Ως προς την Ελλάδα, η έρευνα κατέδειξε ότι το 97% των ελληνικών στόλων οχημάτων, αναγνωρίζει ως πολύ σημαντική τη περιβαλλοντική βιωσιμότητα, το 51% των στόλων εκπαιδεύουν τους οδηγούς τους σε πρακτικές χαμηλής κατανάλωσης καυσίμου, το 43% τοποθετούν αναγομωμένα ελαστικά, το 95% των στόλων είναι έστω μερικώς ενημερωμένοι σχετικά με την επερχόμενη περιβαλλοντική νομοθεσία ενώ πιο οικονομικά αποτελεσματικές λύσεις πιθανόν θα αύξαναν το ποσοστό της υιοθέτησης τέτοιων μέτρων από τους στόλους. Επίσης, περίπου το 60% των στόλων θεωρούν την οικονομική βοήθεια και κερδοφορία, μαζί με τις εύκολα εφαρμόσιμες λύσεις, το κλειδί για να βελτιώσουν τη βιωσιμότητα στις δραστηριότητές τους.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τα τρία τέταρτα όλων των ερωτηθέντων αναγνώρισαν τη βιωσιμότητα ως ένα σημαντικό ή πολύ σημαντικό ζήτημα. Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν ότι η βιωσιμότητα είναι ουσιαστικό μέρος των εταιρικών τους αξιών.
Επίσης, στόλοι οχημάτων με πάνω από 500 οχήματα πρωτοστατούν, ενσωματώνοντας στις καθημερινές δραστηριότητές τους μια κουλτούρα που είναι εστιασμένη στο περιβάλλον, με το 70% των μεγαλύτερων στόλων οχημάτων να έχει, επίσης, ξεκάθαρους και σαφείς βιώσιμους στόχους. Μέχρι το φθινόπωρο του 2022, 4 από τους 5 συνολικά στόλους οχημάτων που συμμετείχαν στην έρευνα υποδεικνύουν ότι θα εντάξουν KPI βιωσιμότητας, με μια αύξηση της τάξης του 38% σε σύγκριση με το 2021.
Η ανανέωση των στόλων, είναι μία από τις πιο συνηθισμένες ενέργειες με περιβαλλοντικό προσανατολισμό, με το 68% των διαχειριστών να ανανεώνουν τον στόλο τους προσφέροντας πιο βιώσιμες επιλογές. Τα εναλλακτικά συστήματα μετάδοσης κίνησης καταγράφουν μεγάλη αύξηση και σε στόλους οχημάτων με περισσότερα από 500 οχήματα, ένα ποσοστό της τάξης του 43% στρέφεται σε οχήματα ηλεκτρικά, υβριδικά ή οχήματα που κινούνται με φυσικό αέριο/LNG.
Το 60% των στόλων οχημάτων χρησιμοποιεί ήδη ελαστικά με χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου. Για να μειώσουν περαιτέρω το αποτύπωμα άνθρακα, οι στόλοι οχημάτων επιλέγουν την αναγόμωση. Αυτή είναι μια ακόμα λύση για τους στόλους οχημάτων για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα μέσω της επαναχρησιμοποίησης του σκελετού του ελαστικού, της μείωσης των πρώτων υλών, της μείωση των αποβλήτων και αντίστοιχα της χρήση λιγότερης ενέργειας στην παραγωγή.
Τα πρόσθετα μέτρα για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας των στόλων περιλαμβάνουν τη βελτιστοποίηση της οδηγικής συμπεριφοράς των οδηγών, μέσα από την ενσωμάτωση τεχνικών που προάγουν την οικολογική οδήγηση. Το 55% των διαχειριστών στόλων εφαρμόζουν ήδη αυτήν την πρακτική, ενώ ο καθορισμός των στόχων κατανάλωσης καυσίμου είναι κάτι που βρίσκεται, επίσης, σε εξέλιξη.
Από τους στόλους οχημάτων που συμμετείχαν στην έρευνα, το 45% δηλώνει ότι είναι εξοικειωμένο με την επερχόμενη περιβαλλοντική νομοθεσία που θα ισχύει για τον κλάδο των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών κινήτρων και των φορολογικών καθεστώτων, καθώς και άλλων περιοριστικών ρυθμίσεων.
Τα οικονομικά κίνητρα, όπως οι φοροαπαλλαγές, αποτελούν βασική προϋπόθεση για το 72% των στόλων οχημάτων που αμφιταλαντεύονται ακόμα. Το ένα τρίτο των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα βλέπουν τη βιωσιμότητα ως τρόπο μείωσης του λειτουργικού κόστους.
Ωστόσο, ο ανασταλτικός παράγοντας για τη λήψη ακόμη περισσότερων ενεργειών βιωσιμότητας είναι το κόστος, πάνω από το 60% των ερωτηθέντων υπέδειξαν ότι ορισμένες λύσεις είναι πολύ ακριβές. Το 79% των στόλων οχημάτων, με περισσότερα από 500 οχήματα, αναφέρει ότι αυτό που θα τους έδινε την απαραίτητη ώθηση να κάνουν μεγαλύτερες βελτιώσεις είναι τυχόν οικονομικά κίνητρα.
Το 45% των εταιρειών δηλώνει ότι οι πιο βιώσιμες λύσεις είναι πολύ περίπλοκες για να ενσωματωθούν στην καθημερινότητα των δραστηριοτήτων τους. Ωστόσο, οι μεταφορείς αναγνωρίζουν τη δύναμη της ευφυΐας δεδομένων. Το 54% των διαχειριστών στόλων χρησιμοποιούν πλέον τηλεματικές λύσεις για τη βελτίωση της εξοικονόμησης καυσίμων και τη μείωση των εκπομπών ρύπων.