Μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, ακόμη και αν κάποιος δεν παρουσιάζει συμπτώματα. Ο επόμενος μπορεί να συνεχίσει την μετάδοση. Η περίοδος επώασης είναι τόσο μεγάλη ώστε οι άνθρωποι μπορεί να μην γνωρίζουν πού ή πότε κόλλησαν.
Οι λεπτομέρειες αυτές που προέκυψαν την περασμένη εβδομάδα σχετικά με τον νέο κορονοϊό που εκδηλώθηκε στην Κίνα δείχνουν πόσο δύσκολο είναι να καταπολεμηθεί αυτή η επιδημία, όπως λένε οι ειδικοί σε θέματα υγείας.
Αρχικά, μερικοί ανακουφίστηκαν όταν ο ιός φάνηκε πως δεν ήταν τόσο θανατηφόρος όσο αυτός στην περίπτωση του SARS, του Έμπολα κ.α. Τώρα όμως υπάρχει η ανησυχία πως μπορεί να προκαλέσει πολλούς θανάτους εάν η εξάπλωση του είναι μεγαλύτερη από προηγούμενους ιούς.
«Το επίπεδο ανησυχίας αυξάνεται» με τις νέες αποκαλύψεις για την εξάπλωση των ιών, δήλωσε ο Μάρκ Λίπσιτς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ. Ο ιός έχει μολύνει τουλάχιστον 14.000 ανθρώπους (σ.σ. πλέον περισσότερους από 17.000) από τότε που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην κεντρική Κίνα στα τέλη Δεκεμβρίου. Έχει σκοτώσει περισσότερα από 300 (σ.σ. πλέον 362) και έχει εξαπλωθεί σε περίπου 24 χώρες χώρες, αν και οι περισσότερες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν λίγες περιπτώσεις.
Ο ρυθμός μετάδοσης
Με βάση τα πρώτα 425 επιβεβαιωμένα κρούσματα στην Κίνα, κάθε λοίμωξη σε 2,2 νέα κατά μέσο όρο κρούσματα, ανέφεραν οι Κινέζοι επιστήμονες την περασμένη εβδομάδα στο New England Journal of Medicine. Αυτός ο ρυθμός αναπαραγωγής είναι περίπου ίδιος με αυτόν της εποχικής γρίπης αλλά κλαι μικρότερος από τον SARS, τον γενετικό εξάδελφο του νέου ιού.
«Ακούγεται και μοιάζει σαν να είναι ένας πολύ εύκολα μεταδιδόμενος ιός», δήλωσε ο Ρόμπερτ Γουέμπστερ, ειδικός επί μολυσματικών νόσων στο τμήμα έρευνας του νοσοκομείου παίδων St. Jude, το οποίο έχει μελετήσει πολλά κρούσματα. Το αν ο νέος ιός θα εξασθενίσει καθώς εξαπλώνεται ή το αντίθετο σε αυτό, παραμένει άγνωστο. «Αυτός ο ιός μπορεί ακόμη να μαθαίνει τι μπορεί να κάνει». ανέφερε ο Γουέμπστερ. «εν γνωρίζουμε ακόμη τις πλήρεις δυνατότητές του.
Η μεγαλύτερη ανησυχία είναι η συνεχής μετάδοση του ιού από το ένα άτομο και στο επόμενο κ.ο.κ. και φυσικά μια ακόμη σχετική ανησυχία είναι το πόσο συχνά άνθρωποι χωρίς συμπτώματα μολύνουν άλλους.
Ασυμπτωματική μετάδοση
Την περασμένη Πέμπτη, επιστήμονες ανέφεραν ότι μια Κινέζα μετέδωσε τον ιό σε έναν άλλο άνθρωπο στην Γερμανία κατά τη διάρκεια ενός επαγγελματικούς ταξιδιού αλλά η ίδια δεν είχε ακόμη νοσήσει. Και εκείνος με τη σειρά του μόλυνε αρκετούς συναδέλφους του πριν εμφανίσει συμπτώματα.
Αυτή η αποκαλούμενη ασυμπτωματική μετάδοση προκαλεί μεγάλο πρόβλημα στις διαδικασίες εντοπισμού των κρουσμάτων καθώς αυτές βασίζονται στην εμφάνιση συμπτωμάτων και στην παρακολούθηση των στενών επαφών όσων τα έχουν εμφανίσει προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του ιού αναφέρει ο δήλωσε ο Άντονι Φαουσι, επικεφαλής του τμήματος μολυσματικών ασθενειών του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ.
Εάν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί ευρέως από άτομο σε άτομο ή/και χωρίς να προκαλέσει συμπτώματα, «θα εξαπλωθεί περαιτέρω και ίσως για περισσότερο από ό, τι ελπίζαμε αρχικά» σχολίασε αντίστοιχα ο δρ. Ασίς Τζα, καθηγητής παγκόσμιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
Ποσοστά θνησιμότητας
Το ποσοστό θνησιμότητας φαίνεται να είναι 2% με 3%, αλλά μπορεί και να είναι πολύ χαμηλότερο εαν δεν έχουν καταγραφεί ήπια κρούσματα ή μολύνσεις χωρίς συμπτώματα, δήλωσε ο Φαούτσι. Ο ιός που προκάλεσε τον SARS αποδείχθηκε θανατηφόρος για περίπου το 10% των καταγραμμένων κρουσμάτων.
Το ποσοστό θνησιμότητας της γρίπης είναι μόλις 0,1%, αλλά σκοτώνει εκατοντάδες χιλιάδες σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο επειδή μολύνει εκατομμύρια ανθρώπους, σημειώνει ο Λίπσιτς. Έτσι, το μέγεθος της εστίας μπορεί να έχει το ίδιο μεγάλη σημασία με τα ποσοστά θνησιμότητας του ιού σε ό,τι αφορά τον τελικό αριθμό των νεκρών.
Περίοδος επώασης
Οι κινέζοι επιστήμονες εκτιμούν ότι η μέση περίοδος επώασης είναι περίπου πέντε ημέρες, αλλά δήλωσαν ότι μπορεί να διαρκέσει έως δύο εβδομάδες. Μια τέτοια μακρά περίοδος πιθανής επώασης μπορεί να είναι πρόβλημα, είπε ο Webster. «Οι άνθρωποι μπορούν να απομακρυνθούν από το σημείο όπου έγινε η μετάδοση του ιού και να μην θυμούνται καν που έγινε».
Εξετάσεις
Ένας ακόμη αγώνας για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας είναι να αποφανθούν ποιος έχει μολυνθεί και ποιος όχι.
Τα Κέντρα στις ΗΠΑ για τον Έλεγχο και την Πρόληψης μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών διαθέτουν σχετική εξέταση αλλά δεν εμπιστεύονται πλήρως το πόσο ακριβής είναι ώστε να την καταστήσει ευρέως διαθέσιμη.
Πολύ λίγα είναι γνωστά σχετικά με τις πιθανές μεθόδους ανίχνευσης του ιού αλλά και τους πιθανούς λάθους συναγερμούς ή τις περιπτώσεις που δεν ανιχνεύτηκαν. «Εάν είχαμε μια απόλυτα ακριβής εξέταση...θα μπορούσαμε να την κάνουμε στους ανθρώπους και να πούμε ”Εντάξει, όλα καλά”, σχολίασε ο Fauci στη συνέντευξη Τύπου. «Δεν γνωρίζουμε την ακρίβεια αυτού του τεστ». Αυτό αφήνει ένα μεγάλο κενό σύμφωνα με τον Λίπσιτς. «Οποιοσδήποτε παράγοντας καθιστά ποιος δύσκολο να γνωρίζουμε ποιος έχει προσβληθεί και ποιος όχι καθιστά τον περιορισμό του ιού πιο δύσκολο».