Στην κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο με τις θανατηφόρες θαλάσσιες διαδρομές από τις ακτές της βορείου Αφρικής και πρωτίστως την Λιβύη με προορισμό ακτές ευρωπαϊκών χωρών, που χαράσσουν διακινητές και ακολουθούν μετανάστες, εστιάζει το Associated Press με αφορμή το πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο.
Για την μεταναστευτική πολιτική στην Ελλάδα
Οι περισσότεροι μετανάστες στην Ελλάδα περνούν από την Τουρκία, είτε φτάνοντας στα κοντινά ανατολικά ελληνικά νησιά με μικρές βάρκες είτε διασχίζοντας τον ποταμό Έβρο που εκτείνεται κατά μήκος των χερσαίων συνόρων.
Οι παράνομες αφίξεις έχουν μειωθεί πολύ τα τελευταία χρόνια καθώς η Ελλάδα ενίσχυσε τις θαλάσσιες περιπολίες και έχτισε φράχτη στα σύνορα κατά μήκος του Έβρου.
Ωστόσο, η χώρα αντιμετωπίζει επίμονες καταγγελίες από μετανάστες, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και Τούρκους αξιωματούχους ότι σπρώχνει μετανάστες προς την τουρκική επικράτεια παρανόμως εμποδίζοντάς τους να ζητήσουν άσυλο. Η Αθήνα έχει επανειλημμένα διαψεύσει αυτούς τους ισχυρισμούς.
Το Alarm Phone κατηγόρησε τη μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας για το ναυάγιο, λέγοντας ότι η Αθήνα έχει γίνει η ”ασπίδα της Ευρώπης” για την αποτροπή της μετανάστευσης.
Οι αφίξεις μεταναστών μέσω Μεσογείου
Ο μεγαλύτερος αριθμός αφίξεων μεταναστών στην Ευρώπη καταγράφεται στην Ιταλία έχοντας φτάσει από τις αρχές του έτους τις 55.160.
Ο αριθμός είναι υπερδιπλάσιος των 21.884 που έφτασαν την ίδια περίοδο το 2022 ενώ το 2021 είχαν καταγραφεί 16.737 αφίξεις.
Άνθρωποι από την Ακτή Ελεφαντοστού, την Αίγυπτο, τη Γουινέα, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές είναι κατά κανόνα αυτοί που φτάνουν στην Ιταλία σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών.
Ο δε ΟΗΕ αναφέρει πως ο συνολικός αριθμός των μεταναστών που επιδιώκουν να φτάσουν στην Ευρώπη με αυτόν τον τρόπο έχει μειωθεί, σε περίπου 120.000 κατά μέσο όρο ετησίως.
Εκτός από τη θανατηφόρα διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, η διαδρομή της Δυτικής Μεσογείου χρησιμοποιείται από μετανάστες που επιδιώκουν να φτάσουν στην Ισπανία από το Μαρόκο ή την Αλγερία.
Η διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου χρησιμοποιείται παραδοσιακά από Σύρους, Ιρακινούς, Αφγανούς και άλλους μη Αφρικανούς μετανάστες που πηγαίνουν πρώτα στην Τουρκία και μετά προσπαθούν να φτάσουν στην Ελλάδα ή σε άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς.
Ο βαθμός επικινδυνότητας της Μεσογείου
Περίπου 1.039 άνθρωποι που προσπάθησαν να διασχίσουν από τις αρχές του έτους την Μεσόγειο, αγνοούνται.
Ο πραγματικός αριθμός εκτιμάται ότι είναι πολύ υψηλότερος δεδομένης της πιθανότητας ορισμένα ναυάγια να μην καταγράφηκαν ποτέ.
Συνολικά, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης έχει καταμετρήσει περισσότερους από 27.000 αγνοούμενους μετανάστες στη Μεσόγειο από το 2014.
Οι μεγαλύτερες τραγωδίες
Στις 18 Απριλίου 2015 σημειώθηκε το πιο θανατηφόρο (γνωστό) δυστύχημα στη Μεσόγειο όταν ένα αλιευτικό σκάφος με υπεράριθμούς μετανάστες συγκρούστηκε στα ανοιχτά της Λιβύης με ένα φορτηγό πλοίο που προσπαθούσε να παράσχει βοήθεια.
Μόνο 28 άνθρωποι επέζησαν.
Αρχικά διατυπώθηκαν φόβοι πως στο σκάφος που ναυάγησε βρίσκονταν 700 άνθρωποι αλλά μετά από έρευνες που διήρκεσαν τρία χρόνια, οι αρχές κατέληξαν πως στο σκάφος επέβαιναν 1.100 άτομα...
Επίσης, στις 3 Οκτωβρίου 2013, σε μια μηχανότρατα με περισσότερα από 500 άτομα, κυρίως από Ερυθραία και την Αιθιοπία, εκδηλώθηκε φωτιά και αναποδογύρισε κοντά σε μια ακατοίκητη νησίδα ανοιχτά της Λαμπεντούζα.
Οι ντόπιοι ψαράδες έσπευσαν να βοηθήσουν και διασώθηκαν 155 άνθορωποι αλλά 368 πέθαναν.
Ένα άλλο ναυάγιο συνέβη μόλις μια εβδομάδα αργότερα στις 11 Οκτωβρίου στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Λαμπεντούζα. Η καταστροφή έμεινε γνωστή στην Ιταλία ως η ”σφαγή παιδιών”, για τα 60 παιδιά μεταξύ των 260 και και πλέον ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους.
Το 2017 η ιταλική εφημερίδα L’Espresso δημοσίυεσε απομαγνητοφωνημένες ηχογραφήσεις από τις απεγνωσμένες εκκλήσεις των μεταναστών για βοήθεια όπου αποκάλυψαν και την καθυστέρηση των ιταλικών και μαλτέζικων αρχών να ανταποκριθούν.
Πώς αντιδρά η ΕΕ
Οι μεσογειακές χώρες παραπονιούνται εδώ και χρόνια ότι φέρουν το μεγαλύτερο βάρος της υποδοχής, φιλοξενίας και διαχείρισης των αιτήσεων ασύλου μεταναστών και απαιτούν επίμονα από άλλες τις χώρες του μπλοκ επιδείξουν αλληλεγγύη και να αναλάβουν ένα μέρος τους βάρους που σηκώνουν μόνες.
Η Πολωνία, η Ουγγαρία και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν επανειλημμένα αρνηθεί ένα σχέδιο της ΕΕ να μοιραστούν τα βάρη της υποδοχής και φιλοξενίας των μεταναστών.
Ωστόσο, μετά από χρόνια διαμάχης, οι ηγέτες της ΕΕ δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι υπήρξε μια σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για ένα νέο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι η ΕΕ ουσιαστικά πετάει το μπαλάκι στην λιβυκή ακτοφυλακή, η οποία όταν εντοπίζει πρόσφυγες τους συλλαμβάνει και τους μεταφέρει σε φρικτούς καταυλισμούς όπου πολλοί υφίστανται ξυλοδαρμούς, βιασμούς και άλλες κακοποιήσεις.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν επίσης συνάψει συμφωνίες με κράτη της Βόρειας Αφρικής για να βελτιώσουν τον έλεγχο των συνόρων τους και να εμποδίσουν τα σκάφη μεταναστών να φτάσουν στην Ευρώπη.