Ισότητα μεταξύ των φύλων και κοινωνική δικαιοσύνη αποτελούν προϋπόθεση για μια δημοκρατική, προοδευτική και δίκαιη κοινωνία.
Από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η αρχή της ισότητας και της ίσης μεταχείρισης γυναικών και ανδρών αποτέλεσε έναν από τους κύριους στόχους της και ακρογωνιαίο λίθο της νομοθεσίας και του συστήματος αξιών της.
Σήμερα η διασφάλιση της ισότητας των φύλων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη ως 17 στόχων αειφόρου ανάπτυξης (Sustainable Development Goals - SDGs) του ΟΗΕ.
Οι γυναίκες αποτελούν κύριο μοχλό κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, έχουν ιδιαίτερες δεξιότητες, συμπεριφορές και τρόπο σκέψης, μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν θετικά στην ανταγωνιστικότητα, την οικονομική ανάπτυξη και την καταπολέμηση της φτώχειας.
Η ενδυνάμωση των γυναικών θα δημιουργήσει ένα απαραίτητο θεμέλιο ώστε, όχι μόνο οι γυναίκες αλλά και όλοι οι πολίτες να εξασφαλίσουν για το μέλλον τους ειρήνη και ευημερία.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα, στο κατώφλι της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης κοινωνικές και έμφυλες ανισότητες εξακολουθούν να είναι ισχυρές, ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών σε παγκόσμιο επίπεδο απουσιάζει από την εργασιακή, κοινωνική, οικονομική, πολιτική δραστηριότητα. Σήμερα εξακολουθούμε να ζούμε σε έναν κόσμο που έχει οικοδομηθεί από άνδρες και απευθύνεται σε άνδρες.
Παρόλα αυτά, πολύ ισχυρά είναι τα μηνύματα που έρχονται από χώρες στην Ευρώπη και όλον τον κόσμο όπου οι γυναίκες πρωτοπορούν στην πολιτική προοδευτική σκέψη, έχουν το προβάδισμα και ασκούν ηγεσία σε ανώτατο επίπεδο.
Η Φινλανδία, μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από την 34χρονη Sanna Marin, νεότερη Πρωθυπουργό στον κόσμο και πρώην ιδιωτικό υπάλληλο, έγινε το πιο πρόσφατο και ισχυρό παράδειγμα ανοιχτής, προοδευτικής χώρας που πρωτοπορεί ανοίγοντας δρόμους χωρίς φραγμούς σε κάθε πολίτη.
Αντίστοιχα, ηχηρό είναι το μήνυμα από τη Νέα Ζηλανδία, μια χώρα που ηγείται η 39χρονη Πρωθυπουργός Jacinda Ardern ή από την Αμερική μετά την εκλογή της 28χρονης Alexandria Ocasio-Cortez στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Στην Ελλάδα, τις τελευταίες δεκαετίες η ζωή των γυναικών βελτιώθηκε σημαντικά χάρη στις ριζικές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις του Οικογενειακού και Εργατικού Δικαίου της Κυβέρνησης της Αλλαγής του Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και χάρη στο ισχυρό πλαίσιο για την πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας που θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά από την Κυβέρνηση του Γιώργου Α. Παπανδρέου.
Ιδιαίτερα συνέβαλαν οι πολύχρονοι, μαζικοί αγώνες του γυναικείου κινήματος για ισότητα, ίσες ευκαιρίες, κοινωνική δικαιοσύνη.
Παρόλα αυτά το 2018 η Ελλάδα κατατάχθηκε και πάλι στην 78η θέση μεταξύ 149 χωρών στον παγκόσμιο χάρτη των έμφυλων ανισοτήτων του World Economic Forum (Global Gender Gap Report 2018) και βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους δείκτες που αναφέρονται στην ανεργία, την απασχόληση, την ενεργό συμμετοχή στην πολιτική και τα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Σήμερα, η χώρα μας διαθέτει ένα νομικό πλαίσιο που εγγυάται θεωρητικά την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθε, έχουν την ευκαιρία να σπουδάσουν, να εργαστούν, να κάνουν καριέρα, να είναι οικονομικά ανεξάρτητες, να συμμετέχουν ενεργά στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Έχουν θεωρητικά το δικαίωμα. Τους το επιτρέπει η νομοθεσία. Πολλές νόρμες έχουν αλλάξει σημαντικά, παρόλα αυτά το μεγάλο μέρος της κοινωνίας εξακολουθεί να επηρεάζεται από τις πατριαρχικές στερεοτυπικές αντιλήψεις που έχουν βαθιά ριζώσει και διαμορφώνουν εδώ και εκατομμύρια χρόνια συμπεριφορές, συνειδήσεις και ανθρώπινες ζωές.
Υπάρχει μια κατάφορη, διαρκής αδικία που επηρεάζει τη ζωή των γυναικών, έχει γίνει καθημερινός τρόπος ζωής και φτάνει ως το σημείο να θεωρείται ως «κανονικότητα».
Μεγάλο κομμάτι του μισού πληθυσμού της γης βρίσκεται στη σκιά, είναι ωσεί παρόν, ακολουθεί το δρόμο που άλλοι χαράσσουν για τη δική του ζωή και αυτές οι συνθήκες και συμπεριφορές, αυτός ο φαύλος κύκλος ανακυκλώνεται διαρκώς.
Στη διαιώνιση των έμφυλων στερεοτύπων, αντιλήψεων και συμπεριφορών έχει συμβάλει τα μέγιστα το «έμφυλο κενό δεδομένων», που ως αιτία και αιτιατό οδηγεί κάθε πληροφορία σχετικά με τις γυναίκες στο σκοτάδι και τη σιωπή.
Πρόκειται για την μεγάλη έλλειψη δεδομένων με βάση το φύλο που είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένου τρόπου σκέψης που αγνοεί παντελώς το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού της γης, δηλαδή τις γυναίκες και συντηρεί τις έμφυλες ανισότητες.
Σήμερα η γυναίκα έχοντας πολλαπλούς ρόλους - ως μητέρα, σύζυγος, εργαζόμενη - με τους οποίους επιφορτίζεται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα βρίσκεται σε μια διαρκή προσπάθεια να ανταποκριθεί με επιτυχία στους ρόλους της για να είναι αποδεκτή και έτσι κινδυνεύει να φτάσει κάποιες φορές στα όρια της, χάνοντας μεγάλο μέρος του εαυτού, του προσωπικού της χρόνου και με κινδύνους για την υγεία της.
Αναμφίβολα, έχουν γίνει πολλά βήματα μπροστά προς τη θετική κατεύθυνση, όμως η πραγματική ισότητα ανδρών – γυναικών έχει τεράστιο δρόμο να διανύσει ακόμη.
Δυσοίωνο είναι πως τα τελευταία χρόνια το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα έχει χάσει τη μαζικότητά του και είναι πολλές οι γυναίκες, κυρίως νέες, που πιστεύουν πως έχει φτάσει στα όριά του.
Δυσοίωνη είναι και μια συντηρητική στροφή που παρατηρείται στην κοινωνία με αμφισβήτηση κεκτημένων δικαιωμάτων των γυναικών, όπως το δικαίωμα στην άμβλωση, που προωθείται και συντηρείται από ακροδεξιές πολιτικές δυνάμεις με τις ευλογίες της εκκλησίας, κάποιες φορές.
Δυσοίωνη είναι και η στάση κάποιων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης που εκφράζουν πολλές φορές έναν απαράδεκτα σεξιστικό - ρατσιστικό – άθλιο λόγο, που συντηρεί και ανακυκλώνει τις ανισότητες και τις αδικίες.
Υπάρχει Απάντηση. Υπάρχει Ελπίδα.
Όσο Υπάρχουν Γυναίκες που επιμένουν παρά τις δυσκολίες, που αντιστέκονται, που παλεύουν και θα παλεύουν για να γίνουν τα Αυτονόητα πράξη.
Ποτέ ξανά καμιά γυναίκα στην αφάνεια.
Η Ελένη Σταύρου είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κινήματος Αλλαγής, Συντονίστρια του Δικτύου Γυναικών του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών και στις βουλευτικές εκλογές Ιουλίου 2019 ήταν Υποψήφια Βουλευτής Δυτικού Τομέα με το Κίνημα Αλλαγής.