Οι «Γκρίζοι Λύκοι» του Ερντογάν και της Ευρώπης

Από τον ψυχρό πόλεμο στη μάχη κατά του κομμουνισμού στον σκοτεινό υπόκοσμο του τουρκικού βαθέος κράτους και στη ριζοσπαστικοποίηση των Τούρκων στην ΕΕ
|
Open Image Modal
RONNY HARTMANN via Getty Images

«Ο γιατρός σου θα είναι Τούρκος και το φάρμακό σου το Ισλάμ», αυτό είναι ένα από τα συνθήματα των ακροδεξιών-ισλαμοφασιστών Γκρίζων Λύκων, οργάνωση που έγινε ευρύτερα γνωστή έπειτα από το σήμα-συμβολισμό τον οποίο έκανε  ο ποδοσφαιριστής Μερίχ Ντεμιράλ στον αγώνα της Τουρκίας με την Αυστρία κατά τη διάρκεια του EURO 2024. Η πράξη του αυτή προκάλεσε τον αποκλεισμό του για δύο αγωνιστικές από την UEFA  και διπλωματικό επεισόδιο με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να σπεύδει στη Γερμανία για να υποστηρίξει την εθνική Τουρκίας στον αγώνα του Σαββάτου με την Ολλανδία. 

Η Πειθαρχική Επιτροπή της UEFA έκρινε ότι η πράξη αυτή εμπεριέχει «...πολιτικό χαρακτήρα και παραπέμπει σε ακραίες συμπεριφορές», ενώ νωρίτερα η υπουργός Εσωτερικών της Γερμανίας, η Νάνσι Φέζερ επέκρινε δριμύτατα την ενέργεια του τούρκου ποδοσφαιριστή, λέγοντας ότι  «Τα σύμβολα των Τούρκων ακροδεξιών εξτρεμιστών δεν έχουν θέση στα γήπεδά μας.

Απορίες Ερντογάν

Ωστόσο τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αντέδρασαν έντονα με πολλά να κάνουν λόγο για ξενοφοβικές αντιδράσεις και τον Ερντογάν να διερωτάται:

«Ρωτάει κανείς γιατί η εθνική φανέλα της Γερμανίας έχει έναν αετό ή η φανέλα της Γαλλίας έναν κόκορα;».

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών περιέγραψε τους Γκρίζους Λύκους ως μέρος ενός «νόμιμου κινήματος, το οποίο συνδέεται με ένα εδραιωμένο από καιρό πολιτικό κόμμα στην Τουρκία».

Ποιοι είναι οι Γκρίζοι Λύκοι

Ο λύκος έχει μεγάλη συμβολική αξία για τους Τούρκους καθώς κατά την τουρκική μυθολογία μια λύκαινα (αρχαία τουρκικά Kök Böriμπλέ ή ουράνια λύκαινα) έσωσε και οδήγησε τους Τούρκους από την κοιλάδα του Εργκενεκόν που είχαν μαζευτεί τον 8ο αιώνα μετά την ήττα τους από τους Κινέζους και στην συνέχεια του βοήθησε να γίνουν μεγάλη δύναμη (1).

Στην Τουρκία το σήμα των Γκρίζων Λύκων είναι ταυτισμένο με την άκρα δεξιά και το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), καθώς και το ισλαμο- υπερεθνικιστικό κόμμα της Μεγάλης Ενότητας (ΒΒΡ) - αμφότερα κυβερνητικοί εταίροι του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Open Image Modal
O Μπαχτσελί κάνει το σήμα των Γκρίζων Λύκων
Anadolu via Getty Images

Μυστικές Υπηρεσίες και Ψυχρός Πόλεμος - Βαρύ ποινικό μητρώο

Η οργάνωση πρωτοεμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 από τον συνταγματάρχη Αλπαρσλάν Τουρκές ως αντίπαλο δέος των κομμουνιστών και της αριστεράς, και η δράση της επεκτάθηκε και στη δύση και συγκεκριμένα στην Ευρώπη με την ανοχή των κρατικών μυστικών υπηρεσιών στο πλαίσιο του περιορισμού της κομμουνιστικής διείσδυσης.

Μάλιστα έχει τεκμηριωθεί η αντικομμουνιστική δράση της στην Επιχείρηση Γκλάντιο του ΝΑΤΟ και της CIA όπου το σχέδιο προέβλεπε στήριξη οικονομική και στρατιωτική σε περίπτωση που η κομμουνιστική απειλή γινόταν πραγματικότητα.

Επρόκειτο για σχέδια που βρίσκονταν σε εξέλιξη σε διάφορες χώρες στο πλαίσιο της αποτροπής του Κομμουνισμού που κυριαρχούσε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ήταν το σχέδιο «Κόκκινη Προβιά» όπου αν και βρέθηκαν στοιχεία για τη δράση της οργάνωσης οι έρευνες δεν προχώρησαν σε βάθος και η δράση των ακροδεξιών παραστρατιωτικών στοιχείων της εποχής παραμένει άγνωστη.

Όμως η δράση των Γκρίζων Λύκων δεν σταμάτησε όπως συνέβη σε άλλες χώρες αλλά σταδιακά εξελίχθηκε σε τάγμα θανάτου. Συνδέθηκε με το βαθύ κράτος της Τουρκίας και την τουρκική μαφία. Ευθύνεται για μια σειρά εγκλημάτων όχι μόνο κατά  των αριστερών αλλά και εναντίων ομάδων, που δεν ήταν/είναι αρκετά τουρκικές ή ισλαμικές. Η πιο διαβόητη επίθεσή τους ήταν η σφαγή τουλάχιστον 100 Αλεβιτών το 1978. Λέγεται ότι ενορχήστρωσαν την απόπειρα δολοφονίας του Πάπα το 1981.

Από το 1990 η δράση της διευρύνθηκε στα μετασοβιετικά κράτη και όπου υπήρχε μουσουλμανικός πληθυσμός. Επίσης συμμετείχε και στον πρώτο πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ στο  πλευρό φυσικά του Αζερμπαϊτζάν, χώρα που ο Ερντογάν έχει αποκαλέσει αδελφό έθνος και το οποίο συνέδραμε στρατιωτικά κατά της Αρμενίας.

Τουρκία, Ε.Ε., Γκρίζοι Λύκοι και Ισλάμ

Open Image Modal
Μέλη της ανεπίσημης πτέρυγας νεολαίας του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος της Τουρκίας, "Ulku Ocaklari (Ιδεαλιστικές Εστίες) - Γκρίζοι Λύκοι", κρατούν πανό που αναγράφουν "Γενοκτονική φασιστική Γερμανία" και "Το μεγαλύτερο ψέμα των 100 ετών είναι η Αρμενική Γενοκτονία
Anadolu via Getty Images

Σήμερα οι Γκρίζοι Λύκοι υποστηρίζονται από μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος στην Τουρκία ενώ είναι οργανωμένοι σε πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες με τουρκικές κοινότητες όπως στη Γερμανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, όπου τον Μάρτιο του 2024 προκάλεσαν σοβαρά επεισόδια εις βάρος της κουρδικής κοινότητας. Ωστόσο οι Γκρίζοι Λύκοι απαγορεύτηκαν στη Γαλλία τον Νοέμβριο του 2020 για ρητορική μίσους και πολιτική βία, ενώ η χειρονομία είναι παράνομη και στην Αυστρία. Όμως το σύμβολο αυτό δεν έχει ακόμη απαγορευθεί στη Γερμανία, αν και συζητείται αυτή η προοπτική. Επίσης η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ έχει συστήσει την απαγόρευση των Γκρίζων Λύκων στην ΕΕ.

Σύμφωνα με την Deutsche Welle μια περιφερειακή οργάνωση-ομπρέλα, η Τουρκική Συνομοσπονδία στην Ευρώπη, ιδρύθηκε στη γερμανική πόλη της Φρανκφούρτης το 2007 για να συγκεντρώσει τα διάφορα ευρωπαϊκά παρακλάδια.

Η ίδια πηγή αναφέρει ότι οι αρχές ασφαλείας στη Γερμανία πιστεύουν ότι υπάρχουν περίπου 12.500 μέλη των Γκρίζων Λύκων στη χώρα, εκ των οποίων περίπου 10.500 είναι οργανωμένα σε ενώσεις. Η ένωση με τον μεγαλύτερο αριθμό μελών είναι η “Türkisch Demokratischen Idealistenvereine in Deutschland” (Τουρκικές Δημοκρατικές Ενώσεις Ιδεαλιστών στη Γερμανία), γνωστή ως ADÜTDF από το ακρωνύμιο της τουρκικής γλώσσας. Εκπροσωπεί τα συμφέροντα του υπερεθνικιστικού MHP, συμμάχου του Ερντογάν.

Με περισσότερα από 7.000 μέλη στη Γερμανία, η ADÜTDF είναι η μεγαλύτερη γνωστή οργάνωση-ομπρέλα μεταξύ των Γκρίζων Λύκων. Είναι οργανωμένη σε 200 τοπικές οργανώσεις σε 15 διαφορετικές περιοχές της Γερμανίας. Η δεύτερη μεγαλύτερη ένωση είναι η ATIB, η “Union der Türkisch-Islamischen Kulturvereine in Europa” (Ένωση Τουρκικών-Ισλαμικών Πολιτιστικών Συλλόγων στην Ευρώπη). Σύμφωνα με το BfV, έχει 2.500 μέλη και είναι οργανωμένη σε 24 τοπικά τμήματα σε όλη τη Γερμανία. 

Η τρίτη οργάνωση-ομπρέλα της Γερμανίας είναι η Ομοσπονδία Παγκόσμιας Τάξης στην Ευρώπη (ANF). Σε εθνικό επίπεδο έχει περίπου 1.000 μέλη σε περίπου 15 τοπικά παραρτήματα, σύμφωνα με τις γερμανικές αρχές. Το ANF εκπροσωπεί τα συμφέροντα του ισλαμο-υπερεθνικιστικού Κόμματος Μεγάλης Ενότητας (BBP), το οποίο είναι επίσης μέλος της εκλογικής συμμαχίας του Ερντογάν. Πολλές πολιτικές δολοφονίες στην Τουρκία έχουν αποδοθεί στο BBP. Μέλη του φέρονται επίσης να εμπλέκονται στη δολοφονία του Αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ στην Κωνσταντινούπολη.

Εκτός από τους οργανωμένους Γκρίζους Λύκους υπάρχουν και οι μη οργανωμένοι οι οποίοι θεωρούνται ιδιαίτερα βίαιοι. 

Παντουρκιστές

Οι γερμανικές αρχές, όπως αναφέρει η DW,  χαρακτηρίζουν την ιδεολογία της ομάδας ως υπερεθνικιστική, αντισημιτική και ρατσιστική. Η ομάδα έχει εχθρικές απόψεις απέναντι στους Κούρδους, τους Αρμένιους, τους Εβραίους και τους Χριστιανούς και πιστεύει στην ανωτερότητα του τουρκικού έθνους. Σύμφωνα με τις υπηρεσίες πληροφοριών της Γερμανίας και το Γραφείο Προστασίας του Συντάγματος (BfV), στόχος των Γκρίζων Λύκων είναι η εγκαθίδρυση ενός ομοιογενούς κράτους όλων των τουρκικών λαών υπό τουρκική ηγεσία - από τα Βαλκάνια έως τη δυτική Κίνα. 

Κατά της Ελλάδας και της Κύπρου

Open Image Modal
11 Αυγούστου 1996 Οι Γκρίζοι Λύκοι μόλις έχουν σκοτώσει τον Τάσο Ισαάκ
via Associated Press

Από το 1974 η δράση των Γκρίζων Λύκων είναι συνεχής. Υποστηρικτές για χρόνια του Ντεκτάς, συμμετείχαν για χρόνια σε πολιτικές εκφοβισμού των τουρκοκυπρίων που αντιδρούσαν στην τουρκοποίηση της κατεχόμενης Κύπρου. Το 1996 φέρονται ότι δολοφόνησαν τον δημοσιογράφο Κουτλού Ανταλί ο οποίος ασκούσε σκληρή κριτική στο καθεστώς του Ντεκτάς. 

Το πιο σκληρό περιστατικό βίας ήταν τον Αύγουστο του 1996 όταν σε διαδήλωση ελληνοκυπρίων ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου τον Τάσο Ισαάκ στην ουδέτερη ζώνη του ΟΗΕ. Την ημέρα δε της κηδείας του Ισάακ σε νέα επεισόδια με τους Γκρίζους Λύκους δολοφονήθηκε από τον πρώην αξιωματικό του τουρκικού στρατού και υπουργού του ψευδοκράτους  ο Σολωμός Σολωμού ξάδελφος του Ισαάκ. Κανείς ποτέ δεν συνελήφθη. 

Από το 2013 οι Γκρίζοι Λύκοι άνοιξαν νέο αρχηγείο στη Λευκωσία και φώναζαν συνθήματα όπως «η Κύπρος ήταν και είναι τουρκική».

Όμως γνωστή είναι η δράση τους και στην έδρα τους στην Κωνσταντινούπουλη εναντίον του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Επίμονα εδώ και χρόνια προσπαθούν να απομακρύνουν τον Πατριάρχη και να κλείσουν το Πατριαρχείο. 

Λάτρεις του Χίτλερ και κατά της ύπαρξης του Ισραήλ

Οι Γκρίζοι Λύκοι έχουν μεταφράσει στα τούρκικα το «Ο Αγών μου» του Αδόλφου Χίτλερ και όπως είναι φυσικό αμφισβητούν το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ.

Μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, οι Γκρίζοι Λύκοι και άλλες ομάδες που συνδεόνται μαζί τους τάχθηκαν στο πλευρό των Παλαιστινίων και της Χαμάς.

Οι Γκρίζοι Λύκοι και το πρόβλημα των άκρων στην Ευρώπη

Η συζήτηση για το σήμα των Γκρίζων Λύκων, που έκανε ο Ντεμιράλ, υπερβαίνει το ποδοσφαιρικό πλαίσιο καθώς συνδέεται άμεσα με τα αίτια της ανόδου της υπερδεξιάς και της ακροδεξιάς στην Ευρώπη.

Η επίδειξη δύναμης, που επιχειρείται από τους Γκρίζους Λύκους και το κίνημα Ülkücü, μαρτυρεί την βίαιη απόρριψη της ευρωπαϊκής ταυτότητας υπέρ της τουρκικής, στην προκείμενη περίπτωση.  Αυτός ο εγκλωβισμός στις ιδέες της Μητέρας Πατρίδας του καθενός θέτει σοβαρά ερωτήματα αναφορικά με τις υπαρξιακές αναζητήσεις συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων οι οποίες καταλήγουν να βρίσκονται σε συγκρουσιακή πορεία με αυτές των γηγενών πληθυσμών.

Η Γερμανία με τα 3,5 εκατομμύρια Τούρκους φοβάται να θέσει εκτός νόμου τους Γκρίζους Λύκους γιατί ενδέχεται να ριζοσπαστικοποιήσει περαιτέρω την τουρκική νεολαία. Εάν όμως η οργάνωση αυτή και άλλες παρόμοιες, ας μην ξεχνάμε ότι πριν από λίγες εβδομάδες έγιναν διαδηλώσεις στη Γερμανία για τη δημιουργία χαλιφάτου, βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση με τον πλουραλισμό που ευαγγελίζονται οι δημοκρατικές κοινωνίες τότε η ριζοσπαστικοποίηση μπορεί να λειτουργήσει αντίστροφα με ολέθριες κοινωνικές συνέπειες.