Την απορία του αρθρογράφου των Financial Times,Tony Barber έχει προκαλέσει το γεγονός ότι παρά τα τελεσίγραφα των δανειστών και το γεγονός ότι η συμφωνία στις διαπραγματεύσεις μοιάζει να είναι ακόμη μακριά, οι Αθηναίοι δεν ζουν σε πανικό. Κάθε άλλο. Ο ήλιος λάμπει, τα εστιατόρια είναι γεμάτα, ο κόσμος είναι ήρεμος. Παρομοιάζει δε το κλίμα με τις τελευταίες ημέρες... της Πομπηίας πριν εκραγεί ο Βεζούβιος.
Αναφέρει χαρακτηριστικά στο άρθρο του:
Βυθισμένος σε σκέψεις για το αν η Ελλάδα θα φτάσει σε μια συμφωνία της τελευταίας στιγμής με τους πιστωτές της για να αποφύγει τη χρεοκοπία, βρέθηκα την Τρίτη το απόγευμα σε ένα μαγαζάκι για σουβενίρ που πουλούσε μπλουζάκια με το σλόγκαν:
To be is to do - Πλάτων
To do is to be - Αριστοτέλης
Do be do be do - Σινάτρα
Οι μαγαζάτορες στην Πομπηία θα πρέπει να πωλούσαν αντικείμενα σαν κι αυτό το καλοκαίρι του 79 μ.Χ. λίγο πριν εκραγεί ο Βεζούβιος.
Αυτό που προκαλεί εντύπωση στην Αθήνα είναι η εξαιρετική ηρεμία. Ο ήλιος λάμπει και όλοι έχουν επιστρέψει από ένα αναζωογονητικό, πασχαλιάτικο διάλειμμα. Ένας γνωστός μου μου λέει ότι τα εστιατόρια είναι τόσο γεμάτα –από Έλληνες, όχι μόνο από ξένους τουρίστες– σε σημείο που δεν μπορούσε να κλείσει τραπέζι πουθενά πριν από κάποια βράδια.
Σε τελική ανάλυση, δεν μοιάζει με μια κοινωνία που ξέρει, ή φοβάται, ότι βρίσκεται δύο βήματα από τον γκρεμό.
Για να είμαστε ειλικρινής, τα νεύρα στην Αθήνα ήταν πιο τεντωμένα τον Ιούνιο του 2012. Τότε ήταν που ο ΣΥΡΙΖΑ, το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα, συντάραξε τα νερά του πολιτικού κατεστημένου και βρέθηκε ένα βήμα πριν την εξουσία στις εθνικές εκλογές. Όταν βγήκαν τότε τα αποτελέσματα, είχε κανείς την έντονη εντύπωση ότι αποφεύχθηκε μια εθνική καταστροφή.
Τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στην εξουσία και συμπεριφέρεται με τρόπο που διακινδυνεύει την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, θα περίμενε κανείς οι πολίτες να είναι ανήσυχοι, απελπισμένοι ή θυμωμένοι. Όμως δεν είναι. Είναι κουρασμένοι και μοιρολάτρες.
Εκτός βέβαια από μία ομάδα ακροαριστερών διαδηλωτών έχει για τρίτη βδομάδα τώρα καταλάβει την πρυτανεία του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Επισκέπτομαι την Αθήνα ως δημοσιογράφος για περισσότερα από 20 χρόνια, κάθε φορά υπάρχει κάποιου είδους πρόβλημα στο Πανεπιστήμιο από πολιτικές ομάδες.
Ο τρόπος που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει τη διαμαρτυρία αυτή αποκαλύπτει πολλά για τον τρόπο που κατανοεί τα καθήκοντα και τους στόχους της πολιτικής εξουσίας. Αντί να κόψουν νερό, ηλεκτρικό και WiFi στους διαδηλωτές, όπως προτείνει ένας πρώην πρύτανης, οι υπουργοί της κυβέρνησης είναι διχασμένοι και δεν ξέρουν τι να κάνουν. Μερικοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ διάκεινται μάλιστα φιλικά προς τους διαδηλωτές.
Η εξήγηση είναι διττή. Πρώτον, ανάμεσα στις πιο ένδοξες στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας ανήκει η φοιτητική εξέγερση το 1973, η οποία συνέβαλε στην πτώση της στρατιωτικής χούντας που κυβέρνησε τη χώρα από το 1967 έως το 1974. Η φοιτητική διαμαρτυρία εκλαμβάνεται από την αριστερά όχι μόνο ως απόδειξη μιας υγιούς πολιτικής συνείδησης αλλά και ως ιερό ανθρώπινο δικαίωμα.
Δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα το οποίο έλκει τις ρίζες του σε μεγάλο βαθμό από τον μαρξιστικό ακτιβισμό διανοουμένων και φοιτητών. Παρότι κάποιοι υποστηρικτές του κόμματος συμμετέχουν σε οίκους αστέγων και συσσίτια, τα οποία πολλαπλασιάστηκαν στην Ελλάδα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, η ηγεσία του κόμματος και ο μηχανισμός του – από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα μέχρι τα κατώτερα στελέχη – αποτελούν κάθε άλλο παρά ένα κίνημα «από τα κάτω».
Για να δώσει τέλος στην κατάληψη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών θα σήμαινε παραβίαση των βαθύτερων συναισθηματικών ενστίκτων του ΣΥΡΙΖΑ. Πολύ σημαντικότερο είναι, τώρα που το κόμμα ελέγχει τους μηχανισμούς εξουσίας, να απαλλάξει το κράτος από τους δεξιούς εχθρούς που νίκησαν τους προπάτορές τους στον εμφύλιο πόλεμο της Ελλάδας το 1946-49, έκαναν τη ζωή των αριστερών κόλαση στη χούντα του 1967-74 και τώρα μετέτρεψαν την Ελλάδα σε αβοήθητο σκλάβο των καπιταλιστών εταίρων της στην Ευρωζώνη κατά την κρίση χρέους.
Με άλλα λόγια ο ΣΥΡΙΖΑ βλέπει τον εαυτό του ως εντεταλμένο σε μία πατριωτική αποστολή αρχών, της οποίας οι στόχοι είναι επηρεασμένοι βαθιά από την πορεία της ελληνικής ιστορίας κατά τον 20ο αιώνα.
Στην Αθήνα δεν ακούω τίποτα που να δείχνει πως η κυβέρνηση θα θυσιάσει την αποστολή της για να προβεί στις υποχωρήσεις που ζητούν οι δανειστές από την Ελλάδα, προκειμένου να αποφύγει τη χρεοκοπία και να μείνει στην Ευρωζώνη.