Η Κριστίν Λαγκάρντ ήταν σαφής. Η συζήτηση για το χρέος πρέπει να ανοίξει. Το μήνυμά της αυτό είχε αποδέκτες τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης. Η επικεφαλής του Ταμείου έστειλε την επιστολή της το βράδυ της Πέμπτης και το περιεχόμενο αυτής ήρθε στο φως μέσω της ηλεκτρονικής έκδοσης των Financial Times και του επικεφαλής της εφημερίδας στο γραφείο των Βρυξελλών, Πίτερ Σπίγκελ. Ο κ. Τσακαλώτος έχει την επιστολή ήδη 24 ώρες και - όπως και οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί του -ακόμη δεν έχει αντιδράσει. Ίδια στάση τήρησε και το Μαξίμου. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του προς την ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ απέφυγε να σχολιάσει το τελεσίγραφο Λαγκάρντ.
Τι σημαίνει όμως αυτή η επιστολή; Και πως μπορεί να επηρεάσει το παζλ της διαπραγμάτευσης; Ευνοεί ή όχι την Αθήνα; Ποιον «παίκτη» φαίνεται να βάζει στη γωνία; πώς ξαφνικά έρχεται σε αντίθεση με τη συμφωνία της Ουάσινγκτον; Και τέλος το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι ο καλός, ο κακός ή ο άσχημος σε αυτή την ιστορία που ονομάζεται αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος;
Βήμα - βήμα
Το περιεχόμενο της επιστολής
Η κ. Κριστίν Λαγκάρντ ζητά να ανοίξει τώρα η συζήτηση για το ελληνικό χρέος. Ζητά επίσης λιγότερη λιτότητα (!). Απαιτεί η χρηματοδότηση να βασίζεται σε στόχους ρεαλιστικούς, απορρίπτει τα μέτρα - κάβα (βλ. πακέτο προληπτικών μέτρων) και, τέλος, απειλεί, με αποχώρηση από το ελληνικό πρόγραμμα.
Με δικά της λόγια:
«Προκειμένου να στηρίξουμε την Ελλάδα με μια νέα συμφωνία με το ΔΝΤ είναι ουσιώδες να υπάρχει οικονομική ελάφρυνση και ελάφρυνση χρέους για την Ελλάδα από τους Ευρωπαίους εταίρους που θα βασίζεται σε ρεαλιστικούς δημοσιονομικούς στόχους και θα υποστηρίζονται από αξιόπιστα μέτρα τα οποία μπορούν να επιτευχθούν».
Γιατί αλλάζουν τα δεδομένα
Όταν η επικεφαλής του Ταμείου εξηγεί ότι η λύση του προβλήματος δεν μπορεί να βρεθεί με την επιβολή νέων μέτρων τότε το πρώτο πράγμα το οποίο πρέπει να καταγραφεί είναι ότι Ταμείο και Βερολίνο, δηλαδή Λαγκάρντ και Σοίμπλε δεν είναι στην ίδια γραμμή.
Έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τη Γερμανία;
Η αλήθεια είναι ότι με τη φράση-στάση «είναι ουσιώδες να υπάρχει οικονομική ελάφρυνση και ελάφρυνση χρέους για την Ελλάδα από τους Ευρωπαίους εταίρους», βγάζει στη σέντρα το Βερολίνο αφού ζητά εδώ και τώρα ελάφρυνση, κάτι που ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δεν θέλει.
Μόνο αυτό;
Όχι. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιστολή δείχνει ότι η ιδέα πρόσθετων μέτρων στο Ουάσιγκτον Κλαμπ ήταν έμπνευσης Σόιμπλε. (Ουπς).
Ναι, αλλά ποιος, τελικά, μπήκε ξαφνικά στη γωνία της διαπραγμάτευσης;
Το σωστό ερώτημα είναι ποιους πιέζει ο χρόνος. Και η απάντηση είναι: Τους Ευρωπαίους. Κι αυτό επειδή η ΕΕ έχει μπροστά της ζητήματα-προκλήσεις.
Κατ'αρχάς: To Brexit or not to Brexit? To δημοψήφισμα για παραμονή ή όχι του Ην. Βασιλείου στην ΕΕ είναι στις 23 Ιουνίου. Δεύτερον, ισπανικές εκλογές. Η ημερομηνία διεξαγωγής τους είναι προγραμματισμένη για τις 26 Ιουνίου. Και τέλος, το προσφυγικό. Μετά την απομάκρυνση Νταβούτογλου, ο Ερντογάν έκανε σινιάλο και έδειξε ότι μπορεί να κουνήσει το μαντήλι στην ΕΕ για τη συμφωνία την οποία Τουρκία και Ένωση υπέγραψαν στα τέλη Μαρτίου. Με λίγα λόγια, πονοκέφαλος.
Και η Αθήνα;
Η ελληνική πλευρά δεν θέλει νέα "πολιτική" συμφωνία για το χρέος αλλά έναρξη των διαπραγματεύσεων με το κλείσιμο της αξιολόγησης. Τα νέα δεδομένα δίνουν περισσότερα όπλα στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος τη Δευτέρα στη συνεδρίαση του Eurogroup θα έχει τα ψηφισμένα νομοσχέδια και την επιστολή Λαγκάρντ στα χέρια του.
Στο Eurogroup λοιπόν
Εκεί θα έχει ενδιαφέρον ποια θα είναι η στάση που θα κρατήσει ο Σόιμπλε... Την ίδια στιγμή, πηγές του ΔΝΤ εδώ και ημέρες θεωρούν αδύνατο να υπάρξει συμφωνία τη Δευτέρα και κρατούν χαμηλούς τόνου ακόμα και για το τέλος Μαΐου.
Και η Κομισιόν;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (λέγε με Ζαν Κλοντ Γιούνκερ) εδώ και ημέρες επαναλαμβάνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη προληπτικών μέτρων.
Το Μαξίμου, τι λέει για όλα αυτά;
Η Αθήνα είναι εξαιρετικά προσεκτική στην αξιολόγηση και τις εκτιμήσεις της για την επιστολή Λαγκάρντ προς το Eurogroup. Η ελληνική κυβέρνηση επισήμως αποφεύγει κάθε σχόλιο – δεν είναι τυχαίο ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν αναφέρθηκε στην επιστολή Λγκάρντ κατά την ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο η φράση «αυτή τη φορά είμαστε και πιο έμπειροι», που χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός ενδέχεται να ταιριάζει στην περίπτωση αυτή.
Αλλά και στις ανεπίσημες συζητήσεις τους οι επιτελείς του Μαξίμου είναι φειδωλοί. «Αφορά την διαπραγμάτευση που είναι σε εξέλιξη και την αξιολόγηση που ακόμη δεν έχει κλείσει», λένε και επισημαίνουν ότι τους χειρισμούς έχει αναλάβει η διαπραγματευτική ομάδα που έχει συγκροτηθεί.
Και η Λαγκάρντ, τι κατάφερε μέχρι στιγμής;
Να πει πως: «Δεν είμαι εγώ ο κακός της ιστορίας» Ή μάλλον, να υπογραμμίσει: «Δεν θα σας αφήσω να με εμφανίσετε ως τον κακό στην υπόθεση».