Η χώρα μας τα τελευταία 8 χρόνια περνά μέσα από σκληρή οικονομική κρίση.
Αυτή η κρίση έχει μετατραπεί σε κοινωνική-πολιτική κρίση: λόγω της υψηλής ανεργίας αρκετοί Έλληνες στρέφονται προς τα πολιτικά άκρα. Για κάθε 1% ύφεσης αυξάνουν κατά 1% τα ποσοστά των ακραίων κομμάτων. Ταυτόχρονα, η κρίση τείνει να μετατραπεί σε δημογραφικό κίνδυνο, με άμεση συνέπεια τον γεωπολιτικό κίνδυνο της δραματικής συρρίκνωσης του Ελληνικού πληθυσμού μέχρι το 2050. Εκ των προαναφερθέντων συνάγεται το συμπέρασμα ότι η οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια συνέβαλλε στη δημιουργία τριών ακόμη κρίσεων: κοινωνική, δημογραφική και γεωπολιτική.
Συνεπώς είναι απαραίτητη ανάγκη να επιταχυνθούν όσο γίνεται πιο γρήγορα οι ρυθμοί ανάπτυξης της χώρας. Έχουμε ανάγκη από επενδύσεις. Ωστόσο, όσο αφορά το Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας, η Ελλάδα το 2018 βρίσκεται στην 108η θέση παγκοσμίως, ανάμεσα σε 162 χώρες, μαζί με τη Σουαζιλάνδη και κοντά στη Ναμίμπια. Η Κύπρος βρίσκεται στη 18η θέση, η Ρουμανία στην 20η και η Αλβανία στην 34η θέση. Συνεπώς, πώς θα πραγματοποιηθούν επενδύσεις στην Ελλάδα όταν το οικονομικό περιβάλλον είναι τέτοιο ώστε να διώχνει τους επενδυτές;
Οι υδρογονάνθρακες θα μπορούσαν να συμβάλλουν σε βάθος χρόνου στην επίλυση του οξύτατου οικονομικού προβλήματος της χώρας.
Ας δούμε όμως ποιά η διαδικασία για την έναρξη των ερευνών των υδρογοναθράκων νοτίως της Κρήτης. Οι συμβάσεις ανάδειξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της χώρας πρέπει να εγκρίνονται κατά σειρά από το Ελεγκτικό Συνέδριο, μετά να περάσουν από τη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή της Βουλής και τέλος από την ίδια την Βουλή. Τί γίνεται στις άλλες χώρες; Οι συμβάσεις για κοιτάσματα υδρογονανθράκων ΔΕΝ ψηφίζονται από τη Βουλή αλλά κατακυρώνονται αποκλειστικά με την υπογραφή του αρμόδιου Υπουργού Ενέργειας και μόνον.
Σε ποιό σημείο βρίσκεται αυτή τη στιγμή η υπόθεση των υδρογοναθράκων νοτίως της Κρήτης; Η σύμβαση βρίσκεται στην αρχή αυτής της γραφειοκρατικής διαδικασίας: στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Το έτος 2012 στο Ελεγκτικό Συνέδριο εκκρεμούσαν 30.365 υποθέσεις! Ο μέσος μέσος χρόνος εκδίκασης ήταν 3 χρόνια. Δηλαδή, χοντρικά, φέτος εξετάζονται οι υποθέσεις του 2015! Ζήσε Μάη μου...
Εάν δεν αλλάξει κάτι σύντομα, τότε αναμένεται να υπάρξουν απαράδεκτες καθυστερήσεις για την τελική έγκριση και κατακύρωση των συμβάσεων κοιτασμάτων των υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης. Το γεγονός αυτό θα ήταν δυνατόν να οδηγήσει τις ενδιαφερόμενες εταιρείες σε παραίτηση από τις υποχρεώσεις τους. Το γεγονός αυτό θα ικανοποιούσε απολύτως σημαντικά μακροπρόθεσμα συμφέροντα εισαγωγών υδρογονανθράκων από το εξωτερικό (Ρωσία, Ιράν). Η δε Τουρκία θα χαιρόταν ιδιαιτέρως από μία τέτοια εξέλιξη.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ Α.Ε.) και των Εταιρειών EXXONMOBIL, TOTAL και ΕΛΠΕ έχουν καταλήξει σε κοινά αποδεκτή σύμβαση από τις αρχές Ιουλίου 2018. Ας έχουμε υπόψιν μας ότι τέτοιου βεληνεκούς εταιρείες δεν κουνιούνται από τη θέση τους εάν δεν «μυριστούν» μεγάλα εώς τεράστια πιθανά αποθέματα υδρογοναθράκων. Ωστόσο, ουδείς μέχρι σήμερα έχει αναφέρει πότε επιτέλους αυτές οι συμβάσεις θα εγκριθούν, ώστε να γίνουν επίσημο έγγραφο του κράτους και να αρχίσουν επιτέλους κάποια στιγμή οι υποθαλάσσιες επενδύσεις στη χώρα μας.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει άμεση ανάγκη απλοποίησης του νόμου των υδρογονανθράκων που θα συνοδεύεται από ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας ώστε να καταστεί δυνατή η προσέλκυση μαζικών επενδύσεων ανάδειξης του ορυκτού μας πλούτου το συντομότερο δυνατόν. Αυτό έπρεπε να είχε γίνει ...χθες.
Δεν γίνεται τα μνημόνια τα οποία διέλυσαν κυριολεκτικά τον ελληνικό λαό, να περνούσαν εν μία νυκτί με τη διαδικασία του κατ’επείγοντος, και τώρα που η Ελλάδα διψά για επενδύσεις, να καθυστερούνται με γραφειοκρατικές διαδικασίες αυτές οι επενδύσεις. Αυτό είναι καθαρή τρέλα! Σε λίγα χρόνια γύρω μας θα βρέχει επενδύσεις και εμείς θα κρατάμε ομπρέλα.
Ας έχουμε υπόψιν μας ότι η γραφειοκρατία παράγει διαφθορά. Η γραφειοκρατία και η διαφθορά είναι ετεροθαλή αδέλφια. Η διαφθορά αποτελεί μία από τις γεννεσιουργές αιτίες του φαινομένου brain drain συνεπώς και του δημογραφικού προβλήματος της χώρας μας το οποίο εξελίσσεται σε γεωπολιτικό κίνδυνο.
Η Νορβηγία όταν ξεκίνησε τις έρευνες των υδρογοναθράκων τη δεκαετία του ’60 ήταν μία πάμφτωχη χώρα. Πιο φτωχή και από την Ελλάδα μας. Αφού τα κατάφερε λοιπόν η Νορβηγία γιατί να μην τα καταφέρει η Ελλάδα; Αντίθετη απάντηση θα αποτελούσε μοιρολατρία. Η μοιρολατρία είναι κακός σύμβουλος σε μία χώρα η οποία πάσχει από σφοδρή κρίση. Στην Επανάσταση του 1821 υπήρξε αρκετή μοιρολατρία (μαζί με δεισιδαιμονίες κλπ.). Κι όμως! Εξαιτίας κάποιων “τρελών” ονειροπόλων οι οποίοι κοιτούσαν μπροστά η Ελλάδα απέκτησε την Ανεξαρτησία της.
Κανείς δεν υποστηρίζει ότι θα γίνουμε Σαουδική Αραβία σε μία ημέρα. Τουλάχιστον όχι, μέχρι να ξεκινήσουν και ολοκληρωθούν οι έρευνες των υδρογοναθράκων. Μετά ίσως η συζήτηση αλλάξει ραγδαία. Τότε θα τρέχουμε και δεν θα προλαβαίνουμε. Επίσης κανείς δεν υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να επενδύσει η χώρα μας και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Αυτό θα ήταν σκέτη ανοησία. Παν μέτρον άριστον. Όμως όσοι ασχολούνται με τους ορυκτούς πόρους υποστηρίζουν ότι πιθανώς να διαθέτουμε μεγάλα αποθέματα υδρογοναθράκων τα οποία θα πρέπει να επιβεβαιωθούν ώστε να μετατραπούν σε κοιτάσματα. Μέχρι τότε, σαφέστατα και δεν θα μπορούμε να γνωρίζουμε τί υπάρχει από κάτω μας. Αυτό όμως που συνέβαινε επί δεκαετίες στη χώρα μας ήταν μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά: οι έρευνες υδρογονανθράκων δεν προχωρούσαν γιατί εισακούονταν οι απόψεις ότι υδρογονάνθρακες δεν έχουμε. Μα αν δε ξεκινήσουν οι έρευνες πως θα μάθουμε αν διαθέτουμε ή όχι υδρογονάθρακες;
Ο ρεαλισμός είναι χρήσιμος. Όμως, ορισμένες φορές, ο υπερβολικός ρεαλισμός - σε συνδυασμό με τη μοιρολατρία - οδηγεί σε υπερεαλιστικές καταστάσεις (σουρεαλιστικές). Τέτοιες σουρεαλιστικές καταστάσεις ζούμε στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες καθώς αρκετοί “σουρεαλιστές μοιρολάτρες” υποστήριζαν ότι υδρογονάνθρακες δεν έχουμε, χωρίς να έχουν όμως γίνει έρευνες! Η απάντηση στους σουρεαλιστές μοιρολάτρες δεν μπορεί να είναι παρά μόνο μία: δεν υπάρχει άλλη πραγματικότητα από την πράξη.
Δύο πράγματα μπορεί να κάνει κάποιος-α για να αντιμετωπίσει την κρίση:
- Κάθεται σε μια γωνίτσα άπραγος-η κλαίγοντας τη μοίρα του/της περιμένοντας το μοιραίο (όποιο και να είναι αυτό).
- Παίρνει την κατάσταση στα χέρια του/της και γίνεται κυνηγός της μοίρας του/της.
Ας οπλιστούμε με θάρρος και αισιοδοξία και ας εξασκήσουμε όση διορατικότητα και προσαρμοστικότητα διαθέτουμε για να καλλιεργήσουμε το καινούριο.
Το οφείλουμε στα παιδιά μας.