Είναι γιορτές, οπότε μπορούμε να φτιάξουμε ένα ποτό όπως το eggnog που κρύβει μέσα του το πνεύμα των Χριστουγέννων. Είναι γιορτινό, λαχταριστό, κρεμώδες, γλυκό, μερικές φορές έχει αλκοόλ ... και πιθανώς είναι γεμάτο παθογόνες ουσίες.
«Τα ωμά αυγά είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος (για το eggnog) επειδή υπάρχει κίνδυνος να πάθουμε σαλμονέλα», λέει ο Μπιλ Μάρλερ, νομικός σε σχέση με την ασφάλεια των τροφίμων.
Η σαλμονέλα είναι ένα βακτήριο «ίσων ευκαιριών». Ένα πρόσφατο ξέσπασμα εντοπίστηκε στις χελώνες - κατοικίδια, αλλά οι περισσότερες μολύνσεις από σαλμονέλα προέρχονται από τα τρόφιμα. Τα βακτήρια προκαλούν περίπου 1,35 εκατομμύρια μολύνσεις ετησίως. Το καλύτερο σενάριο, θα αισθανόμαστε άθλια για μια ή δύο μέρες, αλλά η σαλμονέλα ευθύνεται (και) για 26.000 νοσηλείες και πάνω από 400 θανάτους το χρόνο (σ.σ. στις ΗΠΑ), σύμφωνα με το CDC. Για τον Ντον Σάφνερ, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Rutgers του Νιου Τζέρσεϊ, η ανησυχία δεν προκαλείται τόσο για τα αυγά όσο από το γάλα και την κρέμα. «Οι κίνδυνοι από τα ωμά γαλακτοκομικά είναι πιο καλά τεκμηριωμένοι», είπε. Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν τη σαλμονέλα αλλά και τη λιστέρια, το e.coli και το καμπυλοβακτηρίδιο.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να μας κάνουν να αναρωτιόμαστε πώς έγινε το eggnog. Σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς τροφίμων, η προέλευσή του χρονολογείται από την Αγγλία του 17ου αιώνα. Μόνο οι πλούσιοι είχαν πρόσβαση σε αυγά, γάλα και ποτό, οπότε τα ανακάτευαν όλα μαζί, τα μόστραραν και καμάρωναν στις γιορτές.
Εάν είμαστε αποφασισμένοι να παλέψουμε με τα βακτήρια και να ρουφήξετε αυτό το χριστουγεννιάτικο φλιτζάνι θερμίδων, ο δρ Μίλντρεντ Κόντι, εγγεγραμμένος διαιτολόγος διατροφολόγος και επίτιμος εκπαιδευτής ασφάλειας τροφίμων στη Georgia State University, εξηγεί τρόπους με τους οποίους μπορούμε να το κάνουμε με ασφάλεια... Η απάντηση, λέει, είναι η παστερίωση...
Θυμάστε τον Λουί Παστέρ από το μάθημα των Φυσικών Επιστημών του δημοτικού; Είναι ο τύπος πίσω από την παστερίωση, μια διαδικασία για να σκοτώσει κάθε παράξενο παθογόνο χωρίς να επηρεάσει την ποιότητα του φαγητού. Αλλά εδώ είναι το πράγμα: «Τα περισσότερα αυγά σε ένα παντοπωλείο [αμερικάνικο] δεν είναι παστεριωμένα», λέει η Ελίσα Μαλομπέρτι, υπεύθυνη για την ασφάλεια των τροφίμων του American Egg Board. «Τα παστεριωμένα αυγά θα φέρουν ευκρινή σήμανση στη συσκευασία».
«Οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ότι περίπου τρία στα 10.000 αυγά είναι θετικά για σαλμονέλα», λέει ο Σάφνερ. «Αυτό σημαίνει ότι ο κίνδυνος από οποιοδήποτε μεμονωμένο αυγό είναι χαμηλός, αλλά φυσικά όσο περισσότερα αυγά συνδυάζουμε, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος».
Και είναι ένας υπολογίσιμος κίνδυνος. Η Αγγλία βίωσε ένα ξέσπασμα σαλμονέλας που σχετίζεται με τα αυγά τον Μάρτιο. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, 48 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε χρόνο σημειώνουν ... τζάκποτ για τροφιμογενείς ασθένειες. Καλό είναι να μην θέλουμε να παίξουμε με αυτές τις πιθανότητες.
Ενώ τόσο ο Κόντι και η Μαλομπέρτι λένε ότι είναι δυνατό να παστεριώσουμε ωμά αυγά στο σπίτι χρησιμοποιώντας ένα ευαίσθητο ψηφιακό θερμόμετρο, αν πάρουμε λίγο το μάτι μας από τη διαδικασία, πιθανότατα θα καταλήξουμε με μια ομελέτα!
«Το συσκευασμένο παρασκευασμένο eggnog είναι πολύ πιο ασφαλές», λέει ο Σάφνερ. «Η διαδικασία παστερίωσης γίνεται από μια μονάδα παραγωγής τροφίμων που κατανοεί πώς να επεξεργάζεται καλύτερα τα τρόφιμα για να διασφαλίσει ότι είναι ασφαλή»...
Ωστόσο, «όλα τα παστεριωμένα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των αυγών, μπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη βακτηρίων εάν υποβληθούν σε διασταυρούμενη μόλυνση», λέει η Μαλομπέρτι. «Για παράδειγμα, εάν χρησιμοποιούμε τα ίδια σκεύη με άλλα ωμά ή μαγειρεμένα τρόφιμα».
Ο Μάρλερ συμφωνεί. «Ένα μπολ με eggnog έχει το ίδιο προφίλ κινδύνου που μπορεί να έχει μια σαλάτα. Μοιραζόμαστε τα σκεύη και το μπολ με πολλούς ανθρώπους. Μπορεί να μην γνωρίζουμε τους κινδύνους που διατρέχουμε»...
Ο Μάρλερ αναφέρεται στον νοροϊό, γνωστό και ως η γρίπη της κρουαζιέρας, το σούπερ μεταδοτικό υπερμικρόβιο που στην πραγματικότητα χτυπά περισσότερους ανθρώπους από τη σαλμονέλα και την ηπατίτιδα. Είναι ο μεγάλος πρωταθλητής της ιογενούς τροφικής ασθένειας, σύμφωνα με το CDC και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Κοντά στον νοροϊό όσον αφορά τον κίνδυνο μετάδοσης βρίσκεται η ηπατίτιδα, η οποία μεταφέρεται από τα κόπρανα. «Μπορεί να φτάσει στα σκεύη, και μετά σε εμάς», λέει ο Μάρλερ. Η αλλοίωση του φαγητού μπορεί συνήθως να ανιχνευθεί από μια δυσάρεστη μυρωδιά - κάτι αστείο, ξινό ή σάπιο... Και δεν θα το συνειδητοποιήσουμε καν ότι έχουμε μολυνθεί έως ότου νιώσουμε πραγματικά χάλια λίγες μέρες αργότερα.
Οι ειδικοί συνιστούν αυτές τις συμβουλές για να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους:
Να διατηρούμε τα φαγητά - και τα ποτά! στους 4, 5 βαθμούς Κελσίου ή πιο κρύα για να αποφύγουμε ενοχλητικά παθογόνα.
Να μην αφήνουμε ευπαθή προϊόντα σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από δυο ώρες.
Να κρατάμε τα ζεστά φαγητά ζεστά και χωριστά από τα κρύα.
Να πλένουμε τα σκεύη της κουζίνας μας.
Να πλένουμε τα χέρια μας.