Ωμέγα-3 λιπαρά Vs ωμέγα-6. Ποια υπερισχύουν ως προς την υγεία μας και σε πολύ μεγάλο βαθμό

Έρευνα-ψυχρολουσία βάζει κανόνες στην φαινομενικά ακίνδυνη κατανάλωση των περίφημων «καλών» λιπαρών.
Open Image Modal
DjelicS via Getty Images

Είναι γεγονός: H τακτική κατανάλωση υγιεινών λιπαρών είναι τρομερά ευεργετική για την υγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς. Ωστόσο, νέα έρευνα κάνει λόγο για οφέλη ιδίως σε ό,τι αφορά τα ωμέγα-3 λιπαρά και όχι άλλες ομάδες λιπαρών.

«Συγκεκριμένα, διαπιστώσαμε ότι η υψηλότερη πρόσληψη ωμέγα-6 και η μικρότερη πρόσληψη ωμέγα-3 λιπαρών σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου», δήλωσε ο Γιούτσεν Ζανγκ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό eLife.

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βρίσκονται φυσικά στα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, ο τόνος και οι σαρδέλες, καθώς και σε σπόρους και ξηρούς καρπούς, όπως ο λιναρόσπορος, τα καρύδια και οι σπόροι chia. Βέβαια, περιέχονται και σε συμπληρώματα διατροφής όπως το ιχθυέλαιο.

Οι τρεις κύριοι τύποι ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι το άλφα-λινολενικό οξύ ή ALA, το εικοσαπεντανοϊκό οξύ ή EPA και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ, γνωστό ως DHA. Το σώμα μας πρέπει να λαμβάνει και τους τρεις τύπους μέσα από τη διατροφή μας. Γιατί; Γιατί όλοι τους συμβάλλουν στην καλή υγεία της καρδιάς, των αιμοφόρων αγγείων, των πνευμόνων, του ανοσοποιητικού και του ενδοκρινικού συστήματος.

Στα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 λιπαρά οξέα συμπεριλαμβάνονται οι περισσότεροι ξηροί καρποί, οι σπόροι, το καλαμπόκι, η σόγια και τα έλαια που παράγονται από όλα αυτά τα τρόφιμα.

«Στοιχεία υποδηλώνουν ότι η υψηλή αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 λιπαρά στον οργανισμό μας συμβάλλει σε πολλές χρόνιες ασθένειες. συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, του καρκίνου και των διαφόρων αυτοάνοσων», προειδοποιεί ο Ζανγκ.

Προκειμένου να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα δεδομένα 85.425 ατόμων, ηλικιών από 40 έως 69 ετών. Οι συμμετέχοντες, των οποίων τα δείγματα πλάσματος συλλέχθηκαν μεταξύ 2007 και 2010, είχαν απαντήσει σε ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή τους, συμπεριλαμβανομένου του εάν έπαιρναν συμπληρώματα ιχθυελαίου.

Μετά από σχεδόν 13 χρόνια παρακολούθησης, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με τις υψηλότερες αναλογίες ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 λιπαρά οξέα είχαν 26% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν νέοι από οποιαδήποτε αιτία, 14% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο και 31% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακές παθήσεις από εκείνους με τα χαμηλότερα ποσοστά. 

Kαι τι θα κάνουμε για αυτό

Αν πράγματι τα υψηλότερα ποσοστά ωμέγα-6 λιπαρών στον οργανισμό σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου, είναι ώρα για δράση. Βέβαια, τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα δεν είναι εγγενώς κακά. Απλά θέλουν προσοχή.

Όταν καταναλώνονται με μέτρο και αντί των κορεσμένων λιπαρών, τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα μας προστατεύουν από τις καρδιακές παθήσεις, αφού μειώνουν την «επιβλαβή» LDL και ενισχύουν την «προστατευτική» HDL χοληστερόλη. 

Τα ω-6 λιπαρά παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των γονιδίων μας και στην προώθηση της υγείας του ανοσοποιητικού και της πήξης του αίματος. Αυτά τα λίπη μπορούν επίσης να βοηθήσουν με τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της δερματίτιδας. 

Σύμφωνα όμως με τις συστάσεις, μόλις το 5%-10% των ημερήσιων θερμίδων μας θα πρέπει να αποτελείται από ω-6 λιπαρά. Αυτό σημαίνει περίπου 12 γραμμάρια για τις γυναίκες και 17 γραμμάρια για τους άνδρες.

Καλό είναι να μην υπερβαίνουμε κατά πολύ αυτά τα όρια, καθώς υπάρχουν ενδείξεις πως τα ω-6 λιπαρά σε υπερβολική δόση έχουν προφλεγμονώδη και αγγειοσυσταλτικά αποτελέσματα.

Tα επεξεργασμένα σπορέλαια για παράδειγμα, περιέχουν υψηλές ποσότητες ωμέγα-6 λιπαρών και βρίσκονται σχεδόν σε κάθε επεξεργασμένο σνακ του σούπερ μάρκετ. Εμείς επομένως, θα πρέπει να τα αποφεύγουμε όλα αυτά και να στοχεύουμε σε θρεπτικά τρόφιμα με ωμέγα-6 λιπαρά, όπως τα ανάλατα κάσιους, τα καρύδια ή/και τα φιστίκια Αιγίνης.

(Mε πληροφορίες από CNN).