Ολοένα και περισσότερο η βία, σε διάφορες μορφές και εκφάνσεις, διαβρώνει τις δομές της ελληνικής κοινωνίας και, ως ένα βαθμό τουλάχιστον, φαίνεται να επιβεβαιώνεται η θεωρία της ανομίας του Γάλλου κοινωνιολόγου Emile Durkheim.
Στην περίπτωση της οπαδικής βίας πρόκειται για ένα εγκληματικό φαινόμενο που υπήρχε ανέκαθεν στη χώρα μας, αλλά ουδέποτε αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά από την πολιτεία και έτσι προϊόντος του χρόνου τα κρούσματα οπαδικής βίας βαίνουν συνεχώς αυξανόμενα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ, τον περασμένο χρόνο καταγράφηκαν 118 περιπτώσεις οπαδικής βίας.
Μάλιστα, ενώ κατά το παρελθόν η οπαδική βία εκδηλώνονταν σε περιορισμένη έκταση και σε συγκεκριμένους χώρους, κυρίως, εντός και πέριξ των αθλητικών εγκαταστάσεων, σήμερα παρατηρείται να μεταφέρεται πλέον και στις γειτονιές, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό και με απρόβλεπτες μελλοντικές συνέπειες για την κοινωνική ομαλότητα.
Και όλως ξαφνικά, αφού δολοφονήθηκε ένα παιδί μόλις 19 ετών και τρία άλλα παιδιά καταλήγουν στο νοσοκομείο, στο όνομα της φανατικής οπαδικής βίας, άρχισαν οι έλεγχοι των αθλητικών συνδέσμων….και όλοι παρακολουθούν άναυδοι τα δολοφονικά αντικείμενα που βρίσκονται και κατάσχονται!
Τα ερωτήματα, λοιπόν, που προβάλλουν είναι αμείλικτα και καίριας σημασίας:
- Πού ήταν η πολιτεία τόσα χρόνια να ελέγξει τους χώρους των αθλητικών συνδέσμων;
- Γιατί τελούνται ποδοσφαιρικοί αγώνες χωρίς τη λειτουργία καμερών εντός των σταδίων, ενώ απαγορεύεται από τον νόμο;
- Γιατί οι ΠΑΕ δεν εφαρμόζουν το ηλεκτρονικό εισιτήριο και την ταυτότητα φιλάθλου, όπως προβλέπεται από τον νόμο;
- Γιατί τα δικαστήρια ανέβαλλαν υποθέσεις οπαδικής βίας και οι δράστες αφήνονταν ελεύθεροι με κίνδυνο διαφυγής αλλά και παραγραφής των υποθέσεων;
- Κλήθηκαν ποτέ οι υπεύθυνοι των ΠΑΕ, των Αθλητικών Συνδέσμων αλλά και των υπευθύνων πολιτικών της ελληνικής πολιτείας να απολογηθούν για αυτές τις παραλείψεις τους;
Άτομα που διακατέχονται από το στοιχείο του οπαδικού φανατισμού επιδιώκουν ανά πάσα στιγμή ευκαιρίες ώστε να προβούν σε έκνομες ενέργειες. Κατά κανόνα, ωθούνται σε άκρως επικίνδυνες παραβατικές συμπεριφορές, δεδομένου μάλιστα ότι αρκετοί εξ αυτών έχουν και βεβαρυμένο ποινικό παρελθόν, συναγωνιζόμενα συχνά μεταξύ τους σε επίδειξη κάθε μορφής βίας αρχής γενομένης από τη λεκτική βία μέχρι και τη θανατηφόρα βία.
Έτσι, μέσα από την ευκαιριακή, αλλά και συχνά οργανωμένη, συγκρότηση ομάδων, επιδιώκουν τη διέξοδο τους από τα πολλά και μεγάλα κενά που αντιμετωπίζουν στη ζωή τους, τα σοβαρά προβλήματα στο οικογενειακό τους περιβάλλον, την απουσία της γονικής μέριμνας, την απόρριψη τους στο σχολικό περιβάλλον, τις προσωπικές συναισθηματικές απογοητεύσεις τους, τις επαγγελματικές τους αποτυχίες και πολλά ακόμη αρνητικά βιώματα και εμπειρίες που σταδιακά οδηγούν στην κοινωνική απομόνωση και απόρριψη, αλλά και κατ’ επέκταση σε μία ολότελα αποτυχημένη διαδικασία κοινωνικοποίησης.
Η οπαδική βία, λοιπόν, είναι ένα σύνθετο και πολυπαραγοντικό εγκληματικό φαινόμενο με σοβαρές νομικές, πολιτικές και κοινωνικές παραμέτρους, γεγονός που απαιτεί δραστικές παρεμβάσεις της πολιτείας τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο καταστολής.
Και οι ευθύνες της ελληνικής πολιτείας είναι τεράστιες και διαχρονικές.-
***
* Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και ε.α. Υποστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας.