Η κινηματογραφίστρια Χαλίνα Χάτσινς έχασε τη ζωή της με τραγικό τρόπο, αφού ο ηθοποιός Αλεκ Μπάλντουιν πυροβόλησε με ένα γεμάτο με αληθινά πυρά όπλο, που του παρέδωσε ένας βοηθός σκηνοθέτη, ο οποίος λανθασμένα πίστευε ότι ήταν ασφαλές για να χρησιμοποιηθεί στα γυρίσματα της ταινίας «Rust» στο Νέο Μεξικό.
Ο σκηνοθέτης Τζόελ Σόουζα επίσης χτυπήθηκε και τραυματίστηκε, αλλά στη συνέχεια βγήκε από το νοσοκομείο.
Αν και πολλά πράγματα ακόμα δεν είναι γνωστά, καθώς η αστυνομική έρευνα συνεχίζεται, ας ρίξουμε μια ματιά στο τι ισχύει με τη χρήση πυροβόλων όπλων σε κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές και στα ισχύοντα πρωτόκολλα ασφαλείας.
Τι είναι το «όπλο γυρισμάτων»
Πρόκειται για έναν «χαλαρό» ορισμό που θα μπορούσε να ισχύει για οτιδήποτε, από ένα παιχνίδι από καουτσούκ έως ένα πραγματικό πυροβόλο όπλο που μπορεί να εκτοξεύσει ένα βλήμα.
Ωστόσο, εάν χρησιμοποιείται για πυροβολισμό (ακόμα και άσφαιρο/αβολίδωτο) θεωρείται πραγματικό όπλο. Ο Κρις Μπέρμπανκ, πρώην αρχηγός της αστυνομίας στο Σολτ Λέικ Σίτι που έχει συνεισφέρει ως σύμβουλος σε πολλές τηλεοπτικές παραγωγές, λέει ότι τα πυροβόλα όπλα που προορίζονται για την εκπαίδευση αστυνομικών ή στις ταινίες κατασκευάζονται συχνά έτσι ώστε να μπορούν να φορτωθούν μόνο με αβολίδωτα.
Τι είναι τα αβολίδωτα; Μπορούν να σκοτώσουν;
Το αβολίδωτο είναι ένας τύπος φυσιγγίου όπλου που περιέχει πυρίτιδα αλλά όχι σφαίρα. Ωστόσο, μπορεί να βλάψει σοβαρά ή να σκοτώσει κάποιον που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Ο συντονιστής πυροβόλων όπλων και ασφάλειας, Ντέιβ Μπράουν, έγραψε σε ένα άρθρο του το 2019 για το περιοδικό American Cinematographer ότι «τα αβολίδωτα αποβάλλουν την πυρίτιδα και τα καυτά αέρια από το μπροστινό μέρος της κάννης σε σχήμα κώνου. Αυτό είναι ακίνδυνο σε μεγαλύτερες αποστάσεις, αλλά η πυροδότηση μπορεί να τραυματίσει σοβαρά κάποιον αν είναι πολύ κοντά».
Στην περίπτωση του Μπάλντουιν ήταν αβολίδωτα τα πυρά;
Το όπλο ήταν γεμάτο με αληθινές σφαίρες, σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα που δημοσιοποιήθηκαν. Το όπλο, κατά την αστυνομία, ήταν ένα από τα τρία που είχε τοποθετήσει ο αρμόδιος της ταινίας σε ένα καρότσι έξω από την ξύλινη κατασκευή όπου γυριζόταν η επίμαχη - μοιραία, όπως αποδείχθηκε - σκηνή.
Ο βοηθός σκηνοθέτη Ντέιβ Χολς πήρε το όπλο από το καρότσι και το έδωσε στον Μπάλντουιν, χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν γεμάτο με αληθινά πυρά, σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά από τις αρχές.
Ποιος είναι υπεύθυνος για τα όπλα στο πλατό
Γενικά, ένας ειδικός επί των όπλων ή ακόμη και οπλουργός επιβλέπει όλα τα όπλα που χρησιμοποιούνται σε μια παραγωγή. Αυτό περιλαμβάνει τα πάντα, από την επιλογή των σωστών όπλων ανάλογα με την χρονική εποχή που απεικονίζει η ταινία, μέχρι τη φροντίδα των όπλων στο σετ και τη διασφάλιση ότι χρησιμοποιούνται με ασφάλεια και σωστά από ηθοποιούς και κασκαντέρ.
Είναι μια αρκετά νέα θέση στην ιστορία της κινηματογραφικής παραγωγής, που χρονολογείται μόλις από τη δεκαετία του 1980. Πριν από αυτό, ο υπέθυνος των σκηνικών χειριζόταν όλα αυτά τα θέματα. Πλέον, είναι πιο συνηθισμένο να προσλαμβάνονται ειδικοί.
Ποιοι είναι οι κανόνες για τα πυροβόλα όπλα στα γυρίσματα
Ο υπεύθυνος επί των όπλων απαιτείται να βρίσκεται στο γύρισμα κάθε φορά που χρησιμοποιείται όπλο. «Πριν από κάθε χρήση, βεβαιωθείτε ότι το όπλο έχει δοκιμαστεί εκτός σκηνής και μετά ζητήστε να το δοκιμάσετε μόνοι σας. Παρακολουθήστε τον υπεύθυνο του σκηνικού να ελέγχει τους κυλίνδρους και την κάννη για να βεβαιωθείτε ότι κανένα ξένο αντικείμενο ή ψεύτικη/άχρηστη σφαίρα δεν έχει σφηνώσει μέσα. Το γέμισμα των πυροβόλων όπλων πρέπει να γίνεται από τον φροντιστή/υπεύθυνο του σκηνικού, τον οπλουργό ή έμπειρα άτομα που εργάζονται υπό την άμεση επίβλεψή τους» αναφέρουν οι οδηγίες του σωματείου Actors’ Equity Association.
Πώς γίνεται κάποιος υπεύθυνος όπλων
Σύμφωνα με το περιοδικό Backstage, δεν υπάρχει κανένας επίσημος τρόπος, αλλά είναι συνηθισμένο να προηγείται πρακτική άσκηση και μαθητεία ή ο κάτοχος της συγκεκριμένης θέσης να έχει προϋπηρεσία ως κασκαντέρ, στον στρατό, στην αστυνομία ή στην ασφάλεια γενικότερα. Οι υπεύθυνοι των όπλων υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους πολιτειακούς και ομοσπονδιακούς νόμους και να διαθέτουν κατάλληλες άδειες εξάσκησης του επαγγέλματος.
Γιατί ο Μπάλντουιν σημάδευε την κινηματογραφίστρια
Δεν έχει γίνει γνωστό τι ακριβώς συνέβη στα γυρίσματα του «Rust», αλλά είναι αρκετά συνηθισμένο για έναν ηθοποιό να έχει ένα όπλο στραμμένο προς την κάμερα, και κατ ’επέκταση τον κινηματογραφιστή, σε μια συγκεκριμένη γωνία λήψης.
«Ολοι έχουμε δει διάσημα πλάνα σε ταινίες με το δραματικό αποτέλεσμα ενός όπλου να στρέφεται προς εσάς, το κοινό, και φυσικά προς την κάμερα», εξηγεί ο Στίβεν Χολ, βετεράνος σκηνοθέτης και κινηματογραφιστής.
«Για να το ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος, θα έβαζα μια απομακρυσμένη κάμερα σε αυτό το μέρος, ή τουλάχιστον αν κάποιος πρέπει να χειριστεί την κάμερα, καλύπτεται συνήθως από προστατευτικό γυαλί και συχνά μια οθόνη PERSPEX που αντέχει σχεδόν στα πάντα. Προφανώς, δεν θα άντεχε μια αληθινή σφαίρα από ένα όπλο, αλλά σίγουρα θα άντεχε ένα αβολίδωτο», διευκρινίζει.
Με τόσους πολλούς κανονισμούς, πώς μπορεί να συνέβη κάτι τέτοιο;
Ενώ οι συγκεκριμένες συνθήκες στα γυρίσματα του «Rust» είναι ακόμα ασαφείς, οι ειδικού του κλάδου λένε ότι μερικές φορές ότι το κινηματογραφικό συνεργείο και η παραγωγή πιέζονται να «επιταχύνουν τα πράγματα» για διάφορους λόγους, κάτι που μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει σε «χαλάρωση» των πρωτοκόλλων ασφαλείας.
Γιατί είναι πιο δύσκολο όταν χρησιμοποιούνται «όπλα εποχής»
Η υπόθεση του «Rust» διαδραματίζεται στη δεκαετία του 1880 και όταν χρησιμοποιούνται «όπλα εποχής» πρέπει να χρησιμοποιούνται πραγματικά όπλα της εκάστοτε ιστορικής περιόδου και να ελέγχεται η ασφάλεια αυτών των όπλων.
Γιατί οι παραγωγές χρησιμοποιούν πραγματικά πυρά, όταν υπάρχουν ειδικά εφέ;
Πλέον είναι όλο και πιο συνηθισμένο να προστίθεται το εφέ των πυροβολισμών στο λεγόμενο post-production, όπου γίνεται η πρόσθεση και επεξεργασία των οπτικών εφέ. Αλλά τα οπτικά εφέ μπορεί να είναι ακριβά και ίσως είναι ευκολότερη και φθηνότερη η χρήση πραγματικών πυρών.
Επίσης, μπορεί να υπάρχουν πλεονεκτήματα στη χρήση αληθινών σφαιρών και αβολίδωτων, όπως η αυθεντική αντίδραση από έναν ηθοποιό.