Όταν η ιατρική συνάντησε την αρχαιολογία: Παράσιτο δυσεντερίας 2.500 ετών ανακαλύφθηκε στα Ιεροσόλυμα

Το G. duodenalis είναι ένα μικροσκοπικό παράσιτο σε σχήμα αχλαδιού που μεταδίδεται μέσω τροφής ή νερού.
Open Image Modal
.
Ya’akov Billig

Μια ανάλυση κοπράνων από δύο τουαλέτες που χρονολογούνται στη βιβλική εποχή στα Ιεροσόλυμα αποκάλυψε τα παλαιότερα στοιχεία που υπάρχουν μέχρι σήμερα για το παράσιτο που προκαλεί δυσεντερία.

Αναλύοντας τα κόπρανα από τις τουαλέτες της βιβλικής εποχής στην Ιερουσαλήμ, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα παλαιότερα γνωστά στοιχεία ενός μικροσκοπικού παρασίτου που προκαλεί «διάρροια των ταξιδιωτών», διαπιστώνει μια νέα μελέτη.

Αυτό το μικροσκοπικό παράσιτο, το πρωτόζωο Giardia duodenalis, μπορεί να προκαλέσει δυσεντερία, μια εντερική λοίμωξη που οδηγεί σε σοβαρή διάρροια και συχνά συνοδεύεται από κράμπες στο στομάχι και πυρετό. Η νέα έρευνα, που δημοσιεύτηκε στις 26 Μαΐου στο περιοδικό Parasitology, χρονολογεί την παλαιότερη απόδειξη αυτού του πρωτόζωου στα ανθρώπινα κόπρανα πριν από περισσότερα από 2.500 χρόνια.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν στοιχεία του G. duodenalis κάτω από πέτρινα καθίσματα τουαλέτας που βρέθηκαν προηγουμένως σε δύο μεγάλες τοποθεσίες που ήταν πιθανώς ελίτ κατοικίες που χρονολογούνται από τον έβδομο έως τον έκτο αιώνα π.Χ.

Οι λιθόπλινθοι είχαν μια καμπύλη επιφάνεια για το κάθισμα, μια μεγάλη κεντρική τρύπα για την αφόδευση και μια μικρότερη τρύπα που πιθανώς ήταν για ούρηση και βρίσκονταν πάνω από ένα βόθρο. Επειδή οι αρχαίες τουαλέτες βρίσκονταν ακόμα στις αρχικές τους θέσεις, προέκυψε μια μοναδική ευκαιρία για τους ειδικούς να εντοπίσουν μικροοργανισμούς στα παλιά κόπρανα.

Στην έρευνα συμμετείχε μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και την Αρχή Αρχαιοτήτων του Ισραήλ και απέδειξαν ότι μπορούσαν να εντοπίσουν την παρουσία του παρασίτου που προκαλεί διάρροια χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται ELISA (ενζυμική ανοσοπροσροφητική δοκιμασία), η οποία μπορεί να ανιχνεύσει τα αντιγόνα - ουσίες που πυροδοτούν τις ανθρώπινες ανοσολογικές αποκρίσεις - που παράγονται από πολλούς διαφορετικούς οργανισμούς.

Οι ερευνητές πήραν ένα δείγμα από τον βόθρο του Οίκου Αχιέλ, που βρίσκεται λίγο έξω από τα τείχη της πόλης της Ιερουσαλήμ, και τρία δείγματα από τον βόθρο στο Αρμόν χα - Νατζίβ, που βρίσκεται περίπου 1,6 χιλιόμετρα νότια της πόλης. Χρησιμοποιώντας κιτ ELISA, εντόπισαν στα δείγματα κοπράνων ένα μοναδικό αντιγόνο: μια πρωτεΐνη τοιχώματος κύστης που παράγεται και απελευθερώνεται από το G. duodenalis.

 

Open Image Modal
.
Public Domain

 

Το G. duodenalis είναι ένα μικροσκοπικό παράσιτο σε σχήμα αχλαδιού που μεταδίδεται μέσω τροφής ή νερού.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με G. duodenalis αναρρώνουν γρήγορα χωρίς αντιβιοτικά. 

«Δεν μπορούμε να πούμε τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί με βάση τα δείγματα ιζημάτων από κοινόχρηστες τουαλέτες», είπε στο Live Science  ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Δρ. Πιέρς Μίτσελ, ο οποίος ειδικεύεται στην έρευνα παλαιοπαρασίτων στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. «Είναι πιθανό οι τουαλέτες να χρησιμοποιήθηκαν από την οικογένεια και το προσωπικό, αλλά αυτό είναι απλώς μια πιθανότητα, καθώς δεν υπάρχουν αρχεία που να περιγράφουν αυτού του είδους την κοινωνική εθιμοτυπία».

Η ανακάλυψη του G. duodenalis σε τουαλέτες της Εποχής του Σιδήρου αντιπροσωπεύει «τα παλαιότερα γνωστά στοιχεία για το G. duodenalis που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής σε προηγούμενο πληθυσμό οπουδήποτε στον κόσμο», σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, υποδηλώνοντας τη «μακροχρόνια παρουσία αυτού του παρασίτου σε πληθυσμούς της Εγγύς Ανατολής».

«Χρειάζεται πολύ περισσότερη έρευνα για την εφαρμογή των ELISA σε πρώιμες κοινωνίες για να κατανοήσουμε πλήρως από ποιες περιοχές του κόσμου προήλθε κάθε οργανισμός και πότε εξαπλώθηκαν σε νέες περιοχές λόγω μεταναστεύσεων, εμπορίου και στρατιωτικών εισβολών», κατέληξαν οι ερευνητές.